بخشی از مقاله
چکیده:
ایجاد فرایندی که مدیریت دانش را اجرا و پیاده سازی کند، ضروری است. هماکنون مدیریت دانش، با توجه به احساس نیاز صنعت و نیز توجه خاص آن به دانش، به صورت یک علم وسیع که در دانشکدههای علوم و صنایع، کامپیوتر، مدیریت و اقتصاد جهان تدریس میشود در-آمده است. شاید بتوان به درستی ادعا کرد که مهمترین رکن مدیریت دانش، اجرا و پیادهسازی آن در سازمان باشد، چرا که دیگر مطالب مرتبط با مدیریت دانش، همگی به عنوان مقدمهای جهت بسترسازی و استفاده از آنها برای تحقیق علمی مدیریت دانش به شمار میروند. در نتیجه هر ساله مقالات زیادی در نشریات معتبر علمی جهان تولید می شود.
از این رو در این مقاله سعی کردیم موضوعات مرتبط با نحوه و چگونگی طراحی و پیادهسازی و اجرای مدیریت دانش را به صورتی متفاوت بیان کنیم و سعی کردیم تعاریف متفاوتی را از مدیریت دانش ارائه کنیم و به این نتیجه رسیدیم که به دلیل گسترده بودن مفهوم مدیریت دانش، تعریف مدیریت دانش مشکل است و هیچ تعریف مشخصی که به طور جهانی مورد توافق باشد وجود ندارد. در ادامه، نحوه طراحی و گامهای پیادهسازی مدیریت دانش را در سازمانها به طور مفصل بیان کردیم.
سپس یکی از روشهای پیادهسازی و اجرایی کردن مدیریت دانش را بیان نمودیم. سپس موانع و مشکلات و چالشهای پیشروی مدیریت دانش را به صورت جداگانه مورد بررسی و تدقیق قرار دادیم و سرانجام در پایان به این نتیجه رسیدیم که پیادهسازی در مدیریت دانش، امری ضروری است، ولی شرط کافی نیست، پیادهسازی تنها آغاز است ولی اتمام کار نیست.
مقدمه
امروزه مدیریت دانش، به عنوان یک نیاز استراتژیک برای مؤسسات، سازمانها و نهادهای خدماتی مطرح است. مدیریت دانش تضمین کننده برتریهای بلند مدت برای سازمانها و جوامع و میزان بهرهگیری آنها از سرمایههای انسانی، فکری و اطلاعاتی است. مدیریت دانش، نگرشی است که میتواند از سوی مدیریت سازمانها با کمی انعطاف پیادهسازی شود و رقابتپذیری در آینده، پیشرو بودن در محصول و خدمات جدید، فتح بازارهای جدید و خلق بازارهای نو و از دست ندادن سرمایههای دانشی را به ارمغان بیاورد.
مبحث مدیریت دانش یکی از مباحث نوظهور در مدیریت است که به شدت مورد اقبال و توجه دانشمندان علم سازمان و مدیریت واقع شده و مهمترین رکن مدیریت دانش، پیادهسازی و اثر بخشی آن میباشد، که شناخت مدیریت دانش به عنوان یک روح حاکم بر اعمال سازمانی برای پیادهسازی آن ضروری است. اهمیت مدیریت دانش به حدی است که امروزه شماری از سازمانها، دانش موجود خود را اندازهگیری میکنند و به منزله سرمایه فکری سازمان خود و نیز به عنوان شاخصی برای درجهبندی ارزشی سازمان در گزارشهای خود منعکس میسازند.
ایجاد سیستم مدیریت دانش مؤثر یکی از عوامل اصلی و کلیدی در بهبود فرایند کسب و کار میباشد. امروزه با توجه به افزایش اهمیت مدیریت دانش در
مؤفقیت سازمانها، به صورت روزافزونی از این مفهوم در سازمانهای پیشرو برای خلق مزیت رقابتی پایدار استفاده میگردد. ایده خلاق نتیجه تلفیق و ترکیب دانش گذشته در شکل و قالبی نو است و نوآوری عبارت است از توسعه ایدههای خلاق و کاربردی نمودن آنها. بنابراین توسعه خلاقیت و نوآوری سازمانی نیازمند مدیریت کارآمد و اثر بخش است.
هر سازمانی گنجینهای عظیم از دانش است که اغلب به دلیل اینکه بخش اعظمی از این دانش به صورت نهان است، مورد بیتوجهی قرار میگیرد و این سرمایه ارزشمند سازمانی که میتواند موجب گسترش، خلاقیت و نوآوری در سازمان شود، نادیده گرفته می- شود.در شرایط رقابت جهانی حاکم بر عرصه صنعت و خدمات و حتی حوزههای کلان اجتماعی دسترسی به موقع و سریع به دانش معتبر و موثق، یک مزیت رقابتی برای سازمانها است و برای ایجاد این مزیت، بهترین کار، به کارگیری مدیریت دانش فراگیر در سازمانها است.
تاریخچه مدیریت دانش
در سال 1979، حسابدار سوئدی به نام کارل اریک سیوبی که بعدها به عنوان یکی از بنیانگذاران علم مدیریت دانش معرفی شد، با پرسشی بزرگ روبرو گردید. دفاتر حسابداری - ارزش حسابداری - یکی از شعبههای معروف سازمانی که او در آنجا کار میکرد، تنها یک کرون ارزش نشان میداد، در حالی که ارزش واقعی سازمان به مراتب بیش از اینها بود.
در این هنگام وی متوجه شد که ترازنامه مالی شرکت او تنها ارزش دارایی فیزیکی آن را که شامل چند میز و ماشین تحریر بود - نمایش میدهد و ارزش واقعی سازمان وابسته به شایستگی کارکنان سازمان و چیزی را که جمع کارمندان سازمان به عنوان یک فکر و مغز جمعی تشکیل میدادند، وابسته است - احمدی و همکاران - . سیوبی و دیگران، این یافته را با نام »دارایی فکری« و »دارایی نا ملموس« معرفی کرد و آنرا در کنار داراییهای ملموس قرار داد. به این ترتیب تعداد نوشتهها، سمینارها و نظایر آن در این زمینه رشد کرد و موضوع به طور جدی در دستور کار دانشمندان علم مدیریت و مدیران سازمانهای بزرگ قرار گرفت.
مدیریت دانش چیست؟
تعریف مدیریت دانش مشکل است و هیچ تعریف مشخصی که به طور جهانی مورد توافق باشد وجود ندارد. یک مشکل معمول در تعریف مدیریت دانش این است که تعریف دانش به اندازهای وسیع است که تقریباً هر چیزی که اجازه درک مفاهیمی را بدهد که فرد برای کارکرد اثر بخش در این جهان بدان نیاز دارد، میتواند مدیریت دانش نامیده شود - احمدی و همکاران - . ابتداییترین تعریف از مدیریت دانش عبارت است از: یافتن راهی جهت خلق، شناسایی، شکار و توزیع دانش سازمانی به افراد نیازمند - عبدالکریمی، - 1382 از نظر بت - 2001 - ، مدیریت دانش، فرایند خلق، تأیید، ارائه و توزیع و کاربرد دانش میباشد.
