بخشی از مقاله
مقدمه
بطور معمول اکثر سیستمهای رزین پلی یورتان که در مقابل حلالها، مواد شیمیایی، سایش و خراش مقاوم بوده و از انعطاف پذیری و چقرمگی مناسبی برخوردار میباشد دارای درصد بالائی حلال آلی فرار و در برخی موارد مقداری ایزوسیانات آزاد هستند. چون در اکثر کشورها قوانینی برای جلوگیری از آلودگی هوا وضع شده است لذا نیاز به پوششی یورتانی با سمیت بسیار پایین که موجب آلودگی نشود مورد توجه قرار گرفته است.ب۱-۳ م به همین جهت تلاش وسیعی برای جایگزینی آب بجای حلال های آلی انجام شده ودر دهه ٦٠ نیز محصولاتی به بازار عرضه گردیده است.
فکر تولید پلی یورتانهای محلول در آب تقریباﹰ بهمان قدمت شیمی پلی یورتان میباشد و اولین تلاشها برای بدست آوردن پلیمری با تعداد گروههای آبدوست زیاد که موجب حلالیت در آب شود از همان ابتدا آغاز گردید. در مراحل اولیه سنتز پلی یورتانهای بشدت بازی، شروع شد که بعلت طبیعت آبدوستی بسیار زیاد، این پلی یورتان پلی الکترولیتها کاربرد تجاری پیدا نکردند. بعداﹰ پیش پلیمرهایی که جرم ملکولی کم ایزوسیانات دار که امولسیفای شده و بوسیله واکنش با محلول دی آمین در آب زنجیرشان گسترش مییافت تهیه گردید.
جهت تهیه این دیسپرسها نیروی برشی بسیار بالا نیاز بود. لذا محصولی بسیار ناپایدار و ذراتی بسیار بزرگ بدست آمد. که اینها همه موجب مشکلاتی در تهیه فیلم از آنها و ضعیفتر شدن مقاومت در مقابل آب، دیسپرس تهیه شده گردید ب ٢م دیسپرسهای آبی پلی یورتان، سیستمهای کلوئیدی دوتایی هستند که در آن ذرات پلی یورتان در یک فاز پیوسته آلی پخش شدهاند. دیسپرسهای پلی یورتان از اواخر دهه ٦٠ میلادی به بازار عرضه شده و از اواخر دهه ٧٠ اهمیت تجاری پیدا کردهاند و در حال حاضر در بسیاری از کشورهای تولید میشوند.
اساساﹰ توسعه این محصولات به دلیل ملاحظات زیست محیطی انجام گرفته است. بهمین دلیل پیش بینی می شود که بازار این محصولات در سالهای آینده از رشد زیادی برخوردار باشد. یکی از مزایای این سیستم ها، عدم وابستگی گرانروی دیسپرس به وزن ملکولی پلیمر است. بنابر این میتوان دیسپرسی با مقدار جامد زیاد و وزن ملکولی بالا - که برای تشکیل فیلم با خواصی مناسب لازم است - تهیه کرد. همچنین تشکیل فیلم با تبخیر ساده آب امکان پذیر است.
دیسپرسهای آبی پلی یورتان را میتوان در چسبهای و پوششها، با مقدار کمی حلال یا بدون حلال، فرموله کرد. این سیستمها سمی و آتش گیر نبوده و محیط را آلوده نمیکنند. مزایای زیست محیطی آنها به همراه قیمت کمتر نسبت به سیستم حلالی، استفاده از آنها را در پوشش دهی و چسبها مناسب میسازد. مطالعات انجام شده در سالهای اخیر، بیشتر روی اصلاحات انجام شده عمدتاﹰ بر روی بهبود مقاومت فیلم حاصل در برابر آب و حلال ها بوده است.