بخشی از مقاله
چکیده
افزایش شهرنشینی تاثیرات عمیقی بر محیط طبیعی گذارده است. فعالیت های انسانی موجب افزایش مصارف زمین،تخریب زیستگاهها و قطعه قطعه شدن اراضی و کاهش تنوع اکوسیستم ها گردیده است. انسان نیاز دارد که تنوع زیستی را که خود منجر به کاهش آن گردیده حفظ و در صورت امکان افزایش دهد. از این جهت طراحان محیط نقش مهم و موثری در حفظ تنوع گونه ای شهرها دارند.
طراحی محیط و منظر به عنوان یک شاخه نوپا در جهت افزایش و حفظ تنوع زیستی در جهان شناخته می شود. ایده های نوین طراحی غالبا بر مبنای طرای پایدار و سیستمی محیط تاکید دارند.یکی از موارد طراحی پایدار محیط حفظ تنوع زیستی محیط است. مکان یابی سایت های طراحی یکی از مهمترین بخش طراحی می باشد.زمین های متروک و خالی شهری،سقف های مسطح و سایت های تجاری در لبه شهرها پتانسیل بالایی در جهت افزایش و حفظ تنوع زیستی دارند.همچنین رعایت اصول طراحی چون انعطاف پذیری،تنوع ، وحدت ،پیوستگی و مجاورت راهکارهای جزئی تری را در طراحی داخل این سایت ها ارائه می دهد. توجه به روند کارکرد سیستم های طبیعی و همچنین نوع فرایند طراحی مورد انتخاب نیز می تواند در حفظ تنوع زیستی راه گشا باشد.
مقدمه
تنوع زیستی نتیجه ی به دست آمده از زندگی بر روی زمین در دوره ی طولانی مدت است و به عنوان اصل اساسی برای زندگی نوع بشر به کار می رود. به عنوان یک حقیقت بهتر شدن ثابت استاندارد زندگی بشر به طور اساسی روی استفاده از تنوع زیستی تاثیر گذاشته است. با این وجود با گسترش سریع جمعیت، شهرسازی سریع و حتی تشدید فعالیتهای بشری، تنوع زیستی به شدت در خطر قرار گرفته است. نابودی گونه ها به طور ثابت در حال سرعت گرفتن است واضح است که بدون حفاظت به موقع تنوع زیستی ، وجود بشر با چالشهای بی سابقه درآینده مواجه خواهد بود بنابراین تحقیق بر روی تنوع زیستی اهمیت تئوریک و عملی شدیدی در حفظ تنوع زیستی و حفاظت ، تعادل و ثبات اکوسیستم دارد.
بحران تنوع زیستی جهانی وابسته به تغییرات اساسی مصارف زمین در نتیجه فعالیتهای انسانی رخ می دهد. این مساله مخصوصا درمناطق شهری که سطوح بالای تجزیه رایج است مشخص است و تراکم بزرگتری از تغییرات زمین در شبکه احاطه کننده سکونتگاههای باقیمانده، که معمولا برای بیشتر گونه ها نامناسب است دیده می شود. گسترش مناطق شهری یک تهدید اصلی برای تنوع زیستی مناطق اطراف شهر است و می تواند منجر به ساده نمودن تنوع زیستی بومی گردد و گو نه های مهم در معرض خطر می باشند. به طور مثال در استرالیا تخمین زده شده است که بیش از ًِ درصد گونه های در معرض خطر درون و اطراف شهرهای اصلی یا در مناطق رشد جمعیت سکونت کرده اند. تعدیل اثرات رشد شهرها روی سیستم ها و فرایند های طبیعی بوسیله ارزش بالای زمین ،اختلاف شرکا و متصدیان شهری پیچیده شده است و بوسیله فقدان تحقیقات محلی در ارتباط با خطر شهرسازی برای تنوع زیستی مشکل ایجاد می کند.
تبدیل زیستگاههای طبیعی به سیستم های مدیریت شده و شهرسازی یک فرآیند در حال رشد است. مناطق شهری هم در اندازه و هم به صورت کمی در سرتاسر جهان در حال گسترش است به عنوان یک نتیجه از توسعه شهری، سکونتگاه های اصلی کاهش یافته و قطعه قطعه شده که منجر به یک دورنمای موزاییک مانند می شود، منطقه ی نفوذناپذیر رشد می کند و باقیمانده ی طبیعت گیاهی به طور پیشرفته ای تغییر می کند .هر نقطه از هر منطقه ی شهری شده یک زیر مجموعه از ذخایر گونه ای ناحیه را حفظ می کند.
شهرسازی به صورت نیروی اولیه پیش برنده ی هموژن سازی زیستی در سرتاسر جهان تعریف شده است که در اثر آن یک فراوانی محلی و با گستردگی کم از گونه های سازگار شهری در محیط زیست شهری در کل جهان اتفاق خواهد افتاد. بیشتر جمعیت بشری شهری جهان در این مسئله که در کمبود بیولوژیک جهانی زندگی می کنند، شریک هستند.
شهر
رشد سریع شهرها در جهان اکنون به عنوان یک علت اصلی برای فقدان تنوع زیستی جهانی به نظر می رسد و بیشتر دولت ها در حفاظت تنوع زیستی به عنوان یک هدف سیاسی صریح دخیل هستند. برای کمک به جلوگیری از فقدان بیشتر تنوع زیستی،یک نیاز ضروری برای شیوه های استراتژیک، بیشتر برای طراحی حفاظت محیط زیست در محیط های زیست شهری براساس یک درک علمی از الگوهای استفاده از زمین ،نیازهای گونه ای و فشار توسعه وجود دارد.
در سالهای اخیر نواحی وابسته به پایتخت و شهرهای بزرگ هم از نظر اندازه و هم در اهمیتشان به عنوان محل زندگی و کار رشد کرده اند . در نواحی شهری شده طراحان و تصمیم گیرنده ها اغلب با یک نقصان رو به رشد از زمین های قابل دسترس برای نواحی قابل سکونت ، مناطق تجاری و فضای سبز جدید روبرو هستند.
زنجیره علت-معلولی وقایعی که منجر به توسعه فعالیت ها در اطراف شهرها می شود می تواند به سه گروه کلی گروه بندی شودکه به صورت استراتژیک ،منطقه بندی مجدد و مرحله توسعه نامگذاری می شود.مرحله استراتژیک شامل طراحی استراتژیک طولانی مدت برای تعیین مکانی است که تغییر مصرف زمین بایستی در یک سطح ناحیه ای روی دهد.دسته دوم فعالیتها،منطقه بندی مجدد قسمتهای خاص زمین را شامل می شود. منطقه بندی زمین استفاده های مجاز و ممنوع را طراحی می کند و مصارفی برای اختیارات رسمی دیگر مورد نیاز است.در یک برنامه ریزی اطراف شهری، این مساله بطور نمونه منجر به سطوحی با منطقه بندی روستایی تغییر یافته می شود که توسعه مسکونی را اجازه می دهد. مرحله توسعه شامل فعالیت های مقیاسی خوب از قبیل تقسیم بندی برای توسعه شهری است.برای حفاظت موثر از تنوع زیستی مشارکت در هر سه مرحله فرایند توسعه مورد نیاز است
استفاده چند کاربردی از زمین می تواند به عنوان یک پیامد از مفهوم استفاده مختلط از زمین مورد توجه قرار گیرد . در حالیکه منطقه بندی سنتی به طور فاصله ای استفاده های متفاوت از زمین را در تقسیم می کند و هر کاربرد را به یک ناحیه می دهد،چند کاربردی بودن اجازه ترکیب کاربردهای گوناگون را می دهد.
پاسخ پرندگان به شهر
اسکان بشر تاثیری قوی بر جوامع حیات وحش از جمله پرندگان دارد به طور نمونه، سیستمهای شهری تنوع گونه ها و ترکیب جوامع طبیعی را تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعات نشان می دهد غنای آنها در حین نزدیکی به مرکز شهر کاهش می یابد. ترکیب گونه های پرندگان در مراکز شهری تمایل دارد که در همه جهان مشابه شود که منجر به هموژن کردن حیاتی می شود. گونه های پرندگان ممکن است به طور متفاوت به توسعه شهری و قطعه قطعه شدن زیستگاه پاسخ دهند. شهرسازی منجر به افزایش تعداد گونه های بیگانه و کاهش غنای گونه های اصلی می شود.غنای گونه های پرندگان به اندازه ی منطقه ی شهری حساس است.غنای پرندگان به سمت مرکز شهر در شهرهای بزرگ کاهش می یابد. فراوانی گونه های اصلی به سمت مرکز شهر در بیشتر شهرهای متوسط و بزرگ کاهش می یابد با این وجود وقتی که گونه های بیگانه در نظر گرفته می شوند الگوهای متفاوت پدیدار می شوند. گونه های پرندگان بیگانه اغلب تمایل دارند که در نقاط مرکزی شهری که بازدهی بالا در منابع بهره برداری شده ی شهری دارند، تجمع یابند.
افزایش پوشش درخت به سمت مرکز شهر می تواند افزایش فراوانی کل پرندگان و حفظ فراوانی ثابت پرندگان اصلی را موجب شود. مناطق شهری شده با پوشش گیاهی خوب احتمالا پناهگاه ، مناطق لانه گذاری و منابع غذایی برای هم گونه های اصلی و هم گونه های خارجی فراهم می کنند در شهرهای بسیار بزرگ فراوانی پرندگان به سمت مرکز شهر چه با در نظر گرفتن گونه های خارجی یا بدون در نظر گرفتن آنها کاهش می یابد . افزایش در گونه های خارجی در مراکز شهر پاسخ منفی به وسیله گونه های اصلی را جبران می کند که فراوانی کل پرندگان ثابت می ماند.
مناطق مرکز شهر به نظر می رسد که نگهدارنده ی وسیع شاهکارهای شهری بسیار فراوان و با مشابهت کم به وسیله ی فراهم کردن منابع، کلنی زایی گونه های خارجی را تسهیل می کند و سکونت گونه های اصلی را محدود می نماید. در نواحی مختلف جهان جدید، در بیشتر جوامع در مناطق شدیدا شهری شده، سه گونه خارجی غالب می شوند که از اروپا معرفی شده و با سطح بالای زمین پوشیده شده به وسیله ی بتن و با تراکم کم درختان سازگار شده اند : گنجشک خانگی، کبوتر صخره ای و...
