بخشی از مقاله
رخداد اقیانوسیاَ ناُکسیک توارسین پیشین - ژوراسیک پپشین - به عنوان یکی از مهمترین تغییرات محیطی در مزوزوئیک تشخیص داده شده است که در طول آن رخداد ناگهانی فعالیت های ولکانیکی - ایالات ولکانیکی بزرگ کارو-فرار - سبب آزاد شدن مقادیر زیادی CO2 در اتمسفر شده است. افزایشCO2 سبب ایجاد آب و هوای گرم و تضعیف جریانات فرارو ناشی از باد و چینه بندی آب شده است. و به سبب . این رخداد در حوضه رادیولاریتی کرمانشاه - غرب ایران - این چینه بندی به صورت تشکیل نهشتههای پلاژیک سیاهرنگ و سبزرنگ با اثر فسیلی کندریتس کوچکمقیاس و بلورهای پیریت دانهتمشکی درون رسوبات پر کننده انشعابات کندریتس آشکار شده است.
آشفتگی سطوح پیکنوکلاین به موجب پالسهای ولکانیکی و/یا تکتونیکی منجر به رخداد امواج دورنی و انتقال اکسیژن توسط جریانات پسرونده به محیطهای عمیق مواد مغذی دار و همزمان با آن افزایش اندیس آشفتگی زیستی شده است - تالاسینوئیدس - . با کاهش قدرت امواج درونی رسوبات پرکننده اثرهای فسیلی تالاسینوئیدس توسط اثرهای کندریتس کوچک-مقیاس قطع شدهاند که بیانگر چینهبندی دوباره ستون آب می باشد. فقدان اکسیژن و تجزیه مواد آلی در لایههای آهکی پلاژیک سبب تولید سولفید هیدروژن و تغییر شرایط اناُکسیک به یوکسینیک میشود. رخداد یوکسینیک با تشکیل بلورهای دانه تمشکی پیریت در رادیولاریهای نهشته شده در انشعابات کندریتس مشخص میشود.
مقدمه:
توارسین پیشین به وسیله تغییرات مهم محیطی که بر روی موجودات تاثیرگذار بوده است، مشخص می شود. از شواهد این تاثیر رخداد انقراض جهانی می باشد که بر روی گروههای از موجودات بنتیک مانند براکیوپودها، روزنبران، استراکدها و همچنین فونهای جانوری محیط های پلاژیک مانند آمونیتها تاثیر گذار بوده است . - Wignall et al., 2005 - به نظر می رسد که مهمترین دلایل موجود در انقراض موجودات در این دوره افزایش گرمای زمین - برای مثال: McArthur et al., - 2000 و تغییرات سطح آب دریا - Rodriguez-Tovar and Uchman, 2010 - باشد.
در سالیان اخیر نیز محققان بسیاری از ترکیب اجتماع اثرهای فسیلی، توزیع آنها، الگوی تیرینگ آنها 5RGU JXH]-7RYDU HW DO.' 2006; 5RGU JXH]- - - Tovar and Uchman, 2008 و اندازه بلورهای دانه تمشکی پیریت - Wignall et al., 2005; Wei et al., 2015 - برای بازسازی این تغییرات استفاده کرده اند. شواهد این رخداد جهانی در حوضه رادیولاریتی کرمانشاه به صورت نهشتههای تیره رنگ در ارتباط با نهشتههای کربناته پلاژیک میباشد . هدف از این مطالعه استفاده از پارمترهای گوناگون مانند اثرهای فسیلی و بلورهای دانه تمشکی پیریت در بازسازی شرایط بحرانی دوره آب و هوای گرم توارسین پیشین در حوضه رادیولاریتی کرمانشاه می باشد.
زمین شناسی منطقه:
رادیولاریت های کرمانشاه از تریاس تا کرتاسه بالایی بر روی حاشیه قاره ای پلاتفرم عربی نهشته شده اند - Navabpour et . - al, 2011 این حوضه رسوبی در زون برخوردی صفحه ایران و عربی واقع شده است . - Mohajjel et al. 2003 - برش مورد مطالعه در جنوب غرب شهرستان کرمانشاه و در پشت شهرک امام خمینی واقع شده است.
نتایج:
در برش کانی سد نهشتههای کربناته پلاژیک - J.2 - به همراه میان لایههای از نهشتههای اینترنالیتی و خاکستر آتشفشانی نهشته شدهاند . - Abdi et al., 2014 - لایههای اینترنالیتی نهشتههای رخدادی هستند که به واسطه ایجاد آشفتگی توسط فرایندهای گوناگون - مانند ولکانیکی، تکتونیکی و ... - در سطوح چینه بندی شده آب و برخورد آن با لایههای رسوبی ایجاد میشوند . - Pomar et al ., 2012; Abdi et al ., 2014 - در این برش نهشتههای پلاژیک که در بخش پایینی و بالای نهشتههای اینترنالیتی نهشته شدهاند دارای خصوصیاتی رخسارهای و ایکنورخساره متفاوتی هستند.
در بخش پایینی نهشتههای اینترنالیتی اثر فسیلی کندریتس و گاها پلانولیتس با اندیس فراوانی BI1 تا BI2 در نهشته کربناته پلاژیک با رخساره مادستون-وکستون حاوی سوزن اسفنج و با مقدار بسیار کمی رادیولاریا مشاهده می شوند - شکل 1 الف - . این اثرهای فسیلی توسط رسوبات ریزدانه حاوی بلورهای دانه تمشکی پیریت پر شدهاند - شکل1 ب - . در رسوبات پلاژیک نهشته شده در بخش بالای نهشتههای اینترنالیتی اثر فسیلی تالاسینوئیدس 15 - تا 40 میلیمتر - با اندیس فراوانی BI3 تا BI5 قابل مشاهده هستند - شکل2 الف - . آثار فسیلی موجود توسط رسوبات سبز رنگ حاوی رادیولاریا پر شدهاند - شکل2 ب - .
رسوبات پر کننده حفرات تالاسینوئیدس توسط اثر فسیلی کندریتس 0/5 - تا 1 میلیمتر - مورد حفاری مجدد قرار گرفته است .2 - ج - . درون انشعابات کندریتس توسط رسوبات سبز رنگ و سیاه رنگ حاوی قطعات فسیلی رادیولاریا پر شده است. درون حجرات قطعات فسیلی رادیولاریا بلورهای دانه تمشکی پیریت به فراوانی تشکیل شدهاند .2 - د - .
بحث:
اثر فسیلی کندریتس و پلانولیتس پر شده با بلورهای دانه تمشکی پیریت در رسوبات پلاژیک که در بخش پایینی نهشته-های اینترنالیتی مشاهده می شود می تواند بیانگر کاهش اکسیژن در آبهای کف بستر باشند. اثرفسیلی کندریتس یک کمیچنیون با تیرینگ عمیق ایجاد شده توسط ارگانیسمهای ناشناخته است که ضمن حفظ ارتباط بین آب و رسوب در رسوبات بی اکسیژن غنی از سولفید یا آمونیوم که برای تغذیه میکروبی مورد نیاز هستند نفوذ می کنند - Uchman and . - Wetzel 2012 مثالهای از اثر فسیلی کندریتس را به عنوان اثری که بیانگر شرایط دیساُکسیک در آبهای کف بستراست، منتشر شده است .
- Savrda and Bottjer, 1991 - علاوه بر این، رخداد بلورهای دانه تمشکی پیریت درون انشعابات پیریت می تواند بیانگر مرز احیایی بین فصل مشترک رسوب و آب یا درون ستون آب در شرایط یوکسنیک باشد . - Reolid 2014 - محدودیت اکسیژن در آب های کف بستر در طول نهشته شدن این رسوبات می تواند شاهدی برای وجود چینه بندی در ستون آب باشد. این شرایط می تواند مرتبط با دوره طولانی آب و هوای گرم در طول پلینانسباخین-توارسین پیشین باشد، که توسط رخداد سرد شدن پلینانسباخین پسین قطع شده است و در توارسین پیشین به اوج خود رسیده است .
- Holz, 2015 - آغازگرم شدن به وسیله خروج گازهای گرم از ایالات آتشفشانی بزرگ کارو-فرار و ناپایدار شدن هیدراتهای متان همراه بوده است . - Jenkyns 2003 - در دوره آب و هوای گرم، چینه بندی ستون آب به دلیل چرخشهای ضعیفتر ترموهالین باعث گسترش زون کم اکسیژن و طولانی تر شدن شرایط اناُکسیک در بستر شده است . - Kidder and Worsley, 2010 -
شکل-1 تصویر صحرایی و میکروسکپی از نهشته های کربناته پلاژیک که در بخش زیرین نهشته های اینترنالیتی به صورت مادستون-وکستون حاوی سوزن اسفنج و با مقدار بسیار کمی رادیولاریا تشکیل شده است. الف - اثر فسیلی کندریتس - Ch - و پلانولیتس - - Pl - مقیاس سکه 2 سانتی متر است - . ب - تصویری از یکی از انشعابات اثر فسیلی کندریتس که توسط بلورهای دانه تمشکی پیریت پر شده است.
علاوه براین، کاهش شدت قدرت بادها باعث ضعیف شدن جریانات سطح اقیانوسها و کاهش شدت جریانات بالارونده ناشی از بادها شده است . - Kidder and Worsley 2010 - هر دو عامل ، کاهش شدت جریانات بالارونده ناشی از بادها و چینه بندی ستون آب، از فراهم شدن مواد غذایی از بخش های عمیق برای بخش های سطحی در مناطق کم عمق جلوگیری می نماید .
