بخشی از مقاله

چکیده

شرکت ها به طور فزاینده در یک محیط پویا کار می کنند. برای ثبات رقابت در چنین محیطی، شرکت ها مجبور به توسعه ی قابلیت های سازمانی هستند و باید دانست که چگونه آنها را قادر به مقابله ی ریشه ای با مشکلات سازمانی می کند .

متغیر های اصلی این تحقیق در واقع همان قابلیت های سازمانی می باشند که به بررسی چهار مورد از آنها - نیروی انسانی، بازاریابی، نوآوری، وزنجیره تامین - و تاثیر هریک بر روی سیستم تولید داخلی سازمان پرداخته خواهد شد و سپس با روش AHP و Topsis به الویت بندی آن ها پرداخته شده است .

برای بررسی متغیرها، پرسشنامه تحقیق دارای 40 سؤال بوده که پاسخ های آن براساس مقیاس 5 درجه طیف لیکرت، و پایایی آن با استفاده ازروش آلفای کرونباخ 0/841 برآوردگردیده است. همچنین جهت الویت بندی داده ها پرسشنامه AHP طراحی شد. در ادامه تجزیه تحلیل و نتیجه گیری بر روی داده ها انجام گرفته است.

مقدمه

شرکت ها و سازمانها با هر اهداف وچشماندازی که دارندنهایتاً در یک قلمرو عمل میکنند و ملزم به پاسخگویی به مشتریان و ذینفعان هستند تا شرکتی که هدفش سودآوری و رضایت مشتری هدف خود را به طور کامل و دقیق اجرا کرده و بتواند سیستم تولیدی خود را به بالاترین بازده برساند . شرکت ها به طور فزایندهایی در یک محیط پویا در حال فعالیت و انجام عملیات هستند.

برای رقابتی ماندن در چنین محیطی شرکت ها باید قابلیت های سازمانی خود را بهبود بخشیده و آن ها را افزایش دهند که شرکت ها را قادر می سازد با مشکلات سازمانی مقابله کنند[1] در این تحقیق به تحلیل قابلیتهای سازمانی موثر بر سیستم تولید پرداخته شده است. در این فصل ابتدا به بیان مسئله و اهمیت و ضرورت تحقیق و در ادامه اهداف تحقیق ارائه خواهد شد و سپس فرضیات تحقیق ارائه می گردد و در نهایت به تعاریف نظری متغیر های تحقیق پرداخته می شود.

بیان مساله

در دنیای امروز با توجه به پیشرفت تکنولوژی، سازمانها در تلاش هستند که از رقبا پیشی بگیرند و این جز با برنامه ریزی دقیق و به کارگیری صحیح منابع و قابلیت های سازمان پذیر نیست. مفهوم قابلیت های سازمانی تغییرات سازمانی را به عنوان فرایندی مداوم و آزادانه برای بهبود های سازمانی قابل درک می سازد. با این حال، این مفهوم هنوز هم بسیار مبهم است؛ توافق اندکی در قابلیت های چند هسته سازمانی وجود دارد که شرکت ها را مجبور به توسعه برای رقابتی ماندن می کند.

یکی از دغدغههای مهم هرمدیر در فعالیتهای حرفهای تصمیمگیری برای دستیابی، حفظ و ارتقای بهرهوری است که از مهمترین موضوعات مورد توجه سازمانها میباشد و یکی از مبانی تصمیمگیری برای مدیران، ارزیابی عملکرد است که در صورت علمی بودن میتواند راهشگای تصمیمات مؤثر باشد. واقعیت این است که موفقیت اقتصادی به قابلیت سازمانی شرکت ها بستگی دارد که باعث می شود پیشرفتشان به هدفی مشروع برای سیاست های نوآورانه تبدیل شود.

قابلیت سازمانی، توانایی یک شرکت برای مدیریت منابع، از جمله کارکنان است که به طور موثر مزیت هایی را در برابر رقبا به دست می آورند . قابلیت های سازمانی یک شرکت باید بر توانایی کسب و کار برای پاسخگویی به تقاضای مشتری تمرکز داشته باشد. علاوه بر این، قابلیت های سازمانی باید در یک سازمان برای جلوگیری از تکرار توسط رقبا منحصر به فرد باشد.

قابلیت های سازمانی چیزی است که هر شرکت باید داشته باشد که باعث بهبود و پیشرفت کسب و کار می گردد و کسب و کار را در بازار متمایز می سازد. توسعه و پرورش توانایی های سازمانی می تواند به صاحبان کسب و کار کوچک در به دست آوردن مزیت در یک محیط رقابتی با تمرکز به محیط هایی که در آن بهتر هستند، کمک کند. [3] قابلیت های سازمانی به انواع مختلفی تقسیم میشود که مدل مفهومی تحقیق حاضر پس از بررسی و مشورت با اساتید راهنما و مشاور به شرح ذیل است:

شکل 1 مدل مفهومی تحقیق

بنابراین مدیران با توجه به پیچیدگی سیستمهای تولید باید با استفاده از ابزارهای مناسب مانند روش های MADM که در این تحقیق به آن پرداخته شده است به تحلیل سیستم های پرداخته و برنامهریزی صحیحی انجام دهندتا از به هدر رفتن منابع جلوگیری کنند [4] . مشکل اصلی وبیان جنبه های مجهول ومبهم مساله در سازمان مورد نظر را میتوان در پایین بودن بهره وری و راندمان کاری و بخصوص راندمان خط تولید کارخانه ایساتیس سامان اشاره کرد و همچنین بالا بودن هزینه های تولید در سازمان که این تحقیق بدنبال راهکار هایی برای مدیریت این مشکلات می باشد.

اهمیت و ضرورت تحقیق

دنیای امروز تجارت در عصر فرا رقابتی قرار دارد، دورانی که در آن شرکت ها وارد عرصه های گوناگون تولید شده اند و بقای شرکت ها از سوی رقبا با تهدید مواجه شده است. برای برخورد با این مسئله شرکت های باید ضمن ارزیابی وضعیت فعلی جایگاه خود در پی حفظ و تقویت جایگاه خود و ارتقای سطح تولید و کیفیت محصولات خود باشند.

بحث اهمیت موضوع و تشریح ابعاد ومعرفی دقیق مساله مورد بررسی در کارخانه ایساتیس سامان از این دیدگاه است که در ارتباط با کا هش هزینه های کارخانه و مدیریت هزینه ها و همچنین بحث بازدهی و بهره وری خط تولید کارخانه چه از لحاظ کیفی و همچنین از لحاظ کمی مورد اهمیت مدیران عالی سازمان قرار دارد .

متغیر های اصلی تحقیق در این تحقیق در واقع همان قابلیت های سازمانی می باشند که به بررسی 4 مورد از آنها و تاثیر هریک بر روی سیستم تولید داخلی سازمان پرداخته خواهد شد. ارزش و اهمیت این تحقیق در آن است که بحث قابلیت های سازمانی از طرف مدیران سازمان پیشنهاد شده تا با تحقیق بر روی انواع این قابلیت ها ازجمله مهمترین آنها - نیروی انسانی، بازاریابی، نوآوری، و زنجیره تامین - و تاثیر هر کدام ازآنها در سیستم تولید کارخانه بتوان در راستای آن به اهداف عالی سازمان کمک شود.

در حقیقت این تحقیق سیستم تولید را وابسته به قابلیت های سازمانی دانسته و در تلاش است تا این اثر را تحلیل کرده و با رویکرد MADM آن ها را الویت بندی کند. علی رغم اهمیت قابل ملاحظه قابلیت های سازمانی و تاثر آن بر سیستم تولید، در سطح داخلی تحقیقی در این زمینه انجام نشده است. اما در سطح خارجی تحقیق های مختلفی انجام گرفته است. اهمیت و ضرورت پژوهش حاضر به نقش راهبردی قابلیت های سازمانی در بالابردن ظرفیت های تولید باز میگردد، چرا که بهرهمندی از سیستم تولیدی مناسب، می تواند تضمین گر بقای شرکت بوده،و به ثبات جایگاه رقابتی منجر گردد.

مبانی نظری و ادبیات پژوهشی تحقیق مفهوم قابلیت های سازمانی

مفهوم ساختاری تغییر سازمانی اغلب با یک رویکرد مستقیم مداخله ی استراتژیک در ارتباط است این به این معناست که یک طرح سازمانی که توسط کارشناسان مشخص شده، توسط سلسله مراتب مدیریتی در یک روش بالا به پایین معرفی شود . با این وجود، مقدار زیادی از شواهد که نوآوری های سازمانی مانند یک تغییر ساختار از بالا به پایین که برنامه ریزی شده و کنترل شده است، عمل نمی کند.

این ممکن نیست که به سادگی یک مدل سازمانی موجود را از جعبه ابزار بیرون آورد و آن را در راه بوردکراتیک پیاده سازی کرده در عوض تغییر سازمانی یک فرآیند مداوم تجدید سازمانی و یادگیری مفهوم، مفهوم سازی شود. شیوه های سازمانی ثابت نیستند اما در یک شار پیوسته قرار دارند . به عنوان برگه سبز همکاری برای سازمان کار جدید کشورها، ما میتوانیم یک تغییر از سیستم های ثابت تولید به سیستم های انعطاف پذیر، روند باز از توسعه سازمانی را مشخص کنیم.این مربوط به این حقیقت است که شرکت ها با یک محیط پویا مواجه هستند و قادر به کنار آمدن مداوم با مشکلات جدید و در حال ظهور هستند

. اگر تغییر سازمانی به عنوان یک رویداد منفرد اتفاق نیفتد، که می تواند در انزوا تجزیه و تحلیل شود اما باید به عنوان یک فرآیند تجربی تفسیر شود، که خطوط را روشن نمی کند، و به عنوان یک جزء کل و جدایی ناپذیر به نظر می رسد، مفهوم ساختاری نوآوری سازمانی مشکل سازی شود. در عوض ما باید درک جدیدی از نوآوری سازمانی مبتنی بر نگرش فرآیند را توسعه دهیم.

کوریات بین مفهوم ساختاری و رویکرد دوم تمایز ایجاد کرد، که اساسا تلاش میکند، برخی از "صفات سازمانی" جدید شرکت ها را بدون توجه واقعی به بتن معنا و استفاده ی الگوها، به دست آورد . شرایط مختلف برای توصیف این صفات جدید، مانند "صلاحیت های اصلی" ، "قابلیت های پویا" یا "قابلیت های سازمانی" استفاده شده است. من روی مفهوم قابلیت های سازمانی تمرکز می کنم.

چه چیزی به منزله یک قابلیت سازمانی است؟

مفهوم قابلیت سازمانی بیشتر مبهم است. فرض اساسی "دیدگاه قابلیت" این است که شرکت ها راه برای انجام کارها و برخورد با مشکلات سازمانی که عناصر قدرتمند تداوم را نشان می دهد، دارند اما شرکت ها ناهمگن هستند، آن روال های سازمانی را گسترش می دهد حتی اگر آن ها متعلق به صنعت و تولید های مشابه باشند و راه های مخصوص سازی عملکرد شرکت ها بر قابلیت های سازمانی مبتنی هستند که به تدریج انباشته شده و شکل گرفته. می توان نتیجه گرفت قابلیت های سازمانی شرکت را قادر به مقابله موثر در راه مخصوص شرکت با کلید مشکلات سازمانی، می کند.

این در تضاد با چیزیست که "دیدگاه موقعیت" نامیده می شود که پورتر آن را توسعه داد. - 1990 - ، که فرض می شود یک فرصت برونزا باشد، در حالی که آن ها می توانند د ر واقع توسط شرکت های خود و براساس قابلیت های خاص شرکت خود، ایجاد شود. "به جای فرصت تعیین تخصیص منابع، تخصیص منابع برای توسعه ی فرصت و شایستگی"روش قابلیت ارتباط نزدیک با دیدگاه مبتنی بر دانش شرکت دارد. قابلیت های سازمانی با آگاهی از عملکرد خاص برای مقابله با مشکلات، مشخص می شود قابلیت های هسته ای را میزان دانش که متحض به یک شرکت خاص است در بر می گیرد و برتری در رقابت.

به طور گسترده توافق شده که رقابت شرکت ها به قابلیت های توسعه ی چند هسته ای بستگی دارد. "شرکت ها قدرت رقابت را از تعالی خود در تعداد کمی از خوشه های قابلیت به دست می آورند، جایی که آنها می توانند مزیت رقابتی خود را حفظ کنند. یک مفهوم اساسی رویکردی که" قابلیت های منحصر به فرد " نامیده می شود، و عملکرد شرکت های بزرگ را مصرانه شکل می دهد" است

قابلیت های سازمانی بیشتر پایدارند. آن ها سریعتر تغییر نمی کنند. قابلیت های سازمانی به شرکت ها مزیت رقابتی مدیریت متمایز می دهد، زیرا آن بیشتر به کاربرده می شوند و در مدت زمان طولانی توسعه پیدا می کنند . تاکید بر تجمع قابلیت های سازمانی و این حقیقت است که گزینه برای توسعه بیشتر در هر نقطه ای از زمان به شدت میراث گذشته محدود است.

حقیقت این است که قابلیت های خاص شرکت ها آن ها را با ارزش می کند. زیرا آن از یک طبیعت ضمنی هستند و در نتیجه به سختی منتقل و تقلید می شوند. برخی محققان بین قابلیت ها به عنوان مفهوم گسترده تر، از یک سو و مفهوم باریک تر از شایستگی از سوی دیگر، تمایز قائل می شوند، همانطور که دوسی، فالود و مارنکو معنای متمایز محدود به مقیاس مشاهده فوری بین یک روال منفرد و قابلیت های کلی گسترده ی شرکت، گرفتن "تکه"هایی از قابلیت های سازمانی در اصطلاح انجام وظایف و دانش بنیان را استدلال می کنند. [9] اینجا من به طور کلی عملکرد عمومی استفاده از مفهوم قابلیت های قابل تعویض با مفهوم صلاحیت را دنبال می کنم.

اهداف تحقیق

- 1 شناسایی عوامل موثر بر سیستم تولید شرکت ایساتیس سامان یزد

- 2 رتبه بندی عوامل موثر بر سیستم تولید با روش  Topsis,AHP

روش شناسی تحقیق
روش تحقیق حاضر، میدانی و همچنین کتابخانه ای است. ابزار گردآوری اطلاعات در تحقیق پیش روی، پرسشنامه استاندارد AHP می باشد. در این روش عوامل و عناصر متعددی دخالت دارند که از طریق کارکرد هماهنگ آنها محقق میتواند اطلاعات مورد نیاز خود را گردآوری نماید. در این تحقیق پرسشنامه AHP جهت رتیه بندی ابعاد قابلیت های سازمانی بین 14 نفر از نخبگان و مدیران در این حوزه توزیع و جمع آوری شد. و در انتها نتایج به دست آمده، به کمک تکنیک AHP , Topsis و با استفاده از نرم افزارهای¬ expert choice , Excel موردتجزیه و¬تحلیل قرارگرفت.

اجرای روش AHP

بعد از طراحی، تعداد 14پرسشنامه در اختیار نخبگان این حوزه قرار گرفت تا جهت اولویتبندی این شاخصها نظرات خود را ارائه کنند. در نهایت پس از جمع آوری پرسشنامه ها و انجام بررسیهای لازم، تعداد 10پرسشنامه مورد استفاده قرار گرفت. در مرحله بعد دادههای این پرسشنامهها وارد نرم افزار شد و ماتریسهای مقایسات تلفیقی استخراج شد و نرخ سازگاری آن ها محاسبه شد. در زیر شکل - 2 - جدول مربوط به اوزان مربوط به هر یک از شاخص ها ارائه شده است.

شکل - 2 - اوزان بدست آمده از پرسشنامه AHP برای تمامی شاخصهای

خروجیهای مدل AHP نشان میدهد که از میان شاخصهایی که در مدل تحقیق مورد بررسی قرار گرفتهاند شاخصهای قابلیت نیروی انسانی با ضریب اهمیت 0,3410 قابلیت بازاریابی با وزن 0,2891 در رتبههای بالاتری نسبت به شاخصهای دیگر قرار گرفتهاند لذا از اهمیت بیشتری برخوردار هستند. از شاخصهایی که از نظر خبرگان این تحقیق کمترین اهمیت را در ارزیابی شاخص های مورد نظر دارند می توان به قابلیت زنجیره تأمین با وزن 0,1708 ، قابیلت نوآوری با وزن 0,1991 اشاره کرد. مقایسه وزنهای ارائه شده از تجزیه و تحلیل ماتریسهای AHP، نتایج زیر را نیز در اختیار قرار میدهد:

با استفاده از وزنهای به دست آمده بردار مجموع وزنی - WSV - را محاسبه کرده و آن را بر الویتها تقسیم می نمائیم.

با توجه به بردار به دست آمده 4/172 بوده، و شاخص سازگاری C.I = 0/057 می باشد. در ادامه محاسبات ارزش تصادفی شاخص سازگاری از روی جدول تصادفی تعیین می شود. ارزش شاخص تصادفی سازگاری - - C.I برای = n 4 مقدار 0/9 است. نرخ سازگاری - C.R - مقدار 0/057 0/9 =0/063 می باشد که جون کمتر از 10 درصد است، سازگاری خوبی را می رساند.

اجرای روشهای رتبهبندی

جهت اجرای روشهای MADM قبل از هر چیز لازم است ماتریس تصمیم مربوطه تشکیل گردد. جهت تهیه این ماتریس لازم است

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید