بخشی از مقاله
نقش بکارگیری نماهای پوشش گیاهی سبز در ایجاد شرایط محیطی مناسب وکاهش مصرف انرژی ساختمان
چکیده
مبحث نماهای سبز با توجه به مساله کاهش هزینه کرد انرژی در ایجاد شرایط آسایشی ومطلوب ساکنین ساختمان و همچنین آثار مثبت زیست محیطی در دهه های اخیر باعث رشد تحقیقات در این زمینه در معماری و طراحی ساختمان ها و فضاهای مبتنی بر اصول معماری پایدار گردیده است.بر اساس این رویکرد در دو ده اخیراستفاده از نماهای سبز و همچنین فضاهای آمیخته با طبیعت در ساختمان ها به عنوان یک روش خلاقه جهت آمیختگی فضای زیست با طبیعت و بالاتر بردن کیفیت زندگی مبتنی بر ساختارهای پاک در بناهای ساخته شده توسعه یافته است. بایستی به این نکته توجه کرد که موضوع نماهای سبز تنها یک مبحث مربوط به معماری نیست بلکه عواملی چون دلایل اکولوژیکی ، بهبود کیفیت آب و هوایی ساختمان و همچنین بهینه کردن موازنه انرژی و مصرف انرژی در ساختمان باعث اهمیت موضوع در معرفی پارامترهای معماری پایدار می شود.در این مقاله بکارگیری نماهای با پوشش سبز گیاهی و نقش آن از دیدگاه بهینه سازی مصرف انرژی در بنا ضمن حفظ شرایط مطلوب آسایشی بررسی و تحلیل شده است و مقایسه ای تحلیلی از نظر عملکرد با سایر روش های غیر فعال ایجاد تنظیم شرایط ساختمان ها صورت گرفته است.
واژه های کلیدی
شرایط محیطی- عملکرد گرمایی- مصرف انرژی- نماهای سبز
-1 مقدمه
فناوری بکارگیری نماهای سبز در دیواره های ساختمان ها و همچنین بام های سبز چندین دهه است که بطور ویژه ای در کشور های توسعه یافته بکار می رود و از نظر فنی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. بطوریکه با بررسی شیوه های معماری در کشوری چون المان دیده می شود که نزدیک به %14 از بام ها از نوع بام های سبز می باشند . [1 ] مطابق تعاریف فنی و آکادمیک دیوار و نمای سبز به عنوان دیوارعمودی و یا بخشی از نمای ساختمان معرفی کنیم که چه بصورت طبیعی و خودرو و یا با نصب سازه های شبکه ای (پنل های شبکه ای مدولار)جهت رشد پوشش گیاهان با حجم پوشش سبز مناسب می باشد. دیوارهای سبز بطور کلی به دو گونه مختلف تقسیم بندی می شوند:
-دیوار ها و نماهایی با پوشش گیاهان چسبنده و رونده طبیعی -دیوارها و نماهای با سازه های نصب شده جهت کاشت و رشد گیاه
انتخاب نوع بکارگیری یکی از این روش ها کاملا بستگی به شرایط اقلیمی و با مطالعه شرایط آب و هوایی و شرایط سازه ساختمان و طراحی معماری بنا و نما دارد. همچنین مسایل فرهنگی در ساخت و ساز نیز می تواند عامل موثری در انتخاب نوع روش و ببه طبع آن نوع پوشش گیاهی باشد. بطو نمونه آنطور که Kohler در مطالعاتش اشاره می کند استفاده از نماها و دیوارهای سبز بطور سنتی با سابقه کاربرد طولانی در بعضی از نقاط جهان با آب و هوای مرطوب بکار می رود ولی استفاده از ان در معماری معاصر نیاز به مطالعه و طراحی دارد.[2]
شکل-1 دو نمونه از سازه مشبک مدولارجهت اجرای نمای سبز در ساختمان ها [3]
شکل-2 سه روش ایجاد و رشد پوشش سبز گیاهی بر دیواره ها و نمای ساختمان نمای سبز گیاهان رونده با کاشت گیاه در مخزن((1 ،استفاده از لایه نمد جهت رشد گیاه (2)، دیوار زنده با پنل مدولار((3
با توسعه مطالعه و بررسی مزایای استفاده از نماهای با پوشش گیاهی سبز در ساختمان ها بکارگیری این نماها نیز رشد چشمگیری داشته است . از موارد بکارگیری روزافزون این نماها در کشورهای توسعه یافته اهمیت و ضرورت کاهش مصرف انرژی جهت ایجاد شرایط محیطی و شرایط دمایی مطلوب ساکنین در ساختمان با بکارگیری این روش ها می باشد. علاوه بر مباحث مرتبط با طراحی معماری بناها و ساختمان ها اثر بکارگیری این فناوری در کاهش مصرف انرژی در ساختمان توسط Castleton مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته است.[4] با توجه به پیچیدگی عملکرد گرمایی یک ساختمان در برابر عوامل اقلیمی و محیطی اثر بکاربردن نماها و دیواره های سبز و بام های سبز در بهبود عملکرد گرمایی ساختمان و اثر آن بر کاهش مصرف انرژی از نوع انرژی های فسیلی و الکتریکی در ساختمان نیازمند بررسی و تحلیل عمیق تری می باشد. علاوه بر این بایستی به این موضوع توجه کرد که بکارگیری نماهای سبز در ساختمان علاوه بر مزایای کاهش مصرف انرژی در مقیاس کلان می تواند به بهبود شرایط اقلیمی و بهبود معیارهای زیست محیطی طراحی شهری نیز کمک کند. هنگامی که بکارگیری سقف ها و دیوارها و نماهای سبز با پوشش گیاهی را در کل جهان و همچنین کشورهای توسعه یافته مطالعه می کنیم به آمار قابل توجهی برخورد می کنیم . مطابق بررسی های انجام شده نزدیک به 1600000 متر مربع بام سبز درکل جهان بکار رفته که از این مقدار نزدیک به %40 این بام ها در قاره اروپا و کشورهای توسعه یافته بکارگرفته شده است که همین مساله اهمیت موضوع را نشان می دهد.[4]
شکل-3 سطوح بام های سبز در کل دنیا و در اروپا به متر مربع تا سال 2010
