بخشی از مقاله
چکیده
امروزه آموزش کارآفرینی در دانشگاهها رایج است و سرمایههای زیادی صرف آن میشود. از این رو پرداختن به مسائلی که میتواند اثربخشی این آموزشها را تضمین کند ضروری است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی مولفههای فیزیکی محیط یادگیری کارآفرینی، با استفاده از روش تحقیق آمیخته اکتشافی صورت گرفته است.
در بخش کیفی دادههای پژوهش از طریق مصاحبههای نیمه ساختار یافته با 7 نفر از اساتید و10 نفر از دانشجویان دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران جمعآوری و از روش کدگذاری باز و محوری تحلیل شدهاست. در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته توسط 174 نفر از دانشجویان دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران تکمیل گردیده است.
روایی ابزار توسط متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ - - 0,756 تایید شد. تحلیل دادهها در بخش کمی با استفاده از نرم افزار SPSS 22 صورت گرفت. جهت خلاصه و طبقه بندی کردن دادهها از آمار توصیفی استفاده شد.
از آزمون فریدمن جهت اولویت بندی مقولهها استفاده شده است که نتایج آن بیانگر این است که مولفههای فیزیکی محیط یادگیری به ترتیب اولویت عبارتند از:
-1تجهیزات و امکانات مورد نیاز یاددهی/یادگیری کارآفرینی;
-2طراحی ساختمان و کلاسها متناسب با محیط واقعی کارآفرینی;
-3کیفیت و انعطافپذیری چیدمان صندلی ها و وسایل داخل کلاسها متناسب با با اهداف آموزش کارآفرینی
-4;منابع مطالعه و منابع اطلاعاتی مناسب کارآفرینی;
-5تناسب اندازه کلاسها و وسعت محیط دانشکده کارآفرینی;
-6فناوری کمک آموزشی متناسب با نیازهای یاددهی-یادگیری کارآفرینی;
-7 ویژگی های حسی و جذابیتهای ظاهری
مقدمه
امروزه کارآفرینی به دلیل نقشی که در توسعه اقتصادی جوامع دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. و دولتها به منظور توسعه کارآفرینی از طریق تحریک رفتارهای کارآفرینانه سرمایه زیادی را برای این منظور صرف میکنند
در این میان آموزش کارآفرینی، به عنوان یکی از مهمترین راههای ترویج رفتارهای کارآفرینانه در جوامع مطرح شده است و دانشگاهها و موسسات بسیاری، برنامههای آموزش کارآفرینی را در دستور کار خود قرار دادهاند. و هدف اصلی آنها تحریک دانشجویان به شروع کسب و کار و توسعه دانش و شایستگی های انجام آن است ولی برخی پژوهشها بیانگر این است که دوره های آموزش کارآفرینی از نظر اثر بخشی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و بایستی تغییراتی در برنامههای آموزش کارآفرینی صورت گیرد. برای مثال به زعم نک و گرین - 2011 - ، آموزش کارآفرینی باید به شیوهای کارآفرینانه صورت پذیرد زیرا محیط کارآفرینی و جهان واقعی کسب و کار بطور مداوم در حال تغییر است در حالیکه هنوز برای آموزش کارآفرینی از روش های سنتی استفاده می شود - - Neck & Greene, 2011 همچنین سلومون - 2008 - 1 اعتقاد دارد که جهت ارتقا اثربخشی آموزش کارآفرینی ، باید برنامه های آموزش کارآفرینی را از طریق دقت علمی به همراه فراهم کردن یک محیط کاربردی و واقعی متمرکز بر جو کارآفرینانه توسعه داد - . - Fenton, 2013
همچنین برخی از مدلهای یادگیری بیانگر رابطه تنگاتنگ محیط و یادگیری هستند - . - Kwong et al., 2012 بنابرین ارتقا کیفیت محیط یادگیری منجر به ارتقا اثربخشی فرآیند تدریس و یادگیری می شود
محققان رشتهی کارآفرینی نیز در زمینه آموزش و یادگیری کارآفرینی ، اهمیت آن و شناسایی راهکارهای بهبود فرآیند های یادگیری و یاددهی پژوهش های بسیاری انجام داده اند. ولی با وجود حیاتی بودن محیط یادگیری خوب برای ارایهی آموزش با کیفیت - - Said et al.,2009 و ارتباطی که بین محیط یادگیری و پیامدهای آموزشی ارزشمند از قبیل رضایت و موفقیت دانشجویان وجود دارد - - Said et al.,2009 پژوهشهای صورت گرفته در رابطه با محیط یادگیری کارآفرینی بسیار محدود است. از این رو برای ارتقای کیفیت یادگیری کارآفرینی لازم است تا مطالعات جدی در این خصوص صورت بگیرد.
آموزش کارآفرینی در ایران طی دهههای گذشته رونق گرفته است. و از سال 1385 در دانشگاه تهران به عنوان رشتهی دانشگاهی تدریس می شود. و در حال حاضر سایر دانشگاههای کشور نیز اقدام به تاسیس دانشکده یا گروه آموزشی کارآفرینی نموده اند; و این در حالی است که آموزش کارآفرینی در کشور نیز بیشتر سنتی است و به رویکردهای یادگیری نوین به منظور توسعه ی محیط یادگیری کارآفرینی توجهی نشده است و برخی پژوهشهای صورت گرفته در داخل کشور بیانگر عدم کارآیی آموزشهای کارآفرینی در کشور هستند
علاوه بر این، اصطلاح »محیط یادگیری« برای محیط اجتماعی، روانشناختی یا مفهومی بیشتر از محیط فیزیکی یا مکانی استفاده میشود. درحالیکه به اعتقاد بیر - 2000 - 1 ، با افزایش تعداد آموزشدهندگان و طراحان حرفهای اهمیت نقشی که فضای فیزیکی در مکانهای آموزش بازی میکند روزافزون است
بنابرین در پژوهش پیش رو تلاش می شود تا ویژگی های فیزیک محیط یادگیری رسمی کارآفرینی در فضای نظام آموزشی دانشگاهی شناسایی شود. اما به دلیل محدودیت زمانی پژوهش، محیط یادگیری دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران برای این منظور انتخاب شده است تا به شناسایی و اولویت بندی مولفههای فیزیکی محیط یادگیری کارآفرینی از دیدگاه مدرسان و دانشجویان بپردازیم. تا بلکه بتوانیم گامی موثر در این زمینه برداریم.
دلایل اهمیت اولویت بندی مولفههای فیزیکی محیط یادگیری به دلیل ایجاد منابع ، امکانات و تسهیلات تکنولوژی گران است که مستلزم تعیین میزان کارایی و اهمیت در اثربخشی آموزشی هستند. از طرف دیگر، این اطلاعات برای طیف گستردهای از ذینفعان شامل : مهندسان معمار، صاحبان ساختمانها و استفادهکنندگان از مکانها با ارزش است; و میتواند به پیشبرد پروژههای ساختمانی در حال اجرا یا ارتقا امکانات ساختمانهای موجود کمک کند
پیشینه تحقیق محیط یادگیری
تاریخچه پژوهشهای محیط یادگیری حدودا برمیگردد به سال 1960 که پیشگامان ارزیابی محیط یادگیری یعنی هربرت والبرگ2 و رادلف موس3 به توسعه پرسشنامههایی برای ارزیابی محیطهای یادگیری پرداختند و پس از آن پژوهشها در این خصوص رشد کرد، متنوع شد و بینالمللی شد. اهمیت مطالعه محیط یادگیری به دلیل مشارکت محیط یادگیری مثبت در اثربخشی یادگیری است. پژوهشهای موجود در خصوص محیط یادگیری مرهون کار سازنده لوین - 1936 - 4 در مکانهای غیر آموزشی است، که نشان داد محیط و تعاملش با ویژگیهای افراد عامل قوی در تعیین رفتار انسان است
چهار دسته منبع یادگیری در یک محیط یادگیری رایج وجود دارد که عبارتند از : -1 منابع و ابزار : مواد مطالعه و کتابهای مرجع; -2 روابط و شبکهها: ارتباطات بین فردی برای حمایت از یادگیری; -3 حرفه آموزی
