بخشی از مقاله
چکیده
در عصر حاضر با پیشرفت های چشمگیر در امر بهداشت و پیشگیری از بیماری های عفونی و غیر عفونی و فراهم شدن وسایل آسایش و رفاه و بالنتیجه کاهش میزان مرگ و میر ناشی از بیماری ها، حوادث یکی از علل عمده مرگ و میر و معلولیت بوده و پس از بیمار های قلب و عروق و بیماری های سخت در مرتبه سوم قرار دارد. پژوهش حاضر به بررسی حوادث ناشی از کار در واحدهای تحت پوشش اداره کل کار، تعاون و رفاه اجتماعی استان زنجان می پردازد. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است.
جامعه آماری پژوهش را کارکنان واحد های تحت پوشش تشکیل داده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته است که روایی محتوایی آن توسط خبرگان و پایایی آن با آلفای 0/890 تایید شد. یافته های پژوهش بیانگر آن مطلب است که قوانین و مقررات با شدت - - 0/61 و روابط کاری با شدت - - 0/17 و محیط کار با شدت - 0/51 - بر روی حوادث شغلی تاثیر گذارند. و همچنین بین این عوامل و حوادث ناشی از کار همبستگی مثبتی وجود دارد.
-1 مقدمه
حوادث شغلی یکی از مشکلات مهم کشورها است که از در سال 2001 اتفاق افتاده است - سونیا1، . - 992 : 2008 از
نظر روانشناختی، سلامتی، اجتماعی، اقتصادی و سازمانی همین رو رعایت مسائل ایمنی و بهداشت محیط های کار
پیامدهایی را به دنبال دارند.
اطلاعات منتشر شده از اداره یکی از وجوه دخالت دولت ها در بازار کار قلمداد می گردد - بین المللی کار نشان می دهد که 351 هزار و 500 حادثه و همچنین شناخت عوامل ایجاد کاری منجر به مرگ و 268 میلیون حادثه کاری بدون مرگ خطر در مشاغل و محیط های کاری و بهسازی محیط های کار برای جلوگیری از وقوع حوادث و بیماری های مرتبط با محیط کاری از جمله وظایف عمده مسئولان صنایع و همچنین دست اندرکاران بهداشتی است.
در این زمینه سازمان بین المللی کار در سال 2009 مطالعه ای را برای به دست آوردن درصد کارکنان آسیب پذیر در جهان به تفکیک مناطق مختلف انجام داد، آنها در این مطالعه برآورد کردند که در سال 1998، %53/1 درصد از کارکنان در جهان آسیب پذیر2 بودند که این درصد در سال 2008 برابر با %49/4 درصد برآورد شد. همچنین در این مطالعه سهم کارکنان آسیب پذیر در جنوب شرقی آسیا و اقیانوس آرام در سال 2008 برابر با %61/1 تخمین زده شده است. در سناریو دیگری که سازمان بین المللی کار3 در سال 2009 ارائه داده است سهم کارکنان آسیب پذیر را در کل جهان برابر با %52/8 درصد برآورده کرده است که نسبت به سال 2007 افزایش 2/4 درصد را نشان می دهد
حوادث یکی از عمده ترین مشکلات مرتبط با سلامت عمومی به شمار می رود و سالیانه جان بسیاری از افراد را کشورهای درحال توسعه و همچنین توسعه یافته را تهدید می کند - گوچارد و همکاران، . - 330 : 2003 همچنین مسئول درصد بالایی از ناتوانی و غیبت از کار می باشد. به نحوی که حوادث شغلی نقش بسیار موثری در کاهش بیمار های جهانی دارند
با این شرایط برای پیشگیری از حوادث ناشی از کار و به منظور کاهش خسارات جانی و مالی که در کشور به بار می آید، محقق به دنبال شناسایی عوامل موثر بر کاهش حوادث ناشی از کار در واحدهای مذکور می باشد. در این پژوهش ضمن آشنایی با حوادث ناشی از کار به ترتیب ادبیات و مبانی نظری و پیشینه تحقیق، روش تحقیق و ویژگی های جمعیت شناختی، تحلیل داده ها و اطلاعات بدست آمده و در نهایت نتایج و پیشنهادات بررسی می شود.
-2 پیشینه تحقیق
1. نتایج تحقیق نظری و همکاران - - 1394 نشان داد بین امنیت شغلی و تعهد سازمانی دبیران تربیت بدنی رابطه مثبت وجود دارد. بین مولفه های امنیت شغلی - تمرکز بر شغل، رضایت شغلی، رضایت اقتصادی، وابستگی به سازمان و دفاع از سازمان - با تعهد سازمانی رابطه معنا داری وجود داشت، ولی بین جابه جایی کمتر در شغل، انتخاب مناسب شغل، عاطفی بودن در محیط کار و احساس آرامش هیچ رابطه معناداری یافت نشد.
2. رابطه بین سبک های مدیریت با سلامت سازمانی و استرس شغلی کارکنان، عنوان مقاله ای است که در سال1393 توسط احمدی و بذرافشان نوشته شده است. هدف از این پژوهش، بررسی رابطه بین سبک های مدیریت با سلامت سازمانی و استرس شغلی کارکنان آموزش و پرورش شیراز بود. پژوهش مورد نظر به شیوه توصیفی و از نوع همبستگی انجام شده است.
محققان، 144 نفر از کارمندان آموزش و پرورش ناحیه 4 شهر شیراز را به صورت تصادفی برای بررسی انتخاب کردند .دادههای مورد نیاز با استفاده از پرسشنامههای تعیین سبک رهبری، سلامت سازمانی و استرس شغلی جمعآوری شدند. نتایج پژوهش نشان داد که بین سبک مدیریتی رابطه مدار با استرس شغلی رابطه معکوس و بین سبک مدیریتی ضابطه مدار با استرس شغلی رابطه مستقیم وجود دارد
. 3 نتایج تحقیق کیومرثی - 1392 - در زمینه ی وضعیت امنیت شغلی نیروی کار در پرتو خصوصی سازی، نشان میدهد که در مجموع در کشور ما وضعیت امنیت شغلی کارکنان در پرتو جریان خصوصی سازی چندان مطلوب نیست. این مسأله در کوتاه مدت - بلافاصله پس از خصوصی سازی - نمود بیشتری پیدا می کند. فقدان شرایط یکسان و مسائل مربوط به نیروی کار در بخش های دولتی در مقایسه با بخش خصوصی، از مسائل بسیار مهم در چگونگی وضعیت امنیت شغلی نیروی کار در پرتو خصوصی سازی است.
4. در مقاله ای به نام » ارزیابی استرس شغلی در جامعه کارگران ایتالیا «، جمع آوری داده از طریق پرسشنامه های استرس تنظیم شده توسط گروه محققین پژوهش مذکور، صورت گرفته است. هدف این مقاله آزمودن مقایسه ساختار عامل خطر روانی از طریق تحلیل عامل تأییدی ابتدایی با استفاده از مجموعه داده های مختلط برگرفته از جامعه 2026 نفری از کارکنان 15 کمپانی ایتالیایی است. روش تحقیق این پژوهش آزمون متغیرهای جمعیت شناسی، استرس شغلی، نزاع در محیط کار، سلامت ذهنی و دیگر ساخت ها بوده است. نتایج این پژوهش بیانگر اعتماد و اعتبار راضی کننده مقیاس خطر روانی و علاوه بر آن اندازه دقیقی از استرس شغلی از دیدگاه رهبر و زیردست را در بر داشت
5. دیتوره و گرکو، در سال 2015 به » تأثیر سلامت شغلی و مداخله سازمانها در جهت جلوگیری از استرس شغلی در بریندیسی ایتالیا « در مقاله خود تحت همین نام پرداخته اند. هدف این پژوهش تعیین و تحلیل سطح استرس شغلی در موقعیت های مختلف است .روش گردآوری داده در این پژوهش، ابزار چند بعدی توسعه اعتبار میان پرستاران و پزشکان شبکه ملی ایتالیا بوده است.
نتایج این پژوهش نشان می دهد سلامت شغلی در کنار برنامه های مدیریت استرس به هدف توسعه فاکتورهای پیش فرض شغل و تصرف آن تا حدی استرس شغلی را کاهش داده است
-3 مبانی نظری
کار از نظر لغوی به معنای فعل و عمل و کردار انسان است و در اصطلاح فعالیتی است نسبتا دائمی که به تولید کالا یا خدمات منجر می شود و به آن دستمزدی تعلق میگیرد. به عبارت دیگر فعالیتی که برای رسیدن به یک نتیجه مفید انجام می شود
فرانسیس بیکن، کار را مستلزم تقید می داند. به همین جهت، کار به دو دسته تقسیم می شود : تقید خارجی و تقید داخلی. کارهای اجباری مثل زندان یا اعمال شاقه در گذشته و زندان با کار اجباری، نمونه هایی از کار با تقید بیرونی و خارجی است. در مقابل، تقید درونی با اخلاق کار سروکار دارد، مانند کار کردن زنان متمول در شوروی سابق به سبب ارزشمند تلقی کردن کار از ناحیه دولت این کشور
هر جامعهای برای تداوم حیات و بقا به کار و فعالیت مردم و مسؤولان احتیاج دارد. نیاز به کار از قرون باستان وجود داشته است و هرچه میگذرد، بر اهمیت آن افزوده میگردد. کار قسمت اعظم از زندگی انسان را در بر میگیرد. به عقیدهی بسیاری از متفکران اجتماعی و اندیشمندان اسلامی انسان موجودی اجتماعی است. انسانها قسمت اعظم نیازها و احتیاجات خود را از طریق کار گروهی و اجتماعی تامین میکنند. حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام، اندیشمند و پیشوای برجسته شیعیان و امت اسلامی کار و تلاش را با درایتی واقع بینانه می فرماید: کشیدن سنگهای گران از قلههای کوه، نزد من از منت دیگران کشیدن محبوبتر است.
