بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تعیین کارایی مصرف آب خیار در شرایط کم آبیاري با آبیاري قطرهاي تیپ پTAPEژفدر منطقه زرین آبادفاستانفایلام، آزمایشی در قالب بلوكهاي کامل تصادفی با استفاده از سیستم نوین آبیاري تیپ پTAPEژفبا تیمارهاي حغج، زهجفو ححلجفنیاز آبی خیار در مفتکرار انجام شدچفهر کرت آزمایشیفازذفردیففکاشت به فاصله حتفسانتیمتر تشکیل گردیدچففاصله بینهفتکرار مفمتر مشخص شدچفصفات مورد اندازه گیري شاملففارتفاع بوته، وزن تک میوه، قطر میوه، شاخص بریکس، حجم میوه، طول میوه، قطر ساقه، کشیدگی میوه، عملکرد به ازاي واحد حجم آب، سود ناخالص به ازاي واحد حجم آب، سود خالص به ازاي واحد حجم آب، کارایی جذب آب، راندمان مصرف آبفو بهرهوري آب بودند.
چفنتایج آزمایش نشان داد که آبیاري بر ارتفاع ساقه و تعداد میوه در سطح یک درصد و بر وزن تک میوه در سطح ز فدرصد معنیدار بودچ فهمچنین بیشترین عملکرد خیار در تیمار زهفدرصد نیاز آبی به میزان غههشفکیلوگرم در هکتار میباشدچفنتایج فنشان داد اثر آبیاري برف قطر میوه ،فحجم میوه، طول میوه، قطر ساقه و کشیدگی میوهفدر سطح ز فدرصد معنی دار بودچ فکارایی مصرف آب براي تیمارهاي حغج، زهجفو جححلفبه ترتیب ذشقمل،فههقهلفو ذحقللفکیلوگرم در هکتار به ازاي هر مترمکعب آب به دست آمدکه بیشترین کارایی از آنفتیمار زهفجفتامین نیاز آبی بودچفهمچنین راندمان کاربرد آب در تیمار هاي حغج،فزهجفو ححلفجفبه ترتیب برابر زهج،فذقهشفجفو زقغغجفمی باشد
مقدمه
آبیاري سنتی در ایران داراي جنبهفهاي علمی و تجربی زیادي است اما نظریه »آب بیشتر، محصول بالاتر«فنیز که از هزاران سال قبل بدون تغییر در مزارع اجرا میفشود نخواهد توانست با روندي که در افزایش سطح زیرکشت محصولات آبی وجود داشته است پایدار بماند کما اینکه اثرات نامطلوب ناشی از کم آبی یا شور شدن منابع آب زیرزمینی بتدریج نقش خود را در محدود ساختن منابع آب و خاك آشکار میفسازندچفلذا پذیرش شیوهفهاي جدید آبیاري تحت فشار و استفاده از فنفآوريهاي مناسب براي پیاده کردن این روشفها از جمله راههاي افزایش میزان محصول، افزایش بازده آبیاري و کارآئی مصرف آب میفباشد
چفاز بین سیستمفهاي جدید، سیستم آبیاري قطرهفاي که در آن آب فقط در اختیار گیاه قرار گرفته و از آبیاري بخشی از زمین که فاقد گیاه است خودداري میفگردد از جمله روشهایی است که در سالهاي اخیر جایگاه ویژهفاي در کشاورزي پیدا کرده و بنظر میفرسد این روش بتواند در آینده تا اندازهفاي جوابگوي مسأله کمفآبی در زراعت باشدچفآبیاري قطرهفاي براي آبیاري مزارع ردیفی مانندففخیار،گوجهففرنگی، سیبفزمینی، چغندرقند، ذرت و …فوفباغها و نهالستانها بکار میفرودچفاز طرفی طبق مطالعات وتحقیقات انجام گرفته در استان ایلامفراندمانفکلفآبیاريفسطحیفحدود زهفتا حمفدرصد در مناطق مختلف گزارش شده استفپآذري، مهملژچفآبیاري قطرهفايلففامروزه در دنیا مرسوم شده است
که به علت قابلیتهاي خاصی که دارد در برخی از شرایط بخصوص تنها سیستم آبیاري مناسب تلقی میفگرددچفاز طرفی طراحی یک سیستم آبیاري ممکن است به نحو خوبی انجام پذیرد و یافبالعکسچفبراي روشن شدن این مطلب نیاز به ارزیابی واقعی سیستم در شرایط مزرعه می شودچفارزیابی یک سیستم آبیاري با تجزیه و تحلیل این سیستم بر پایه اندازهفگیريها در شرایط واقعی مزرعه و حین کار طبیعی سیستم میفباشد پزارع، زششلژچفکریمفزاده و علیزاده پحهملژفگزارش کردند که استفاده از سیستم آبیاري قطرهفاي میکرو و با مقادیر مصرفی بسیار کمتر آب در مقایسه با سیستمهاي جویچه اي و حتی بارانی محصول قابل توجهی را نتیجه میفدهدچفدر سال حهملف تحقیقی تحت عنوان ارزیابی فنی و اقتصادي سیستم نوارهاي آبیاري قطرهفاي Tape فبراي گیاه چغندرقند توسط شرکت مهندسی و صنعتی آبفشان جنوب در شهرستان بروجن پگندمانژفانجام شد ،
نتایج نشان داد آبیاري قطره اي باعث کاهش آب مصرفی به ازاي هر هکتار، افزایش کارآئی مصرف آب - W.U.E - ، ارتفاء مدیریت آبیاري به لحاظ یکنواختی توزیع بیشتر، افزایش سطح زیرکشت با آب موجود از محل صرفهفجویی آب، افزایش درآمد خالص تا مهقتفبرابر، افزایش عملکرد در واحد سطح چغندرقند به میزان هقزمفتن در هکتار در مقایسه با متوسط عملکرد منطقه به میزان مقمهفتن در هکتار و افزایش عیار قند تا میزان هحقشلفدرصد در مقایسه با عیار متوسط منطقه به میزان غمقهلفدرصد شدچفهانسون و همکاران پتححهژفامکان استفاده از آبیاري قطرهاي زیر زمینی در پرورش گوجه فرنگی براي کاهش زهکشی زیر زمینی، کنترل شوري خاك و افزایش محصول ،فتحت تاثیر شوري خاك و آب کم عمق زیر زمینی مورد ارزیابی قرار دادندچفاین مزارع در بخش غربی دره سن جاکوینفکالیفرنیا قرار گرفته که داراي هیچ گونه سیستم زهکشی نمی باشد
چفمیزان محصول و کیفیت گوجه فرنگی تولید شده با استفاده از آبیاريفقطرهاي با میزان کیفیت گوجه فرنگی تولید شده با استفاده از آبیاري بارانی مقایسه شده در حالیکه هر دو سیستم میزان آب یکسانی مورد استفاده قرار گرفته بود براي آبیاري قطرهاي افزایش محصول به میزان پهذقههشقهلژفتن در هکتار درمقایسه با آبیاري بارانی بدست آمدچفمیزان مواد جامد در گوجه فرنگی هاکه در سیستم آبیاري قطرهاي بدست آمده بود قابل قبول بودچفبررسی واکنش سطح آب زیر زمینی در آبیاري قطرهاي نشان داد که مدیریت صحیح این سیستم به کاهش نفوذ آب به زیر منطقه ریشه می انجامدچفسود حاصل از تولید محصول در آبیاري قطرهاي از غذهفتا مشتلفدلار در هر هکتار در مقایسه با آبیاري بارانی بودفچفاز آنجا که خیار گیاهی است
از گیاهان گلدار از رده دولپه اي ها از گیاهان یکساله جالیزي از خانواده کدوئیان پ - cucurbihacae فو از جنس - - cucurbita فبا نام علمی cucumis sativus - ژچفگیاه خیار بصورت گلخانه اي و فضاي باز به روشهاي کرتی وجویی و پشته اي کشت میگردد ودر فصول مختلف سال که سرماي زیر صفر نباشد قابل کشت و زرع است چفرشد رویشی ریشه این گیاه در مقایسه با اندامهاي هوایی آن بسیار ضعیف تر میباشد ولی در محل یقه وحتی قسمتهایی از ساقه که با خاك تماس حاصل می نمایند ریشهفهاي نابجا تولید میکندچفهمچنین ریشهها بیشتر در قسمتهاي قابل تهویه سطح خاك معلوم میفگردد پپیوست و برزگر، تهملژچفهدف از این تحقیق ارزیابی سیستم آبیاري قطرهاي پT-Tapeژفدر شرایط مزرعه به منظور ارائه روشهاي بهبود سیستم و مدیریت آن میفباشد
مواد و روش ها
این طرح در بهارزشمل، در زمینی به مساحت حزتفمتر مربع با شیب طولی متوسط مححقحفکه در حوزه اراضی پهله زرین آبادفو با موقعیت جغرافیاي""مقذمفف"زمف°همخ""Nهقهمفف"شل°فغتفخEفو ارتفاع غهلفمتر از سطح دریا در شهرستان دهلران اجرا شدچفوضعیت آبفوهواي منطقه در سال زراعی اجراي آزمایش در جدول پلژفدرج گردیده استچفدر این تحقیق خیار رقم سهیل از شرکت نونگوو کره جنوبیفاستفاده شد که تاریخفکشت آن در اواسط فروردین انجام شد
قبل از آمادهفسازي زمین، از خاك مزرعه در عمق حمنح فسانتیفمتر جهت تعیین خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاك، نمونهفبرداري شد و به آزمایشگاه منتقل گردید نتایج حاصل از تجزیه خاك مزرعه در جدول پهژفدرج گردیده استچففف این آزمایش در قالب بلوكهاي کامل تصادفی با استفاده از سیستم نوین آبیاري تیپ پTAPEژفکه به صورت موضعی نیاز آبی گیاه را مرتفع می نماید با تیمارهاي حغج، زهجفو ححلجفنیاز آبی خیار در مفتکرار انجام شدچهر کرت آزمایشیفازذفردیفف کاشت به فاصله حتفسانتیمتر تشکیل گردیدچفبینفهر دو تیماریکفردیففبه صورت نکاشت در نظر گرفته شدچففاصله بینهف
