بخشی از مقاله
چکیده:
سیستم های اطلاعاتی مدیریت یکی از عوامل مؤثر در بهبود نظام تصمیمگیری مدیران در سازمان به شمار میروند. هدف این پژوهش بررسی و شناسایی عوامل موثر برتر در استقرار سیستمهای اطلاعاتی مدیریت میباشد. روش این تحقیق استقرایی بوده و بر اساس مطالعات کتابخانهای و پژوهشی صورت گرفته است. سیستمهای اطلاعاتی مدیریت باعث تجزیه و تحلیل مشکلات و موانع موجود در سازمانها شده و مدیریت را جهت رفع این موانع یاری میرساند.
لذا اسقرار و به کارگیری سیستم اطلاعات مدیریت جهت اتخاذ تصمیمات مناسب و برنامه ریزی دقیق در راستای افزایش کارایی و اثربخشی در ادارات و سازمانها می تواند کمک شایانی به مدیران و سیاستمداران و سیاستگذاران ارگان های دولتی و غیر دولتی بکند. لذا در این پژوهش هدف ارائه و شرح تفصیلی عوامل موثر بر استقرار سیستمهای اطلاعاتی مدیریت با توجه به نیاز کشور میباشد. با توجه به یافتههای پژوهش مشخص است که عوامل محیطی، سازمانی، فرهنگی و اقتصادی از مهمترین عوامل موثر بر استقرار سیستم اطلاعاتی مدیریت هستند.
-1مقدمه
در دنیای امروز به سبب پیچیدگی مسائل و مشکلات، نیاز به اطلاعات و آمار و ارقام در تصمیمگیری های مدیریت بیش از هر زمان دیگر احساس می شود. اطلاعات صحیح و جامع چنان چه به موقع در اختیار مدیران قرار گیرد، خطر اتخاذ تصمیمات نادرست را به حداقل خواهد رساند. بنابراین، سازمان های امروزی باید انواع اطلاعات مورد نیاز مدیریت را جمع آوری، طبقهبندی، پردازش و تحلیل کرده، آن را به سرعت در اختیار مدیران قرار دهند
برای تأمین چنین اطلاعاتی، امروزه از کامپیوتر استفاده می شود و سیستمهای اطلاعات مدیریت در این راستا کاربرد گستردهتری یافته اند. امروزه اطلاعات عامل اصلی کسب قدرت است و تسلط واقعی، تسلط اطلاعاتی است. جنگ میان کشور های غنی و فقیر در واقع جنگ اطلاعاتی است. اطلاعات تنها ابزاری است که مدیران را در تصمیم گیری کمک می کند. مدیران با دریافت اطلاعات و پردازش آن به شناختی دست می یابند که بر اساس آن گزینههای ممکن در حل مسائل را تشخصی داده و مناسب ترین آن ها را انتخاب کنند
یک سیستم اطلاعاتی مدیریت نوعی سیستم اطلاعاتی موجود در سطح مدیریت یک سازمان است که در وظایف برنامه ریزی، کنترل و تصمیم گیری با فراهم آوردن گزارشهای خلاصه و ویژه، مدیران را یاری می رساند
امروزه اطلاعات عامل اصلی کسب قدرت است و تسلط واقعی، تسلط اطلاعاتی است.جنگ میان کشور های غنی و فقیر در واقع جنگ اطلاعاتی است. اطلاعات تنها ابزاری است که مدیران را در تصمیم گیری کمک می کند
مدیران با دریافت اطلاعات و پردازش آن به شناختی دست می یابند که بر اساس آن گزینههای ممکن در حل مسائل را تشخصی داده و مناسب ترین آن ها را انتخاب کنند.
ورود از عنصر صنعت به عصر اطلاعات و دانش، تمامی جنبه های مختلف زندگی بشر را تحت تاثیر خود قرار داده است. سازمان ها به عنوان نهاد هایی که از دست آوردهای عصر صنعت بوده اند، با تحولات اخیر و ورود به عصر دانش دست خوش تغییرات بسیاری گردیده است. سیستم های اطلاعاتی مدیریت به عنوان یک پدیده جدید و به عنوان یک عامل پیش برنده در انتطباق سازمان ها با تحولات امروزین شناخته شده است
امروزه گسترش روز افزون فناوری های اطلاعات و ارتباطات حوزه های مختلف زندگی بشر را دگرگون ساخته است. یکی از مهمترین حوزههایی که با ورود این فناوری ها دچار تحولات بنیادین گردیده، حوزه آموزش و مدیریت استعملاً. کار مدیر سیستم اطلاعات مدیریت ارائه گزارشات روزآمد و اطلاعات مفید به مدیر شرکت یا موسسه برای برنامه ریزی های آینده و تصمیمگیری میباشد این مدیر برای گردآوری داده ها و پردازش آنها نیاز به سیستمهای اطلاعاتی و رایانهای و حتی سیستمهای خبره میباشد پس مدیریت سیستم هم باید دید مدیریتی و سیستمی داشته و از امکانات سیستمهای اطلاعاتی و فن آوری اطلاعات استفاده کند که لازمه این استفاده، دانش سواد رایانهای و سواد اطلاعاتی می باشد
اسقرار و به کارگیری سیستم اطلاعات مدیریت جهت اتخاذ تصمیمات مناسب و برنامه ریزی دقیق در راستای افزایش کارایی و اثربخشی در ادارات می تواند کمک شایانی به مدیران و سیاستمداران و سیاستگذاران ارگانهای بکند. بنابراین استقرار سیستم های اطلاعاتی مؤثر به منظور افزایش کارآیی و کارآمدی نظام اداری، جلوگیری از افزایش بی رویه ی هزیهها، افزایش اثربخشی، کاهش تصدی گری و افزایش کیفیت خدمات با رویکرد مشتری محوری در بخش دولتی از اهمیت ویژه ای برخوردار است و از سوی دیگر توجه به اهمیت شناخت سازمان در طراحی و استقرار سیستم های اطلاعاتی مدیریت، به نحوی که این سیستم ها بتوانند هم تحت تأثیر آن قرار گرفته، هم بر آن تأثیر گذارند، انکارناپذیر است
-2اهمیت و بیان مسئله
مدیریت امروز در مواجهه با افزایش پیچیدگی های تصمیم گیری ها دریافته است که سیستمهای اطلاعاتی دستی گسترده و غیرمتمرکز اغلب غیرمرتبط موجود، با توجه فوق العاده زیادی که اطلاعات دارد، قادر به تامین اطلاعات مورد نیاز و ارائه آن ها در زمان مناسب نمی باشد و اغلب مدیران سازمان ها با انبوهی از داده ها و یا طوماری از سوابق اطلاعاتی رو به رو هستند که برای آن ها در تصمیمگیری، برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل و هدایت صحیح و مطلوب، تاثیر چندانی ندارد
مجموعه این عوامل وابسته به هم موجب می شوند که سازمان ها همواره از بحران اطلاعاتی به وجود امده در عذاب باشند و این در حالی است که خود نیز متوجه فقدان و مشکل نمیباشند. سیستم های اطلاعاتی مدیریت، سیستم سازمان یافته و ابزاری مناسبی است که اطلاعات صحیح و خلاصه شده را در موقع مناسب با تصمیم گیرندگان و مدیران ارائه داده و امکان تصمیم گیری صحیح و دقیق را برای مدیران سازمان فراهم می کند. هدف نهایی از ایجاد این سیستم گردآوری، پالایش و تجزیه و تحلیل، پردازش، فشرده و تلخیص کردن، ذخیره کردن و سرانجام انتقال تمامی اطلاعات گذشته و حال سازمان ها و پدیده های مرتبط با آن ها، در یک بانک اطلاعاتی متمرکز با امکان دسترسی سریع برای مدیران آن هاست
کشور ایران نیز از این امر مستثنی نمی باشند و به دنبال استقرار و به کارگیری سیستم های اطلاعاتی مدیریت در سازمان های کشور بوده است اما این مهم با مشکلات و نارسایی های همراه بوده است. لذا هدف اصلی این پژوهش بررسی همین عوامل و نارساییهای موجود برای رفع آنها و رسیدن به شکوفایی سازمانی میباشد.
-3مبانی و ادبیات نظری
-1-3سیستم اطلاعات مدیریت
سیستمی مبتنی بر کامپیوتر که اطلاعات را بر اساس خواسته های کاربران در اختیارشان قرار می دهد. کاربران پیش زمینه به وجود آمدن یک سازماندهی رسمی هستند. آنچه را که در گذشته اتفاق افتاده است، توضیح دهد.
-2-3سیستم های اطلاعات مدیریت
سیستم های اطلاعاتی و سیستم های اطلاعات مدیریت به مطالعه سیستم های اطلاعاتی در سازمان می پردازد. سیستم اطلاعاتی، سیستمی متشکل از شبکه ای از کانال های ارتباطی است که در سازمان مورد استفاده قرار می گیرند.
اجزای سیستم اطلاعاتی ، جمع آوری و دستکاری داده ها و اطلاعات را انجام می دهند. این اجزاء شامل سخت افزار، نرم افزار، افراد، سیستم های مخابراتی و داده هاهستند. فعالیت هایی که در این زمنیه صورت می گیرند، عبارتند از: ورود داده ها، پردازش داده ها به اطلاعات ، ذخیره سازی داده ها و اطلاعات و تولید خروجی هایی نظیر گزارشات مدیریتی.
سیستم اطلاعت مدیریت به معنی مدیریت برپایه اطلاعات می باشد همانطور که می دانیم برای مدیریت درقرن 21 نمی دانیم از دوعامل چشم پوشی کنیم
-1 استراتژی رقابت؛ و -2کاهش هزینه ها، که خودیک سیاست رقابت صادراتی می باشد. برای لحاظ کردن این دو استراتژی به کاربردن سیستم های اطلاعات مبنی برفن آوریهای اطلاعت و ارتباطات ضروری مینماید.
مدیران امروز، باانبوهی اطلاعات روبرو هستند، اطلاعاتی که به عنوان داده های سیستم بایستی پردازش گردیده و قابل فهم و تعمیر و نگهداری و بازیابی گردد. از طرف دیگرسیستم های مدیریت و ابزارهای کنترل درطول زمان تغییرات زیادی پیدا کرده اند این تغییرات را میتوان درچهار زمینه کلی عنوان کرد:
-1 کنترل سنتی
-2 کنترل بروکراتیک
-3 کنترل کاریزماتیک
-4 کنترل اینفورماتیک.
درساختاهای سنتی فئودالی، کنترل ازطریق سنت، ادراک واعمال می شد، مقامات کنترلی به طورسنتی و موروثی به نسلهای بعد منتقل میگردید و جامعه نیز این نوع ساختار کنترلی را چون سنت بود می پذیرفت و بدان گردن مینهاد. در وضعیت کاریزماتیک، کنترل از طریق رابطه بین رهبر و پیروان اعمال میگردید. دراین حالت، رهبران کاریزما، شیوه عمل را انتخاب می کردند و پیروان نیز ازآنها تبعیت می کردند زیرا آنها را قبول داشتند. دربروکراسی، کنترل در ساختارسازمانی تعبیه می شد، ساختاری که بر قانون و مقررات استوار بود و جنبه غیرشخصی داشت و تبعیت از آن الزامی بود
در اینفوکراسی، کنترل ازطریق نرم افزارها اعمال میشود. مجموعه دانشها و آگاهیهای تخصصی، بسیاررشد کرده است و اینفوکراسی می تواند هرنوع اطلاعاتی را ازطریق شبکه های الکترونیکی بدست آورد. ازسیستم های خبره، استفاده کند وبه تمامی دانشهای تخصصی وحرفه ای مجهز شود
ملاًع کار مدیر سیستم اطلاعات مدیریت ارائه گزارشات روزآمد و اطلاعات مفید به مدیرشرکت یا موسسه برای برنامه ریزی های آینده وتصمیم گیری می باشد این مدیر برای گردآوری داده ها وپردازش آنها نیاز به سیستم های اطلاعاتی و رایانهای و حتی سیستم های خبره می باشد پس مدیریت سیستم هم باید دید مدیریتی وسیستمی داشته و از امکانات سیستم های اطلاعاتی وفن آوری اطلاعات استفاده کند
