بخشی از مقاله
چکیده
تکنولوژی سبز عملی است برای حل مشکلاتی که طی آن، منابع طبیعی قبل، بعد و طی پروسه تولید و ساخت، کمترین آسیب را می بیند به علاوه مصالح مفید بوده و قابل بازگشت به چرخه طبیعت می باشد. امروزه گسترش ساختمان های سبز - ساختمان های سازگار با محیط زیست - به عنوان راهکاری مناسب برای کاهش مشکلات زیست محیطی و افزایش بهره وری انرژی در صنعت ساختمان مورد توجه طراحان و مهندسین قرار گرفته است.
استفاده از فاکتور های مهمی چون طراحی ابعاد ساختمان و انتخاب مصالح و استفاده از انرژی های نو وجه تمایز این ساختمان ها با ساختمان معمولی می باشد. برای سرعت بخشیدن به روند ساخت چنین ساختمان هایی عواملی به مانند قیمت سوخت های فسیلی، آگاهی عمومی مردم از مزایای چنین ساختمان هایی، توجیه اقتصادی این ساختمان ها و غیره موثر می باشند. در این مقاله با توجه به نقش موثری که این ساختمان ها در توسعه پایدار ایفا می کنند با بررسی برخی از نمونه های معروف که توسط معماران معروف جهان ساخته شده و نیز به بررسی عوامل تاثیرگذار در احداث این ساختمان ها در ایران اشاره می شود.
مقدمه
رشد فزاینده جمعیت جهان،آثار اساسی و اغلب فاجعه آمیزی بر زیستگاه های طبیعی کره زمین داشته است.مصرف بی رویه انرژی،تخریب جنگل ها و انقراض گونه های گیاهی و جانوری از پیامد های آن می باشد.بسیاری بر این باورند که رشد بی رویه جمعیت که خود معلول تحول در سیستم های توسعه صنعتی و بالطبع رشد بهداشتی و درمانی در جوامع صنعتی است،منجر به شهر نشینی و در نتیجه مصرف بیش از حد و غیر مسئولانه انرژی های فسیلی شده و به گرم شدن تدریجی کره زمین انجامیده است،شهر ها را مورد تهدید جدی قرار داده و خسارات جبران ناپذیری بر محیط زیست جهان وارد کرده است.مقدار زیادی از این انرژی های فسیلی اتلاف شده،ناشی از مدل های کلیشه ای و غیر استاندارد ساختمان هاست که به دلیل نا همگونی با شرایط اقلیمی خود،جهت گرمایش و سرمایش هدر رفته و باعث آلودگی محیط زیست می شود.
همین موضوع باعث شده تا محققین در تدارک انواع دیگر انرژی ها - انرژی پاک،تجدید پذیر - برای جایگزینی انرژی های فسیلی باشند. انسان نمی تواند بیش از این نسبت به اثری که بر اکوسیستم محیط می گذارد بی توجه باشد مکانی که زندگی می کند و انتخابی که برای رفع نیاز هایش دارد،اثر چشم گیری بر کیفیت زندگی افرادی دارد که در آینده دنباله رو او خواهند بود. این که چگونه خانه هارا طراحی و مصالح آن را انتخاب کند از مهمترین مسایلی است که ساختمان سازی را تحت تاثیر قرار می دهد. بحث مصرف و استفاده از انرژی در تمام مراحل ساخت ساختمان مورد توجه است و بایستی توجه شود که چه مقدار انرژی چه در حین ساخت و چه پس از ساخته شدن بنا برای گرمایش،سرمایش و ... به صورت ماده و مصالح در ساختمان مصرف شده می شود.
مصرف انرژی به دلیل آلودگی تولید گاز و غیره اثر مستقیم بر کیفیت محیط دارد.چارلز جنکر در آخرین فصل کتاب معماری پایدار خویش، این مسئله را خاطر نشان می سازد که نابودی زمین توسط ما منجر به نابودی 27000 گونه زیستی در یک سال می شود هفتاد و چهارانقراض در یک روز و یا سه نابودی در یک ساعت ! مدارک جدیدی بر اساس مجله تایم مورخ 31 ژانویه 2000 این تعداد را بالاتر نشان می دهد یعنی صدها انقراض در یک روز. گرم شدن کره زمین ،نازکتر شدن لایه ازن به علت استفاده از انواع آلاینده ها ،افزایش آلودگی محیط زیست و انقراض گونه های زیستی همه و همه باهم می آمیزند تا ضرورت بوم شناسی و مسایل زیست محیطی را برای آینده قابل پیش بینی گردانند.
بطوری که پیشی گرفتن خاکستری در برابر جهان سبز قابل تامل ترین مسئله قرن حاضر به شمار می رود . در جهان کنونی توسعه به عنوان یکی از بزرگترین عوامل تغییر محیط زیست و به تبع آن ساخت و ساز که جزو صنایع بزرگ در استحکام نیروی انسانی - صدها هزار کارگر ساختمانی و فنون مربوطه - باعث از بین رفتن زمینهای کشاورزی ، فرسایش خاک و آلوده کننده محیط زیست و به مخاطره انداختن سلامتی و بهداشت مردم است و بر بحران انرژی دامن می زند .
ساختمانهای سبز و بکارگیری از آنها در ایران و جهان
معماری سبز
معماری سبز یکی از گرایشها و رویکردهای نوین معماری است که در سالهای اخیر مورد توجه عده زیادی از طراحان و معماران معاصر جهان قرار گرفته است . این معماری که برخاسته از مفاهیم توسعه پایدار می باشد در پی سازگاری و هماهنگی با محیط زیست یکی از نیازهای اساسی بشر در جهان کنونی است و آن را می توان طراحی ومعماری اکولوژیک تعریف کرد.در واقع طراحی اکولوژیک را می توان نوعی از طراحی قلمداد کرد که در طول چرخه حیات خویش با سیستم ها اکولوژیکی کره زمین هماهنگی کامل دارند.در این طراحی مصالح ساختمانی،انرژی به گونه ای مورد استفاده قرار می گیرد که کمترین تاقیر منفی را روی محیط زیست داشته باشد. - کی یانگ،2001،ص - 109
فرآیند سبز در معماری فرآیندی کهن میباشد، برای مثال از هنگامی که انسان های غار نشین برای اولین بار پی به این مسئله بردند که انتخاب غاری رو به جنوب از لحاظ دمای محیط بسیار مناسب تر از غاری می باشد که دهانه آن به سمت شمال است. موضوع جدید درک این مهم است که معماری سبز برای محیطهای مصنوع و انسان آفرینش بهترین فرآیند برای طراحی ساختمان هاست؛ به گونه ای که تمام منابع وارده به ساختمان، مصالح آن، سوخت یا اشیا مورد استفاده ساکنان، نیازمند پدید آوردن یک معماری پایدار هستند. بسیاری از ساختمان های موجود حداقل یکی از ویژگی های متعدد و قابل تشخیص معماری سبز را درون خویش دارند، با این حال،تنها تعداد اندکی از این بناها کل این فرآیند کامل را دارا می باشند.
بطور کلی فرآیند سبز اینگونه مطرح می شود که تمامی موضوعات به یکدیگر وابسته بوده و در هر تصمیم گیری باید تمامی جنبه های آن مورد بررسی قرار گیرد و بدین ترتیب،ایده بررسی اصول بصورت مجزا با آن در تضاد قرار می گیرد . در مجموع اصول گوناگونی در ایجاد هر نوع سازه مطرح است که نقاط مشترک فراوانی را برای بحث دارامی باشند،با این حال موضوعات ارائه شده مجموعه ای از اصول مختلفی هستند که در نظر گرفتن آنها سبب ایجاد توازن و پدید آمدن معماری سبز خواهد شد.
جوانب معماری سبز
- پیبردن به گزینههای ساختمانهای با عملکرد بالای خورشیدی.
- انتخاب زمینه مصالح ساختمانی سبز جهت ایفای نقش شما برای کمک به حفاظت محیطزیست.
- افزایش آسایش، قابلیت زندگی و بهرهوری.
- بهبود دوام، کیفیت و قابلیت نگهداری.
- ثبات وضعیت محیط داخلی.
- پسانداز پول به وسیله کم کردن هزینه زندگی.
- هدف طراحی باید بر پایه معیارهای پایدار،اکولوژیک و اجرایی باشد ،بیش از آن که بر پایه جهت گیریها و اصول زیبایی شناسی و ویران کننده جهان بنا شود ، نسبت به محیط هوشیار باشد. - البرز فضلی -
