بخشی از مقاله
چکیده:
پرستاران به عنوان ویترین نظام بیمارستانی نقش برجسته ای در تامین سلامت بیماران دارند. وظایف سنگین این قشر سبب می شود تا بعضی مولفه های وظایفی نادیده گرفته شود. یکی از این عوامل نداشتن مهارتهای ارتباطی صحیح میان پرستاران و بیماران است. این امر موجب می شود تا دوره های آموزشی مهارتهای ارتباطی برای این قشر جزو ضروریات باشد. در این مقاله سعی شده است این ضرورت هرچه بیشتر تبیین شود.
مقدمه :
انسان به صورت ذاتی موجودی اجتماعی است و روابط انسانی او به ویژه در محیط کار به مرور زمان عمیقتر میشود. بدیهی است که این تعامل در محیطی مانند بیمارستان که موضوع سلامت و بیماری، یا حیات و مرگ انسان مطرح است اهمیت ویژهای مییابد و انسانها نیاز به باهم بودن را به طور عمیقتری در مییابند . - 1 - یکی از مشکلات عمدهای که افراد جامعه امروزی را تهدید میکند عدم برقراری ارتباط صحیح و درک همدلانه است . - 2 -
ارتباط تعاریف گوناگونی دارد از جمله: ارتباط فرایندی پویا بین انسانهاست که از آن برای تأثیرگذاری، کسب حمایت متقابل، کسب آنچه که جهت تندرستی، رشد و بقا ضروری است، استفاده میشود . - 3 - ارتباط، تعاملی بین حداقل دو انسان است و حاصل آن پیامی است که فرستاده و دریافت میشود تا هدفی برآورده گردد . - 4 - ارتباط عبارت است از استفاده از کلمات و رفتارها برای ساختن، فرستادن و تفسیر پیامها . - 5 - ارتباط 3 جنبه مهم دارد که شامل فرستنده پیام، گیرنده پیام و محیط میباشد. برقرای ارتباط در واقع تعامل بین فرستنده و گیرنده پیام است و محیط بر این فرایند تأثیرگذار است . - 6 -
ارتباط بین فردی فرایند تبادل پیامها، نظرات، عقاید، احساسات، اعمال و واکنشهای بین فرد منبع و فرد دریافت کننده است فرایندی که رو در رو، پویا، هدفدار و مشارکتی است و به جهت رسیدن به نوعی تبادل تجربیات به صورت قابل درک برای طرفین صوررت میگیرد . - 7 - مهارتهای ارتباطی به مجموعهای از تواناییهای بالقوه و بالفعل فرد گفته میشود که به کمک آن می توان به رفتاری قابل پذیرش و آگاهی بخش تا رسیدن به سطحی از رابطه عاطفی دست یافت . - 8 -
بر اساس توصیههای کارشناسان سازمان بهداشت جهانی، مهارتهای ارتباطی به دو گروه -1 مهارتهای پایه شامل مهارتهای بین فردی، گردآوری اطلاعات، ارائه اطلاعات و آموزش بیمار و -2 مهارتهای پیشرفته شامل جلب همکاری بیمار، کاربرد مهارتهای پایه در شرایط ویژه مانند گروههایی با زبان و فرهنگ متفاوت، اختلالات مغزی، بیماران نابینا و ناشنوا تقسیم بندی میشود . - 9 -
ارتباطی نوعی مهارت تطابقی است که به فرد کمک میکند تا عواطف و نیازهای خود را به درستی بیان کند و به اهداف بین فردی دست یابد . - 10 - پرستاران بزرگترین گروه ارائه کننده خدمت در سیستم بهداشتی درمانی بوده و دارای نیروی بالقوه و قابل توجهی هستند که میتوانند بر کیفیت مراقبتهای بهداشتی درمانی تأثیر بگذارند . - 11 -
پرستاری حرفهای است که ایفای نقش در آن از طریق ارتباط شکل میگیرد بدین صورت که اجرای صحیح مداخلات پرستاری، مستلزم برقراری ارتباط مناسب و صحیح بین پرستار و بیمار است، زیرا ارتباط صحیح علاوه بر این که نیاز مهم بیمار میباشد اساس کار پرستاران در مراقبت از بیماران محسوب میشود . - 12 - ارتباط یکی از مفاهیم محوری در پرستاری و بخش مهم اقدام پرستاری میباشد.
پرستاران باید توانایی برقراری ارتباط موثر را داشته باشند تا بتوانند از نیازهای بیماران خود مطلع گردیده و دریابند که کدام اقدامات پرستاری برای بیمار مناسب میباشد و در موقع ضرورت چگونه این اقدامات را باید تغییر دهند تا ارتقاء سلامت بیمار حاصل گردد . - 13 - به عبارت دیگر مهمترین وظیفه پرستاری، بررسی و شناخت صحیح بیمار و برقراری ارتباط با او برای برنامه ریزی و تعیین اقدامات مناسب پرستاری است . - 14 -
تحقیقات نشان میدهد برقراری ارتباط موثر پرستاران با بیماران، بر کاهش فشارخون، کنترل درد، کاهش اضطراب و افزایش رضایت بیماران تأثیر میگذارد و از طرف دیگر عدم توجه به برقراری ارتباط موثر با بیمار منجر به کاهش کسب اطلاعات از بیمار، اشتباه در امر تشخیص و درمان بیماری و حتی عدم ارائه اطلاعات صحیح به بیمار در زمان مشاورههای درمانی خواهد شد . - 15 -
یافته ها نشان میدهد که تعداد پرستارانی که در مورد مسائل مختلف مطرح شده با بیمار ارتباط کلامی و غیرکلامی برقرار مینمایند بسیار کم و ناچیزاند و زمان صرف شده نیز بسیار اندک میباشد . - 16 - پرستاران باید علاوه بر دانش تخصصی خود، نحوه برقراری ارتباط صحیح و موثر با بیماران را بیاموزند در غیر این صورت میزان پذیرش درمانی و مراقبتی کاهش مییابد . - 17 -