بخشی از مقاله
چکیده
محدوده مورد مطالعه در باختر استان اصفهان، در بخش میانی سنندج - سیرجان و بهطور دقیقتر در زون فلززایی ملایر - اصفهان قرار گرفته است. بر اساس نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهوارهای، این پهنه غنی از واحدهای کربناته و دولومیتی میباشد که عمدتاً بهصورت شمالباختری- جنوبخاوری گسترده شدهاند و برای کانهزایی سرب، روی مناسب هستند. روش های مختلف بارزسازی آلتراسیون های مرتبط با کانه زایی سرب و روی از جمله ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، کروستا - مؤلفه اصلی انتخابی - و روش نقشه برداری زاویه طیفی بر روی داده های ماهواره ای استر اعمال شد . روش نقشه برداری زاویه طیفی و کروستا به دلیل تمایز بین کانی های دارای اکسید آهن و کانی های رسی، مناطق کشاورزی و محیط آهکی و دولومیتی، روش مناسب تری می باشند. در نهایت ارتباط آلتراسیون های آشکار شده با روش های فوق با واحدهای سنگی محدوده مورد مطالعه و نیز مناطق پتانسیل دار مشخص شدند.
کلیدواژه: دورسنجی، آلتراسیون، نقشه برداری زاویه طیفی، کروستا، سرب و روی، سنگ میزبان کربناته، چادگان
مقدمه
در اکتشافات ذخایر سرب و روی، بررسی و ارزیابی سرگذشت زمینشناسی و تکتونیکی، شرایط محیط رسوبی، ماهیت سنگهای میزبان، تغییرات سنگشناسی، فعالیتهای آذرین، و دگرسانی های مرتبط و ارتباط آنها با کانه زایی ضروری است. با توجه به شرایط زمینشناسی مهمترین تیپ نهشتههای مورد انتظار در منطقه چادگان نهشتههای سرب و روی با سنگ میزبان کربناته موسوم به نوع دره میسیسیپی - MVT - میباشند. سنگ میزبان مناسب از جمله سنگهای آهکی کرتاسه پایینی، محیط تکتونیکی حاشیه قارهای، گسلش، دگرسانی دولومیتی شدن، سیلیسیشدن و اکسیدهای آهن از جمله معیارهای زمینشناسی در اکتشاف ذخایر سرب و روی در این منطقه بهشمار میروند.
سنجش از دور - - Remote Sensing علم و هنر بدست آوردن اطلاعات در مورد یک شی، منطقه یا پدیده زمینی از طریق تجزیه و تحلیل داده های حاصله بوسیله ابزاری است که در تماس فیزیکی با شئ، منطقه و یا پدیده مورد بررسی نباشد. استفاده از تصاویر ماهواره ای به علت دید بسیار وسیع این اجازه را به مفسر می دهد که همبستگی بین عوارض مختلف زمین شناسی منطقه را تعیین نماید - لگ، . - 1995 البته باید گفت که سنجش از دور یک پاسخ کامل به همه برنامه های اکتشافی نیست بلکه امروزه بکارگیری و آنالیز عکس های هوایی، تصاویر ماهواره ای سنجنده های مختلف، تصاویر رادار، حرارتی و صوتی به منظور نقشه برداری اولیه مناطقی که خصوصاً از نظر ساختاری پیچیده و دور افتاده هستند لازم به نظر می رسد.
منطقه مورد مطالعه در بخش شمالی برگه 1:100000 چادگان قرار دارد. واحدهای سنگی رخنمون یافته در این بخش از برگه، از نظر سن زمینشناسی، در بازه تریاس تا کواترنری را شامل میشود. واحدهای تریاس شامل واحدهایی از جنس شیلهای سبز - خاکستری رنگ، ماسهسنگ و سنگ های کربناته از جنس آهک و دولومیت میباشند. نهشتههای متعلق به دوره تریاس بیشتر در بخش شمالی و خاوری این قسمت از برگه رخنمون دارد - شکل. - 1 این توالی سنگی، درجه ضعیفی از دگرگونی را نیز تحمل نموده است. سنگهای دوره ژوراسیک از واحدهای دگرگونشده از جمله فیلیت و شیلهای فیلیتی خاکستری رنگ با درون لایههایی از ماسهسنگ دگرگونشده تشکیل شده است.
واحدهای سنگی کرتاسه جزء مهم ترین واحدهای سنگی این بخش بهشمار میروند که بهصورت پراکنده در سراسر برگه چادگان قابل مشاهده هستند. نهشتهای دوره کرتاسه عمدتاً شامل آهک دولومیتی و دولومیت آهکی خاکستری رنگ به همراه فسیل اوربیتولین، آهکهای ماسه ای اوربیتولیندار با آثار اکسید های آهن و پدیده دولومیتیشدن، ماسهسنگهای آهکی و آهکهای ماسهای قرمز رنگ و ... میباشند. توالی کربناته کرتاسه پایینی از نظر رخداد کانهزایی سرب و روی دارای اهمیت زیادی میباشند. در برخی از این توالیها، نشانههایی از کانهزایی رگه ای سرب به صورت کانی گالن به همراه آثاری از کانهزایی مس گزارش شده است. کانسارهای سرب گنهران، درهبید و عسگران از مهمترین رخدادهای معدنی سرب و روی در این بخش از پهنه میباشند.
بحث و روش تحقیق
با توجه به گسترش توالی کربناته کرتاسه پایینی در این منطقه رخداد کانهزایی سرب و روی دارای اهمیت زیادی میباشند، که از دگرسانیهای مهم این تیپ کانهزایی، میتوان به پدیده دولومیتیشدن و حضور اکسیدهای آهن اشاره نمود.تکنیک های پردازش انجام گرفته در این تحقیق جهت بارزسازی آلتراسیون های مرتبط با کانی سازی سرب و روی عبارتند از: ترکیب رنگی کاذب - - false color combinations or RGB، نسبت باندی - - Band Ratio، روش کروستا - Crosta or selective PCA - ، روش نقشه برداری زاویه طیفی - - spectral angle mapping or SAM که بر روی داده های ماهواره ای استر اعمال شده است.
