بخشی از مقاله
چکیده
پژوهش حاضر با هدف " شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در مرکز آموزش تکاور " با استفاده از روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعه آماری در پژوهش حاضر شامل کلیه فرماندهان و کارکنان مرکز آموزش تکاور نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در سال 1394-1395 بودند، که بر اساس آخرین آمار و اطلاعات موجود 132 نفر بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 88 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه بندی شده استفاده شده است. به منظور سنجش متغیر های مورد پژوهش ابتدا با استفاده از مصاحبه با فرمانده مرکز و کارکنان و تهیه پرسش نامه خبره با چهاربعد : منابع انسانی ، فرهنگ سازمانی ، ساختار سازمانی ، تکنولوژی اطلاعات تعیین گردید. یافته های پژوهش نشان داد که بین عوامل اصلی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در مرکز آموزش تکاور رابطه مستقیم و معناداری می باشد.
واژگان کلیدی: مدیریت دانش ، فرهنگ سازمانی ، ساختار سازمانی ، آموزش تکاور
مقدمه
دنیای امروز، دنیای تغییر اطلاعات و دانش است .به همین سبب ضروری است که سازمان ها قابلیت های لازم برای فعالیت در این شرایط را احراز نمایند .مدیریت دانش فرایندی است که به سازمان کمک می کند اطلاعات مهم و مفید را یافته ، گزینش ، سازماندهی و منتشر کند. همچنین مدیریت دانش برای انجام فعالیت هایی چون حل مساله ، آموختن پویا و تصمیم گیری ضروری می باشد .مدیریت دانش می تواند عملکرد سازمانی را با قادر ساختن سازمان به عملکرد هوشمندانه تر بهبود بخشد .پژوهش ها نشان می دهند عوامل سازمانی از مهم ترین عوامل مؤثر در پیاده سازی مدیریت دانش هستند - واعظی، مسلمی، . - 7:1388
مرکز آموزش تکاورنیروی زمینی به دلیل نوع فعالیت، همواره با تغییرات گسترده و مداومی روبرو است .لذا فرماندهان این مرکز، به ضرورت به کارگیری شیوه های نوین از جمله پیاده سازی صحیح مدیریت دانش در مرکز خود پی برده و نسبت به پیاده سازی آن اقدام کرده اند، بدین جهت پژوهش حاضر جهت مطالعه شناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش درمرکز مذکور صورت پذیرفته است.اساس رقابت مندی سازمانی در اقتصاد کنونی از منابع ملموس و غیر ملموس پیشین به دانش تبدیل شده است و از طرفی دیگر تمرکز سیستمهای اطلاعاتی نیز از مدیریت اطلاعات به مدیریت دانش تبدیل گردیده است .
کسب وکارهایی که بتوانند به صورت کارا دانش موجود در سازمان خود را کسب کنند و از آن در راستای فرآیندهای کسب وکار استفاده نمایند، محصولات و خدمات این کسب و کارها از مزیت های رقابتی مناسبی در بازار برخوردار خواهند بود .بسیاری از سازمان ها به عنوان کسب وکارهای دانش مدار مطرح می باشند که مدیریت دانش در آنها اساس کار را تشکیل می دهد. امروزه سازمان هایی که رقابت مندی در بازار را موضوع محوری برای خود قلمداد می کنند، مدیریت دانش را به عنوان یکی از فعالیت های مطرح برای اثر بخشی فعالیت هایشان در نظر می گیرند از سوی دیگر از آنجائی که نرخ شکست پروژه های مدیریت دانش قابل توجه است، شناخت عوامل اصلی موفقیت می تواند کسب وکارها را در نیازسنجی، برنامه ریزی، اجرا و پیاده سازی مدیریت دانش یاری دهد تا احتمال شکست پروژه های مدیریت دانش کاهش یابد .
اهمیت و کاربرد اصلی عوامل اصلی موفقیت مدیریت دانش در این است که با شناسایی و نظارت بر این عوامل، سازمان می تواند به پیاده سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش اطمینان داشته باشد . بنابراین، هر فعالیتی که سازمان در پیاده سازی مدیریت دانش انجام می دهد باید پیشاپیش بررسی و برنامه ریزی برای عملکرد مطلوب و مناسب در عوامل موفقیت را انجام داده باشد . - طالبی، سلیمانی ترکمانی ، . - 11:1390 به ویژه اهمیت اطلاعات و دانش در نیروهای نظامی با توجه به جنگ های مختلف در سال های اخیر و جنگ های نیابتی را روز به روز براین مهم می افزاید. در این راستا سوالی که مطرح می باشد این است که عوامل اصلی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در مرکزآموزش تکاور شامل چه مواردی می شود؟
بر این اساس در این پژوهش، عوامل اصلی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در مرکز آموزش تکاور نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران شناسایی شده و میزان اهمیت آنهارتبه بندی شده است .تا با داشتن دید مناسب و واقع گرایانه و با توجه به شرایطفعلیِ کشور عزیزمان ایران بتوانیم به عنوان الگویی شایسته در شرایط بحرانی از مدیریت دانش در جهت دفاع در مقابل جهان خواران و تهدیدات منطقه ای و فرا منطقه ای به مانند هشت سال دفاع مقدس بهره کافی را برده و بتوانیم بازدارندگی کافی را در شرایط بحرانی داشته باشیم و تهدیدات را به فرصت تبدیل بکنیم.
اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:
در قرن بیست و یکم دانش و فناوری نقش فزاینده ای در توسعه جوامع ایفا می کنند. سازمان های جامعه دائما اجتماع را دگرگون می کنند، آنها باید تقاضا برای مهار ت ها را تغییر دهند .سازما ن های آموزشی و دانشگا ه ها این نیاز جامعه را باید شناسایی و تامین نمایند .هر سازمانی با دستیابی به منابع دانشی قادر است از طریق تلفیق منابع سنتی با روش های جدید و متمایز، به ارائه ارزش هایی برتر به مشتریان بپردازد .در واقع این دانش سازمانی است که سازمان را قادر می سازد منابع خود را توسعه دهد، توانمند ی های محوری خود را تقویت کند و به این ترتیب به خلق مزیت رقابتی پایدار خود بپردازد و در این میان، سازمان هایی موفق خواهند بود که به کمک ابزار مدیریتی، از فرصت های ایجاد شده، به نفع خود استفاده کنند - مطلبی،عالی پور، نصری ،. - 133:1392
با این وصف و در این وضعیت پیچیده ، بهره گیری از تمام مزایای مدیریت دانش علاوه بر صرف هزینه وزمانِ لازم و سرمایه گذاری مناسب ، مستلزم استقرار مناسب مدیریت دانش در سازمان است . بنابراین شناسایی و اولویت بندی عوامل موفقیت پروژه مدیریت دانش با روش صحیح در مرکز آموزش تکاور نیروی زمینی می تواند به بهره مندی از مزایای مدیریت دانش منجر شود و در غیر این صورت حاصلی جز اتلاف منابع - هزینه و زمان - و عقب افتادن از قافله رقابت برای این سازمان و اکتفا کردن به شرایط فعلی نخواهد داشت. در واقع ارزیابی و شناسایی و اولویت بندی عوامل موفقیت هر پروژه ای از مبانی علمی اجرای هر پروژه ای محسوب می شود .
پس با ارزیابی وضعیت مرکز آموزش تکاور نیروی زمینی که در نظر داریم پروژه موفقیت مدیریت دانش را درآن شناسایی و اولویت بندی کنیم به روشکاملاً علمی و قابل اتکا و نه آزمون و خطا ؛ دست یابیم که نتیجه آن کاربرد صحیح پروژه مدیریت دانش و بهره مندی هرچه بیشتر از مزایای آن و همچنین صرفه جویی در منابع سازمان خواهد بود .پس با رویکردی پیشگیرانه می توان هم احتمال موفقیت پروژه را بالا برد و هم هزینه های پروژه را مدیریت نمود و یا حتی کاهش داد. هدف مدیریت دانش این است که دانش پنهان را به دانش آشکار تبدیل کرده و به طور اثربخشی آن را منتشرکند .
این مفهوم قدرتمند به توسعه متدولوژی ها ، ابزارها و کاربردهای مدیریت دانش کمک شایانی می کند که نتیجه آن افزایش مزیت رقابتی شرکتها - در مقیاس کوچکتر - و افزایش رشد اقتصادی کشور - در مقیاس بزرگتر - خواهد بود که این امر در گروی استقرار صحیح وشناسایی و اولویت بندی عوامل اصلی موفقیت پروژه مدیریت دانش درجهت تقویت روز افزون نقاط قوت و بر طرف کردن نقاط ضعف و با استفاده از این نقاط قوت ؛ نفاط ضعف را کاهش و همچنین استفاده از نقاط قوت و فرصت های بدست در مرکز آموزش تکاور با توجه به شرایط و اوضاع حاکی از تغییر جنگ ها از حالت کلاسیک به شیوه های نوین مثل جنگ های نیابتی تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم.
