بخشی از مقاله
چکیده:
هدف اساسی تحقیق حاضر، بررسی حساسیت منابع مالی خارج از شرکت به تغییرات جریان نقدی تحت شرایط محدودیت های مالی و بحران اقتصادی می باشد. مطابق با هدف مذکور،1فرضیه اصلی مطرح شد که بر ارتباط بین متغیرهای اساسی تحقیق متمرکز شده اند.
نمونه آماری تحقیق 102 شرکت پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار تهران می باشند که داده های آنها برای یک دوره 6 ساله از 1387 تا 1392 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. فرضیات تحقیق از طریق مدل های رگرسیونی چندگانه بررسی شدن یافته ها حاکی از این می باشند که ارتباط بین تامین مالی خارج از شرکت با منابع نقدی داخلی - جریان نقدی - ، در شرکتهای با دارایی های مشهود بیشتر، به شدت بالاتر بوده است. به عبارت دیگر در شرکتهای با دارایی مشهود بالاتر، شدت جانشینی منابع مالی خارج از شرکت با منابع مالی داخلی، بالاتر بوده است
-1مقدمه:
مدیران می توانند با انتشار سهام جایزه به عنوان جانشینی برای سود نقدی، وجوه نقد شرکت را حفظ و آن را صرف سرمایه گذاری در طرحها بنماید. شرکتها ممکن است به دلایل متعددی از جمله نداشتن منابع مالی کافی که ممکن است ناشی از مشکلات نقدینگی و یا ضرورت توسعه دارایی ها می باشد، وجوه نقد را در شرکت نگهداری کنند.یکی دیگر از راههای افزایش سرمایه، عرضه سهام جدید از محل آورده نقدی سهامداران یا از محل مطالبات می باشد. این روش نوعی تأمین مالی از محل منابع خارجی به حساب می آید. عرضه سهام جدید از محل مطالبات حال شده سهامداران، یکی از رایج ترین روشهای تأمین مالی در شرکتهایی است که اغلب جهت پرداخت سود و انجام عملیات جاری با کمبود نقدینگی مواجه می شوند.
-2مبانی نظری پژوهش:
افزایش سرمایه از محل آورده های نقدی سهامداران باعث افزایش حقوق صاحبان سهام و از طرف دیگر باعث افزایش دارایی های شرکت می شود. پذیره نویسی سهام جدید ناشی از افزایش سرمایه می تواند از طریق صدور حق تقدم خرید سهام یا سلب حق تقدم از سهامداران فعلی و عرضه عمومی سهم، معادل ارزش اسمی یا به قیمتی بیش از قیمت اسمی، صورت پذیرد.هنگامی که شرکتی درصدد برآید از طریق انتشار سهام جدید بر میزان سرمایه خود بیفزاید به سهامداران کنونی خود یک نوع اوراق بهادار به نام »حق تقدم« اعطا می کند و آنها می توانند به وسیله آن، اقدام به خرید سهام جدید نموده و نسبت مالکیت خود را در شرکت حفظ کنند.
معمولاً زمان استفاده از این حق تقدم خرید کوتاه مدت می باشد. زمانیکه شرکت درصدد بر می آید از طریق انتشار سهام عادی جدید تأمین مالی کند، باید اولویت در خرید را به صاحبان سهام عادی شرکت بدهد و قبل از عرضه این سهام به بازار، به آنان این امکان را بدهد که در صورت تمایل، آن سهام را به قیمت اسمی یا به قیمتی کمتر از بازار - کمتر از قیمتی که همین سهام به دیگران عرضه میشود - خریداری کنند. معمولاً اعطای این نوع برگه های حق خرید منجر به افزایش سرمایه پرداخت شده نمی شود زیرا تا زمانیکه حق تقدم ها اعمال نشود و سهامی به فروش نرود، سرمایه جدیدی نصیب شرکت نخواهد شد. تفاوت عمده بین سود سهمی و حق تقدم خرید سهام، مبلغی است که سهامدار باید در ازای دریافت سهام اضافی پرداخت نماید. اعطای حق تقدم باعث حفظ درصد مالکیت سهامداران فعلی می شود
در عرضه اولیه، عرضه کننده سهم، شرکت می باشد و خرید سهام به منزله پذیره نویسی آن است. پذیره نویسی سهام جدید می تواند به قیمت اسمی یا بر اساس قیمت بازار صورت گیرد و اضافه ارزش ایجاد شده به صرف سهام منظور می گردد. افزایش سرمایه از طریق تعیین قیمت پذیره نویسی بر اساس قیمت بازار، انتقال اضافه ارزش به حساب صرف سهام و فروش سهام جدید از طریق صدور گواهینامه حق تقدم خرید، مناسب ترین روشی است که ضمن تأمین منابع مالی کافی برای شرکت، منافع سهامداران را نیز به صورت کاملاً عادلانه ای حفظ می کند. در حالتی که شرکتها به منظور تأمین مالی از طریق صدور سهام جدید، اقدام به انتشار حق تقدم معادل ارزش اسمی سهام عادی می کنند، این حق تقدم بین خریداران و فروشندگان مبادله شده و منبع نهایی وارد شده به شرکت صرفاً معادل ارزش اسمی سهام جدید منتشر شده، خواهد بود
-3پیشینه پژوهش:
1-3تحقیقات خارجی:
کاپوبیانکو و فرناندز - 2012 - 1 در پژوهشی با هدف تعیین ساختار بهینه سرمایه برای شرکتهای حمل و نقل هواپیمایی جهان، از مدل تحلیل پوششی داده ها استفاده کردند. محققان در این پژوهش با استفاده از تکنیک مذکور، برای تعیین ساختار بهینه سرمایه، ابتدا مرز کارا را از میان شرکتهای مورد بررسی تشکیل دادند و سپس بر این اساس ساختار بهینه سرمایه را در صنعت مورد بررسی تعیین کردند. به عبارت دیگر، آنها از میان شرکتهای مورد بررسی، آن شرکتهایی را که از سرمایه خود به نحو کارایی نسبت به بقیه شرکتها استفاده می کردند، با استفاده از تکنیک مذکور شناسایی نمودند و سپس آنها را مبنایی برای سایر شرکتها در تعیین ساختار بهینه قرار دادند. متغیر ورودی در این پژوهش، شامل اهرم مالی بود و متغیرهای خروجی شامل بازده دارایی ها، اندازه شرکت و دارای یهای ثابت بودند. نتیجه این پژوهش نشان داد که ساختار بهینه سرمایه شامل اهرم60 درصدی برای کلیه شرکتهاست.
تانگ و جانگ - 2012 - 2 با استفاده از یک تجزیه و تحلیل حداقل مربعات تعمیم یافته رفتار منحصر به فرد اهرم شرکت های مسکن را در مقایسه با شرکتهای نرم افزاری بررسی نمودند. همچنین، محققان به جستجوی عوامل مشترک تعیین کننده اهرم مالی پرداختند. یافته ها نشان داد که دارایی های ثابت، فرصتهای رشد و اثر مشترک از این دو متغیر، عوامل تعیین کننده معنی داری برای بدهی های بلندمدت شرکت های مسکن هستند. همچنین، تجزیه و تحلیل اثر مشترک دو متغیر نشان داد که با استفاده از بدهی های بلندمدت، دارایی های ثابت و فرصت های رشد بر رابطه یکدیگر اثر میگذارند. با این یافته ها درباره تأمین مالی منحصر به فرد شرکت های مسکن، نویسندگان امیدوارند که اطلاعات مفیدی برای برنامه ریزان مالی شرکتی و مؤسسه های مسکن با توجه به رفتار تأمین مالی به روش ایجاد بدهی فراهم شود.
مارگاریتیز و پسیلاکی - 2012 - 3، در پژوهشی که انجام دادند، به بررسی رابطه بین کارایی و اهرم کارایی پرداختند. آنها ابتدا با استفاده از تکنیک شرکتهای مورد بررسی شان را تعیین و سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل رگرسیون چارکی رابطه بین کارایی و اهرم را تعیین کردند. نتیجه نشان داد که بین کارایی و اهرم، رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد و این رابطه برای شرکت های اهرمی تر شدیدتر می شود. این رابطه می تواند حامل این پیام برای اعتباردهندگان باشد که شرکت های کاراتر، توانایی بیشتری برای پرداخت بدهی خود دارند و همچنین می توانند اهرم بیشتری را ایجاد کنند.
فازاری و همکاران - 1998 - در تحقیقی با عنوان محدودیتهای مالی و سرمایه گذاری شرکتی، برای اولین بار رابطه واکنش سرمایه گذاری به جریان وجوه نقد با محدودیتهای مالی را بررسی کردند و دریافتند که رابطه میان تغییرات در میزان سرمایه گذاری با تغییرات جریان وجوه نقد در شرکتهای با محدودیت مالی نسبت به سایر شرکتها شدیدتر است. آنها شرکت ها را بر مبنای سیاستهای تقسیم سود طبقه بندی نمودند و فرض کردند که شرکت های با نسبت بالاتر سود تقسیمی، کمتر در معرض محدودیت های مالی قرار دارند.
یافته های آنها نشان داد که جریان نقدی بر سرمایه گذاری شرکتهای با سود تقسیمی کمتر، نسبت به شرکت های با سود تقسیمی بیشتر، مؤثر تر است. یافته ها فرض تاثیر جریان نقدی بر سرمایه گذاری شرکت به دلیل نارسایی های بازار سرمایه را تقویت می کند. این محققین استدلال نمودند که شرکتهای دارای محدودیت مالی، برای تامین مالی پروژه های جدید، ناچار به استفاده از منابع داخلی هستند، زیراکه تامین مالی خارجی - به طریق بدهی - برایشان بسیار پرهزینه می باشد.
اوپلر و همکاران - 1999 - عوامل موثر بر مانده وجه نقد شرکتها را در ایالات متحده برای دوره ای از سال1971 تا 1994 بررسی نموده و دریافتند که شرکتهای با فرصتهای رشد بالاتر و جریانهای نقدی با ریسک بالاتر، به نسبت وجه نقد بیشتری نسبت به کل داراییهای غیر نقدی نگهداری می نمایند.
ازکان و ارکان - - 2004 نتیجه گرفت که نگهداری موجودی های نقدی توسط شرکت ها رابطه منفی با دارایی های شبه نقد و دارایی های جاری شرکت ها دارد. نتایج بیانگر این است که شرکت ها می توانند از دارایی های جاری به عنوان جانشینی برای موجودی های نقدی استفاده نمایند. همچنین، به دلیل اجتناب از کمبود نقدینگی جهت پرداخت سودهای تقسیمی، شرکت ها موجودی های نقدی بیشتری را نگهداری می نمایند.
