بخشی از مقاله
چکیده
امروزه کمبود انرژی یکی از مشکلات مهم کشورها هست. از طرفی افزایش روزافزون جمعیت موجب ازدیاد مواد زائد جامد شهری و هزینههای بسیار زیاد دفن بهداشتی را به همراه داشته است. زبالهسوزی روشی است که اخراًی در دنیا برای تولید انرژی طرفداران زیادی پیداکرده است. برای مثال در کشور آلمان از سال 2008 دفن زباله تقرباًی به صفر رسیده است و برای مدیریت پسماندهای شهری از روشهای زبالهسوزی، بازیافت و کمپوست کردن، استفاده مینمایند. تحقیقات نشان دادهاند که تکنولوژیهای تبدیل زباله به انرژی کمک قابلتوجهی به تولید انرژی پاک و سیستمهای مدیریت پایدار پسماندها مینماید. نیروگاههای زبالهسوز جزء روشهای استحصال انرژی تجدید پذیر میباشند که علاوه بر تولید انرژی دارای منافع اقتصادی دیگری نظیر عدم نیاز به دفن زبالهها، کاهش هزینه حملونقل، از بین رفتن خطر آلودگی آبهای سطحی و زیرزمینی و... میباشند. البته باید به این نکته توجه شود که یکی از مسائل مهم در زباله سوزها رعایت ضوابط زیستمحیطی هست که با پیشرفت تکنولوژی مسائل زیستمحیطی خللی بر استفاده از زباله سوزها وارد نمیکنند. در این مقاله ابتدا به پیشرفتهای که در دنیا در بحث تولید انرژی از زباله پرداخته خواهد شد و در ادامه انواع زبالهسوزها پرداخته خواهد شد و در انتها مسائل اقتصادی مرتبط با زبالهسوز بررسی میشوند.
واژههای کلیدی: پسماند جامد شهری، زبالهسوز، انرژی تجدید پذیر
مقدمه
ازجمله معضلات کلانشهرها تولید حجم بالای پسماند در روز هست همچنین کمبود انرژی نیز از دیگر مشکلات اساسی است که گریبان گیر شهرهای بزرگ همچون تهران شده است؛ بنابراین استفاده از منابع تجدید پذیر انرژی یکی از راهحلهای پیش رو هست. استحصال انرژی از پسماندها یکی از کاربردهای منابع تجدید پذیر در تولید انرژی است. حال اگر بتوان پسماند تولیدی شهر را برای تولید انرژی استفاده نمود، نهتنها یکی از معضلات بزرگ شهر در مواجهه با حجم بالای پسماند را حل کرده، بلکه به شبکه تولید انرژی نیز کمک شده است.
سیستمهای مدیریت مواد زائد اگر سازگار با محیطزیست و اقتصادی باشند منجر به توسعه پایدار میگردند . - Bioenergy, 2009 - تحقیقات نشان دادهاند که تکنولوژیهای تبدیل زباله به انرژی کمک قابلتوجهی به تولید انرژی پاک و سیستمهای مدیریت پایدار پسماندها مینماید . - Stengler, 2012 - در سراسر جهان، تمرکز بر مواد زائد جامد شهری - MSW - 1 بهعنوان منابع مفید معطوف شده است. مواد زائد جامد شهری بهعنوان مواد خام ورودی در نیروگاههای تبدیل زباله به انرژی - WtE - 2 در سراسر جهان استفاده میشوند - . - 1J' /DP' 9DUEDQRY' .OHPH ' 2014 در این مقاله ابتدا به تولید انرژی در کشورهای مختلف پرداخته خواهد شد و در ادامه انواع زبالهسوزها و اقتصاد حاکم بر آنها بررسی خواهد شد.
تولید انرژی از پسماند
روش تولید انرژی از پسماند کمک قابلتوجهی به تولید انرژیهای تجدید پذیر در کشورهای اروپایی مانند هلند و دانمارک و سوئد کرده است - . - Maisiri, van Dyke, de Kock, & Krueger, 2015 فرآیند حرارتی تولید انرژی از پسماند نقش حیاتی در تولید انرژی سبز بازی میکند. نسبت محصول فعالیت موجودات زنده - biogenic - به کربن فسیلی در مواد زائد جامد شهری در حدود 50 تا 70 درصد است . - Maisiri et al., 2015 - بنابراین بیش از %50 از انرژی از زباله بازیافت بهعنوان محصول فعالیت موجودات زنده طبقهبندی میشود. بر این اساس تولید انرژی از پسماند در مسیر انرژیهای تجدید پذیر را است - . - Bioenergy, 2009 حدود %19 از سهم انرژیهای تجدید پذیر در کشورهای اتحادیه اروپا از زباله و زیستتودهها است. سهم تولید انرژی از پسماند در اروپا در حدود 5822 مگاوات برق و 9475 مگاوات حرارت تخمین زدهشده است. سهم انرژی از زباله در سبد انرژی جهان تقرباًی %0,4 است - . - Massarutto, 2015 شکل 1 مشارکت تولید انرژی از پسماند را در انرژیهای تجدید پذیر در کشورهای پیشرو اتحادیه اروپا را نشان میدهد.
هدف مدیریت مواد زائد، انسان، محیطزیست و حفظ منابع است. این در راستای اهداف توسعه پایدار است. تحقیقات نشان داده است که تولید انرژی از پسماند نقش مثبت دررسیدن به این هدف در کشورهای توسعهیافته داشته است زبالهسوز تولید انرژی از پسماند امکانات دستیابی به نابودی کامل زبالههای آلی خطرناک را میدهد. ازجمله نتایج آن به حداقل رساندن خطرات بیماریزا و ویروسهای عفونتزا هست روشهای تولید انرژی از پسماند به یکی از ابزارهای بازیافت مواد تبدیلشدهاند بهعنوانمثال فلزات را میتوان با کنترل و تصفیه هوای منشعب شده از سوختن مواد و از پایین خاکستر باقیمانده بازیافت نمود. - Brunner & Rechberger, . - 2015
شکل 2 میزان درصدهای مختلف زبالهسوز WtE، بازیافت، کمپوست و دفن پسماندها را در مدیریت MSW در اروپا را نشان میدهد. کشورهایی که از WtE استفاده مینمایند نسبتهای بالای بازیافت را نشان میدهد. با توجه به این نمودار میتوان پی برد که WtE در خدمت بازیافت هست یا به تعبیر دیگر این دو روش مکمل یکدیگر میباشند. نیروگاههای مدرن WtE به هدف مدیریت پایدار مواد زائد دستیافتهاند. منابع انرژی، مواد و زمین از طریق طرحهای WtE حفظشدهاند و اجرای WtE بهطور قابلتوجهی به حفظ محیطزیست کمک کرده است - . - Manders & CEWEP, 2008