بخشی از مقاله
چکیده
زباله شهري از معضلات امروزه اکثر شهرهاي جهان است که حجم آن در کشور ما همواره سیر صعودي داشته و هر ساله مبالغ گزافی از بودجه عمومی جهت جلوگیري از آلودگی محیطزیست و مسائل بهداشتی در حمل و نقل، دفن و فرآیندهاي زباله در کشور هزینه میشود. روش هاي مختلفی براي جمع آوري و فرایند حذف زباله وجود دارد، از میان آنها می توان به استفاده از فناوري هاي زباله سوز، - گزینتاسیون، پیرولیز، تولید زغال - هضم هوازي و بی هوازي اشاره کرد.
در اکثر شهرهاي کشور ما سیستم رایج، معمولاً گزینه دفن در زمین - لندفیل - میباشد و به ندرت از فرایندهاي دیگر استفاده میگردد. در روش جمعآوري و دفن غیر مهندسی، حاصل دفن حجم عظیم مواد زائد آلی، تولید میلیون ها متر مکعب متان و دياکسید کربن به همراه شیرآبهاي بسیار خطرناك است که باعث آلودگیهاي زیست محیطی میشود.
طرح بیوگاز که از امحاء مواد آلی در شرایط خاص حاصل می گردد داراي چهار جنبه اصلی تولید انرژي، سالم سازي محیط زیست، تهیه کود غنی و استفاده از مواد اولیه متنوع میباشد مشروط بر اینکه شرایط شیمیایی و فیزیکی لازم براي رشد باکتري هاي متان زا فراهم شده باشد. بدین ترتیب دایره وسیعی از مواد آلی گیاهی و حیوانی تا فاضلاب هاي شهري و برخی پسĤب هاي صنعتی تماماً در شرایط بی هوازي فعال بوده و بیوگاز تولید مینمایند. از آنجائیکه بیشتر مواد زائد براي محیط زیست خطرناك تلقی میشوند، با این روش پیشرفته به کود و انرژي تبدیل و مورد استفاده قرار میگیرند.
مقدمه:
زباله شهري از معضلات امروزه اکثر شهرهاي کشور ما است و حجم آن همواره سیر صعودي داشته و هر ساله مبالغ گزافی جهت جلوگیري از آلودگی محیطزیست و مسائل بهداشتی آن هزینه میشود. روش هاي مختلفی براي جمع آوري و فرایند حذف زباله وجود دارد، از میان آنها می توان به استفاده از فناوري هاي زباله سوز، - گزینتاسیون، پیرولیز، تولید زغال - هضم هوازي و بی هوازي اشاره کرد.
در اکثر شهرهاي کشور ما سیستم رایج، معمولاً گزینه دفن در زمین - لندفیل - می باشد و به ندرت از فرایندهاي دیگر استفاده می گردد. حاصل دفن حجم عظیم مواد زائد آلی، تولید میلیون ها متر مکعب متان و دي اکسید کربن به همراه شیرآب هاي بسیار خطرناك است که باعث آلودگی هاي زیست محیطی، افزایش گازهاي گلخانه اي، آلودگی سفره هاي آب زیرزمینی، و .... می شود. نتایج مطالعات عملی و بررسی هاي انجام شده نشان میدهد که کیفیت زبالههاي شهري در ایران براي تولید بیوگاز بسیار مناسب است.
روشهاي بیهوازي
نظر به اینکه درصد بالایی از مواد موجود در زباله تجزیه پذیر بوده و با فرایند بیهوازي قابلیت تبدیل به بیوگاز را دارند. در سیستم بیوگاز، عملیات تخمیر توسط میکروارگانیسمهاي بیهوازي انجام میگیرد. شرایط فیزیکی و حجم زباله در طراحی سلولهاي دفنگاه عوامل اصلی میباشند، سلولها بصورت متوالی پوشش داده میشوند بنحوي که از آتش گرفتگی و پخش مجدد زائدات جلوگیري نماید. سلول در هر شبکه، به پسمان متراکم ایزوله شده از لایههاي دیگر - که توسط پوشش از خاك جدا شدهاند - ، اطلاق میشود. محل دفن زباله شهري با استفاده از استانداردها و فاکتورهاي زیست محیطی اصطلاحاً بعنوان لندفیل - دفنگاه - تعیین و معرفی میگردد، که به دو روش انجام میشود :
- دفن به روش سطحی
- دفن به روش ترانشه
از هضم - تجزیه - بی هوازي مواد موجود در لندفیل، گاز متان حاصل می شود. جهت افزایش راندمان تولید گاز و نیز ایجاد شرایط مناسب براي مهار و جمع آوري گاز حاصله و جلوگیري از آلودگی خاك و آبهاي زیرزمینی توسط شیرآبه ها و کاهش مشکلات زیست محیطی لازم است که لندفیل از نظر مهندسی داراي طراحی و ساختار مناسب باشد. مواد پر شده در یک لندفیل مهندسی داراي کمترین اثرات سوء با محیط زیست - آب و خاك و هوا - میباشد.
واحدهاي بیوگاز
در واحدهاي بیوگاز با استفاده از راکتورهاي بی هوازي، زباله هاي شهري بدون هیچگونه برهمکنش سوء زیست محیطی تحت تاثیر میکروارگانیسم ها، تجزیه شده و ایجاد گاز متان و کود آلی می نماید. از آنجائیکه تخمیر بی هوازي در راکتورها و تانک هاي بسته انجام می گیرد، امکان نشر آلاینده به محیط زیست وجود ندارد، چنین تجهیزاتی را میتوان نزدیک به مناطق مسکونی نیز ایجاد نمود.
تجهیزات مهم نیروگاه بیوگاز
- واحد دریافت و جداسازي
در این واحد مواد قابل بازیافت مانند شیشه، فلز و پلاستیک بوسیله سیستم اتوماتیک و یا دستی، جداسازي میشوند که راهکارهاي مهندسی متفاوتی جهت تفکیک این مواد وجود دارد. در بعضی از کشورها با فرهنگ سازي میزان کار این واحد را به حداقل رساندهاند. ضمناً، ابعاد تانکهاي واسطه در این طرح بستگی به میزان تولید و تنوع زباله دارد.
