بخشی از مقاله
چکیده
توجه به هزینه و فایده هر طرح و توجیه اقتصادی آن درمرحله شروع فعالیت و داشتن تصویر روشن از فعالیت های انجام یافته و رسیدن به اهداف پیش بینی شده، نیاز به برنامه ریزی و بودجه بندی دقیق دارد که با استفاده مناسب از حسابداری مالی وحسابداری بهای تمام شده احتمال تحقق آن بسیار بیشتر خواهدگردید. وجود اطلاعات بهای تمام شده محصولات کشاورزی برای استفاده مدیریت در امر تصمیم گیری، ضروری وحیاتی است. تأمین اطلاعات مورد نیاز یاد شده مستلزم استقرار یک سیستم حسابداری بهای تمام شده متناسب است تا بتواند با جمع آوری اطلاعات عوامل هزینه نسبت به محاسبه و تعیین بهای تمام شده محصول اقدام نماید.
بنابراین با اثبات این فرضیه که در صنعت تولید قارچ الگوی مناسب بهای تمام شده استفاده نمی گردد، پس با طراحی و محاسبه بهای تمام شده محصول قارچ می پردازیم. پس از شناخت مبانی نظری و مطالعه کتابخانه ای و میدانی محصول جهت ارائه الگوی بهای تمام شده یکی از واحدهای فعال در حوزه تحقیق که اکثر ویژگیهای مورد نظر را در برداشت ، انتخاب و ضمن شناخت فرآیند تولیدی آن ، از نزدیک تمام عوامل موثر در بهای تمام شده شناسایی و متناسب با آن الگوی بهای تمام شده مناسب طراحی گردید.
جهت اطمینان از کاربردی بودن سیستم پیشنهادی پس از حصول اطمینان از نبود و فقدان اطلاعات قابل اتکاء جهت آزمون سیستم طراحی شده در شرکت و محیط تحقیق از روش دلفی برای تایید قابلیت آن استفاده گردید. در نتیجه برآیند دو روش در مجموع نشان داد که سیستم طراحی شده عملی، کاربردی و اجرایی می باشد.
مقدمه
کمیابی روز افزون منابع و کمبود پروتئین مساله ای پیش روی بشر است . این کمبود درکشورهای جهان سوم بیشتر احساس می شود. حبوبات، سویا و قارچ خوراکی مهمترین منابع پروتئین غیر حیوانی هستند که امروزه بطور وسیع مصرف می شود . در این میان بازار مصرف قارچ خوراکی به دلیل افزایش سطح آگاهی جامعه نسبت به فواید و روش مصرف آن روند رو به رشدی را تجربه می کند بطوری که هم اکنون 3 درصد کل پروتئین مورد استفاده در جهان از قارچ های خوراکی تامین می شود - رضایی تبریزی، 1380 - تولید قارچ که امروزه با پیشرفت تکنولوژی و فنآوری در کارخانجات صنعتی ، تولید و پرورش داده می شود ، نیازمند برنامه ریزی برای تولید و کنترل هزینه های تولید است.
همواره بشر را به این فکر وا داشته است که به دنبال راه حل های کاراتری برای تامین غذای خود باشد. از سوی دیگر، طبیعت تولید فصلی محصولات کشاورزی باعث ایجاد ناهماهنگی زمانی در عرضه و تقاضای این محصولات می شود. این دو مساله باعث به وجود آمدن ابعاد تازه تری دراقتصاد گلخانه شده و در سال های اخیر کشت محصولات گلخانه ای به شدت در حال افزایش است.
برنامه ریزی و کنترل دو مقوله مرتبط باتصمیم گیری های اساسی در هر واحد تولیدی و صنعتی است لذا وجود اطلاعات صحیح و بموقع جهت تصمیم گیری های مدیریتی ضروری و لازم می نماید . بخش مهمی از این اطلاعات جنبه مالی دارد که محصول طراحی و محاسبه الگوی بهای تمام شده در آن حائز اهمیت است. حسابداری صنعتی یا حسابداری بهای تمام شده که خود از ارکان اصلی سیستم اطلاعاتی حسابداری است ، امروزه بازوی توانای مدیریت هر واحد تولیدی وتجاری محسوب می شود .
توجیهی که می توان برای استفاده از یک سیستم در قالب این تحقیق به آن اشار ه کرد آن است که سیستم اطلاعاتی از هدر رفتن منابع اقتصادی در فعالیت های اقتصادی از جمله تولید قارچ از طریق ارائه اطلاعات بموقع و صحیح جلوگیری می کند چرا که این اطلاعات بموقع و صحیح که در واقع خروجی های سیستم محسوب می شوند ، خود مبنای تصمیمات مهم در جهت استفاده از منابع محدود قرار می گیرند، پس در این مقاله طراحی الگوی مناسب برای محاسبه بهای تمام شده محصول قارچ پرداخته شده است.
تعریف موضوع
بخش گلخانه ای همواره نقش چشم گیری در صادرات غیر نفتی و افزایش درآمدهای ارزی کشور داشته است در ایران که هدف اصلی خود را صادرات غیر نفتی قرار داده و ابزارهای ویژه ای برای افزایش صادرات محصولات گلخانه ای در نظر گرفته شده است،موضوع مزیت نسبی کالای کشاورزی، اهمیت ویژه ی دارد. مهمترین مزیت محصولات گلخانه ای - قارچ - را می توان در نحوه تولید آن دانست ، چرا که مواد با ارزش پروتئینی کم ، مثل کاه و کلش گندم و غیره را به موادی با ارزش پروتئینی بالا تبدیل می نماید .قابلیت هضم پروتئین معیاری برای شناخت میزان جذب پروتئین در بدن و در واقع نسبت میزان پروتئین - ازت - جذب شده به کل پروتئین خورده شده می باشد.
71درصد می باشد که این در مقایسه با - قابلیت هضم قارچ های خوراکی بین90 قابلیت هضم گوشت که 99 درصد است رقم قابل قبولی است . معیاری که امروزه برای تعیین ارزش اقتصاد ی تولید پروتئین مطرح شده ، میزان تولید پروتئین بر حسب کیلوگرم در هر هکتار زمین طی مدت یکسال است که البته طبق داده های آماری رقم 14هزار کیلو پروتئین قارچی در هر - گفته شده در مورد قارچ در ایران در حدود21 هکتار می باشد. - رضایی تبریزی، - 1380
از طرفی آنچه بیش از همه تولید این محصول را در کشور توجیه می کند گرایش روز افزون مردم به مصرف آن است بطوری که 10 سال پیش ، سرانه مصرف قارچ در ایران 60 گرم بود ولی اکنون با بالا رفتن فرهنگ، مصرف قارچ به 200 گرم رسیده است. - ارجمندی، - 1384 در ایران از هر نظر، زمینه لازم برای توسعه هرچه بیشتر این فعالیت وجود دارد و سرمایه گذاری در این فعالیت می تواند نقش بسزایی در اشتغال زایی و صادرات غیر نفتی داشته باشد. - مرکزآمارایران، - 1380
پیشینه تحقیق
در خصوص سیستم های بهای تمام شده محصولات گلخانه ای در حوزه کشاورزی پژوهش هایی صورت گرفته است. از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- بررسی سیستم های حسابداری بهای تمام شده محصول در واحدهای تولید و بسته بندی خشکبار و ارائه الگوی مناسب - کشمش آفتابی ، سبزه تیزآبی ، انگوری - ، کار پژوهشی آقای عسگر پاک مرام، با راهنمایی دکتر کامبیز فرقاندوست حقیقی ، دانشکده اقتصاد و حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی ، 1383 اشاره نمود .
- -مولائی قولنجی - 1383 - ،»بررسی بهای تمام شده محصول استراتژیک چغندر قند در شهرستان ارومیه-« دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی.
- عبدی، - - 1385، » بررسی ومحاسبه بهای تمام شده دانه های روغنی - کلزا - ومقایسه آن باقیمت تضمینی دولت در استان آذربایجان شرقی-« دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکزی.
- فرقاتدوست حقیقی وصیادی - - 1387،» استفاده از حسابداری وروشهای آت در خصوص محصولات کشاورزی.«
اهداف تحقیق
-1هدف اولیه - کلی - :
شناسایی و تعیین عوامل اصلی در طراحی الگوی مناسب بهای تمام شده محصول در صنعت قارچ دکمه ای
-2اهداف ثانویه:
با گذ شت زمان و شناسایی انواع قارچ ها چه سمی و چه خوراکی بشر به این فکر افتاد تا تولید آن را مکانیزه کرده و به بهره برداری انبوه برساند. این عامل باعث شد تا سرمایه گذاری در این بخش با شتاب بیشتر از آنچه تصور می رفت صورت گیرد. فن آوری نوین بکار رفته در این صنعت سوالات زیادی را پیش روی تولید کنندگان قرار داده که مهمترین آن تحلیل هزینه و فایده در مورد بکار گیری فن آوری جدید و یا عدم بکارگیری آن می باشد.
افزایش قیمت گوشت و محصولات حیوانی با توجه به درآمد اقشار مختلف مردم باعث گرایش مردم به سایر جایگزین های غذایی گردیده است . بنابراین تفکرجایگزینی منابعی به جای مواد غذایی گران قیمت و در معرض انقضاء باعث شده تا فعالیت های کشاورزی از جمله تولید قارچ خوراکی شتاب بیشتری بگیرد. اهمیت تحقیق از انجا بارز تر می گردد که دانسته شود در مقایسه با نوع دیگر قارچ خوراکی - قارچ خوراکی صدفی - ، سهم قارچ دکمه ای حدود % 90 تولید صنعتی را تشکیل می دهند و مضافا بدلیل داشتن قابلیت سهولت در تولید و قابلیت نگهداری ،سهم روز افزونی از بازار را به خود اختصاص داده است.
فرضیه های تحقیق فرضیه یک : در واحدهای تولیدی قارچ دکمه ای سیستم بهای تمام شده محصول مورد استفاده قرار نمی گیرد.
فرضیه دو : طراحی و ارائه یک سیستم بهای تمام شده محصول به قابلیت های لازم برای بهره برداری مدیریت از آن قابل حصول است.