بخشی از مقاله
چکیده
مدیریت جامع انرژی عبارت است از راهبری الگویی منسجم و سیستماتیک جهت اجرایی نمودن طرحهای صرفهجویی انرژی بر اساس پتانسیلهای شناسایی شده به منظور افزایش راندمان مصرف حاملهای انرژی و استفاده بهینه از انرژی، افزایش بهرهوری تولید، کاهش انتشار آلاینده زیست محیطی و کاهش هزینههای مصرف انرژی. پالایشگاه چهارم مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان بزرگ ترین پالایشگاه گازی خاورمیانه دارای 5 عدد بویلر میباشد که تولید اسمی هر بویلر 165 تن بخار در ساعت میباشد. همچنین این پالایشگاه دارای 1026 تله بخار می باشد. تله بخار یکی از اجزاء ضروری سیستم بخار است و عنصر مهمی در مدیریت مناسب بخار و آب مقطر محسوب میشود که وظیفه آن نگه داشتن بخار در طول فرآیند برای استفاده حداکثر از حرارت آن و عبور دادن آب مقطر، گازهای چگال ناپذیر و هوا در زمانهای مناسب می باشد.
اهمیت نقش این تلههای بخار در افزایش بازده و کاهش هزینههای سیستم توزیع بخار در پالایشگاه، لزوم انجام تعمیرات پیشگیرانه و بازرسیهای دورهای مدون روی این تلههای بخار را خاطر نشان میکند. در این مقاله پس از ارایه توضیحاتی جزیی در مورد مفاهیم کاربردی، میزان صرفهجویی اقتصادی سالانه را جهت مدیریت مصرف بخار و انرژی پالایشگاه، در نتیجه انجام تعمیرات پیشگیرانه بصورت آماری ارایه میدهیم و نقش این تعمیرات پیشگیرانه را در کاهش آلودگی محیط زیست در راستای اهداف زیست محیطی مجتمع بیان میکنیم.
-1 مقدمه
گاز تدریجا به عنوان اصلی ترین منبع انرژی بشر امروزی تبدیل میشود . پیشرفت و ترقی بشر امروز مدیون انرژی است و انرژی به عنوان اصلیترین موتور تمدن بشری نقش انکار ناپذیری در تمامی عرصههای زندگی انسان امروز دارد. این مسئله سبب قائل شدن نقش بسیار حساسی برای انرژی و منابع انرژی از سوی کشورهای پیشرفته شده است و در دنیای امروز زندگی بدون انرژی به کابوسی غیر قابل تصور تبدیل شده است. از طرفی ارایه راهکارهای صرفهجویی و کاهش هزینههای جاری در صنعت نفت نقش مهمی در جهت رسیدن به هدفهای اقتصادی و صنعتی کشور ایفا میکند. یکی از مثمر ثمرترین روشها برای رسیدن به این هدف انجام تعمیرات پیشگیرانه جهت کاهش هزینه ها و افزایش کارایی و بازده تجهیزات صنعتی می باشد.
در این مقاله ما ابتدا در مورد تعمیرات پیشگیرانه - PM - و اهمیت آن در صنعت مطالبی را ذکر میکنیم . سپس به اختصار در مورد واحد تولید بخار پالایشگاه توضیح میدهیم و همچنین در مورد تلههای بخار به عنوان یکی از مهمترین اجزای سیستم بخار، انواع آنها، شبیهسازی،مشکلات و نیازهای تعمیراتی و روشهای بازبینی و تست تلههای بخار مطالبی را ارائه میکنیم و در نهایت با ارایه آمار تعمیرات سالانه بر روی تلههای بخار پالایشگاه چهارم مجتمع گاز پارس جنوبی و مقایسه آنها، میزان متوسط صرفهجویی اقتصادی ناشی از این تعمیرات پیشگیرانه را محاسبه و ارایه مینماییم و در نهایت میزان کاهش تولید بخار توسط بویلرها را در نتیجه این اقدامات بیان میکنیم.
-2 برآورد هزینه اتلاف بخار از طریق روزنه تلهبخار
بررسی اتلاف بخار در سیستم بخار یا روشهای نگهداری معمول یا بازدارنده ممکن است آشکار سازد یک یا چند تلهبخار در حال نشت است. هزینه تعمیر یا جایگزینی تلههای بخار معیوب چقدر با ارزش بخار اتلافی قابل مقایسه است؟ وقتی تلهبخار بد عمل میکند، بخار از طریق دریچه یا روزنه خروجی خارج میشود. این بخار خروجی، انرژی اتلافی است که نمیتوان آن را بازیابی کرد. با تعیین میزان بخار خروجی، میتوان ضرر مالی را تعیین کرده و مشخص کرد آیا برنامه نگهداری و تعمیر تله سودمند خواهد بود.
-3 نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه - Preventive Maintenance - بطور کلی روشهای تعمیراتی را میتوان به دسته های زیر تقسیم کرد:
- نگهداری و تعمیرات اضطراری یا Emergency Maintenance به اختصار : EM در این روش، تعمیر تجهیز بعد از اولین خرابی به وجود آمده در تجهیز صورت میگیرد.
- نگهداری و تعمیرات اصلاحی یا Corrective Maintenance به اختصار : CM در این روش، بعد از بوجود آمدن علائمی از عیب که منجر به توقف تجهیز نشده برنامه ریزی خاصی صورت میگیرد تا در زمان مناسب تجهیز رفع عیب شده و به حالت اولیه خود بازگردد .
- نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یا Preventive Maintenance به اختصار : PM در این روش، نگهداری از تجهیزات در پریودهای زمانی خاص و بر اساس زمانبندی مشخص صورت میگیرد .
- نگهداری و تعمیرات پیشگویانه یا predictive maintenance به اختصار : PDM در این روش، فاصله زمانی نگهداری از تجهیزات و پریود زمانی مربوطه بر اساس تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده از تجهیز به دست میآید .
- نگهداری و تعمیرات بهره ور فراگیر یا Total Productive Maintenance به اختصار : TPM در این روش، نگهداری و تعمیر تجهیز فقط به عهده تعمیر کار نبوده بلکه قسمتی از فعالیتهای نگهداری روزانه به اپراتورها واگذار میشود. تعمیرات پیشگیرانه یک روش قانونمند نگهداری و تعمیرات است، که طی آن وضعیت تجهیزات، دائماً به وسیله بازرسیهای فنی و روانکاریهای منظم و دورهای و اقدامات پیشگیرانه، به منظور کاهش احتمال وقوع خرابیهای ناگهانی، تحت نظارت قرار گرفته و بدین وسیله، ضرورت انجام تعمیرات جزئی و یا کلی تعیین میگردد، تا از توقفات اضطراری و برنامهریزی نشده یا هر نوع خرابی دیگری پیشگیری شود.
در این سیستم اصل بر آماده بکار نگهداشتن تجهیزات و دستگاهها میباشد. در قدم اول، هدف از نگهداری اصولی و برنامهریزی شده تجهیزات و ماشینآلات، به صفر رساندن تعمیرات اضطراری و توقفات ناگهانی - Break Down - و افزایش قابلیت پیشبینی تعمیرات دورهای و برنامهریزی شده و تعمیرات اساسی - Overhaul - میباشد، بطوریکه تقریبا بیش از %60 از تعمیرات برنامهریزی شده را میتوان در حین انجام فعالیتهای نگهداری از قبیل بازرسی فنی و روانکاری مشخص نمود.
تعمیرات پیشگیرانه به امر پیشبرد اثر بخشی تجهیزات و بیشینهسازی خروجیهای آنها توجه دارد و سعی در حفظ تجهیزات در شرایط مطلوب دارد تا بدینوسیله از خرابیهای اضطراری، ضایعات کاهش سرعت و ضایعات کیفیت در فرآیند تولید جلوگیری به عمل آید. راندمان کلی صنعت شامل راندمان اقتصادی با به حداقل رسانیدن هزینههای مربوط به نگهداری و حفظ شرایط فنی مطلوب در تجهیزات در دوران طول عمر آنها به دست میآید.
به عبارت دیگر لازم است جهت دستیابی به بازده مطلوب اقتصادی، هزینههای تجهیزات را درکل دوران طول عمر LCC - Life Cycle Cost - به حداقل رسانید . افزایش و بهبود اثر بخشی تجهیزات وکاهش هزینههای آنها درکل دوران طول عمر از طریق حذف شش ضایعه بزرگ درسطح شرکت به دست خواهد آمد : توقف ماشین به علت خرابیهای اضطراری تنظیم و آماده سازی ماشینها برای شروع عمل تولید توقف های کوتاه مدت کاهش سرعت معایب و اشکالات در فرآیند تولید و دوباره کاری ها افت تولید در فاصله زمانی بین آغاز راه اندازی ماشین و رسیدن حرکات به حد تعادل و پایداری.[1]
-4 واحد تولید بخار آب پالایشگاه - Steam Generation -
این واحد به منظورتولید تولید بخار فشار بالا، بخار فشار پایین و آب مقطر برای واحدهای مختلف میباشد. بطورکلی دو نوع بخاردر پالایشگاه چهارم مورد استفاده قرار می گیرد.
