بخشی از مقاله
چکیده
داشتن یک تحلیل مناسب از محیط بومی در هر موضوعی زمینهساز ایجاد درکی روشن و مشترک بین عوامل کلیدی مختلف ذینفع میباشد. این درک مشترک میتواند در برنامهریزی، تصمیمگیری و سیاستگذاری مبنای عمل قرار گیرد. مقاله حاضر به شناسایی چالشهای نظام نت در ایران اختصاص دارد. از آنجا که بسیاری در یک محیط اجتماعی و اقتصادی مشابه، بسیاری از مسائلی که سازمان های مختلف با آن سر و کار دارند مشترک است میتوان ادعا کرد این تحلیل تصویری نسبتاً دقیق از مسائل عمده پیش روی سازمانها و صنایع در حوزه نت ارائه میکند.
اطلاعات در این تحقیق از طریق مصاحبه با خبرگان جمعآوری و با استفاده از تکنیک دلفی و مصاحبه جمعی، اعتبارسنجی شدهاند. نتایج پژوهش با الگوبرداری از رویکرد هفت اس مکینزی، تحلیل سوات و کارت امتیازی متوازن در قالب یک رویکرد ابتکاری به دو دسته نقاط ضعف و تهدید تقسیم و هر کدام به صورت جداگانه دستهبندی شدهاند.
-1 مقدمه
اگرچه مدلهای موفق در سطح جهانی در هر زمینهای و از جمله موضوع نگهداری و تعمیرات، بیانگر تجاربی اثربخش و کارآمد میباشند که میتوانند در مراکز مختلف، مورد الگوبرداری قرار گیرند اما واقعیت آن است که هر الگویی بر مبنای شرایط بومی خاصی ارائه شده و عدم توجه به این شرایط، استفاده از آن را در تطبیق با سایر محیطها مشکل خواهد ساخت. پیادهسازی رویکردهای مطرح در حوزه نت نیازمند بومیسازی آنها متناسب با زیستبوم ایران میباشد.
مقاله حاضر به شناخت چالشها و مسائل پیش روی نت در ایران اختصاص دارد. تحقیق مزبور بر این رویکرد مبتنی است که بخش قابل توجهی از مشکلات نت در سازمانهای مختلف مشابه و در یک محیط فرهنگی مشابه مشترک است و انجام یک پژوهش جامع میتواند تصویری نسبتاً شفاف و قابل قبول از وضعیت حاکم بر نت در صنایع ایران ارائه کند که در محیطهای مختلف تا حد قابل قبولی قابل تطبیق باشد. بر مبنای همین رویکرد در تحقیق حاضر از مناظر مختلف به بررسی مسائل پیش روی نظام نت در ایران پرداخته شده است.
در این تحقیق از طریق مصاحبه با خبرگان مختلف آشنا با موضوع، تلاش شده است تا تصویری از وضعیت حاکم بر نت ارائه شود. چالشهای شناسایی شده در این تحقیق با ملاحظه رویکرد تحلیل محیطی به دو دسته مسائل داخلی و خارجی تقسیم شدهاند و مسائل داخلی نیز با الگوبرداری از رویکردهای مطرح نظیر هفت اس مکینزی و کارت امتیازی متوازن در یک الگوی ابتکاری دستهبندی شدهاند.
-2 ادبیات نظری
بطور کلی نگهداری و تعمیرات به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که با کنترل تجهیزات و ماشین آلات تولیدی از نظر برنامه زمانبندی تعمیراتی و تعویض قطعات و با استفاده از تجزیه و تحلیلهای آماری هزینههای تعمیراتی را کاهش میدهد و در سطح بهینه نگه میدارد. در رویکرد سنتی، نت به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که در یک سازمان انجام میشود تا تجهیزاتی را که مشغول به کار و تولید هستند در وضعیت عملیاتی نگه داشته و در هنگام خرابی هر دستگاه و تجهیز، آنرا تعمیر نماید و در نهایت هر تجهیزی را به شرایط عملکرد اولیه خود بازگرداند.
با این حال در سال- های اخیر با توسعه مفهوم نت راهبردهای جدید و متعددی در این حوزه به اجرا گذاشته شده است و مدیران ارشد نقشی بالاتر از وظیفه سرپا نگهداشتن تجهیزات و تعمیر و رفع خرابی آنها، برای نت متصور هستند. در این رویکرد، نت یک موضوع مهم در سازمان محسوب میشود که همانند سایر نظامات سازمانی بر روی تمام ابعاد آن تاثیرگذار است. [1]
در تبعیت از تحولات صنعت، سیر تکاملی نت از دهه 1930 به سه نسل قابل تقسیم است. در نسل اول نت، تجهیزات ساده و تعمیر آنها در زمان کم امکان پذیر بود. لذا زمان از کار افتادن ماشینها ناچیز بودهو تبعاً در این شرایط موضوع نت برای مدیران ارشد از اهمیت قابل ملاحظهای برخوردار نبود. پیچیدهتر شدن تجهیزات و طراحی کارخانجات و پیامدهای ناشی از آن سبب پیدایش نسل دوم گردید. در این دوره با توسعه بیشتر مکانیزاسیون در صنایع، تجهیزات پیچیدهتر شدند. در این شرایط تعمیر و نگهداری ماشین آلات و تجهیزات به مهارت و زمان بیشتری نیاز داشت.
با افزایش این وابستگی، اهمیت زمان از کار افتادگی ماشین آلات و تجهیزات برای مدیران واضحتر گردید. کارکنان درگیر با ماشین آلات نیز پذیرفتند که باید به گونهای موثر از رخداد این عیوب جلوگیری کرد. از دهه 1980 با رشد اتوماسیون در صنایع، بوجود آمدن یک خرابی ناچیز در تجهیزات پیچیده، تمام عملیات یک کارخانه را تحت تاثیر میگذاشت. این موضوع به این مفهوم است که هر خرابی ناخواسته میتوانست تاثیر جدی بر روی قابلیت اعتماد و قابلیت دسترسی کل قسمتهای یک کارخانه داشته باشد. [2]،[3]
با گسترش نت در سازمانها امروزه علاوه بر دسترس بودن و آماده بکار بودن تجهیزات، توجه زیادی بر روی قابلیت اعتماد و کاهش زمان از کار افتادگی تجهیزات تا سطح صفر وجود دارد که برای تحقق این اهداف راهبردهای جدید نت مورد توجه قرار میگیرند. البته هیچکدام از انواع راهبردهای نت، نمیتواند حذف کامل بروز هرگونه خرابی را تضمین نماید. ولی نتیجه استقرار آنها به حداقل رساندن خرابی تجهیزات و کاهش توقف خط تولید میباشد. [2]،[3]
با تغییرات سریع و شتابان در توسعه تجهیزات و فرایندها، امروزه نسل جدید نت ظهور پیدا کرده است که استفاده از رایانه به منظور مدیریت صحیح زمان، مشخصه اصلی آن می باشد. چرا که خرابی خطوط تولید در تجهیزات پیچیده امروزی غیر قابل قبول است. [2]،[3] توجه به موارد زیر به عنوان اصول مهم نسل چهارم نت در ادامه نسل سوم حائز اهمیت است [2]،[3]
-1 طرز رفتار، برنامهریزی و راهبردهای نت در هنگام بررسی میزان ریسک در سطوح بالای سازمان؛
-2 ارتباط بین طراحی محصول و نت؛
