بخشی از مقاله
چکیده
امروز دوام و توسعه سازمان ها در گرو همسو شدن با تحولات سریع ، خلاقیت و کارآفرینی است . سازمان های کارآمد و موفق سازمان هایی هستند که کارآفرینی را به عنوان جزء تفکیک ناپذیری از ویژگی ها و خصایص خود دانسته و در جهت تقویت روحیه کارآفرینی سازمانی، از هیچ کوششی فروگذار نکنند و جمعیت هلال احمر به عنوان یک سازمان بین المللی امدادی از این قاعده مستثنی نیست.
کارآفرینی سازمانی یک نوع رفتار سازمانی است و این رفتار سازمانی تابعی از عوامل ساختاری، رفتاری و زمینهای میباشد، لذا برای اینکه سازمانی بتواند به هدفهای توسعهای خود دست یابد، باید به گونهای این متغیرها را جهت دهد تا این عوامل حامی رفتار کارآفرینانه در سازمان باشندمخصوصاً جمعیت هلال احمر که وظیفه تسکین آلام بشری و حمایت از سلامت و زندگی انسان ها را برعهده دارد و امدادگران زیادی داوطلبانه و بدون چشمداشت مالی در این سازمان خدمت می کنند به نظر می رسد نیاز مبرم به این نوع کارآفرینی داشته باشد.
مقدمه
در عصر حاضر پیچیدگی و رقابت فزاینده جوامع که با تحولات سریع در محیطهای ملی وبین المللی همراه بوده است باعث شد که کارآفرینی به عنوان موتور محرک توسعه اقتصادی در نظر گرفته شود زیرا کارآفرینی با افزایش بهره وری، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماعی موجبات رشد و توسعه اقتصادی کشورها را فراهم می کند .و زمینه ساز حرکت جوامع به سوی پیشرفت است؛ و این مهم در سازمان هایی مانند مانند هلال احمر که جان و مال انسان ها در حوادث طبیعی و غیر طبیعی در دست آنهاست چشمگیر تر است .
بدون تکیه بر کارآفرینی، کشورها و سازمانهای موجود محکوم به فنا و نابودی خواهند شد زیرا جوامع نمی توانند بی توجه به محیطی که در آن به کار و فعالیت می پردازند به حیاط خود ادامه دهند چرا که لازمه اساسی محیطها در زمان حاضر تغییر و دگرگونی است کارآفرینی از منابع مهم و پایان ناپذیر همه جوامع بشری است . منبعی که به توان خلاقیت انسان ها و آموزش بر می گردد.
از یک سو ارزان و از سوی دیگر بسیار ارزشمند و پایان ناپذیر است. امروزه همگان دریافته اند که جوامعی که به منابع انسانی متکی بوده اند تابه منابع زیرزمینی، در بلند مدت موفق تر بوده اند. ، بنابراین کارآفرینی یکی از مهمترین مقوله هایی است که در زمان حاضر مورد توجه قرار گرفته است و توجه به آن لاجرم باید در سازمان در حال اجرا و بررسی باشد.
تعاریف و مفاهیم کارآفرینی:
واژه کارآفرینی از ریشه فرانسوی - - Entreprendreبه معنی متعهدشدن نشأت گرفته است. کارآفرینی فرایندی است که در محیطها و مجموعه های مختلف اتفاق می افتد و طی آن، تغییرات در سیستم اقتصادی از طریق نوآوریهای افرادی که به فرصتهای اقتصادی واکنش نشان می دهند، رخ می دهد که این باعث ایجاد ارزش فردی و اجتماعی خواهد شد - ایکولز1، . - 1998
کارآفرینی مفهوم جدیدی نیست و ریشه آن به قرن هجدهم باز می گردد، یعنی زمانی که ریچارد کانتیلون عوامل اقتصادی را به سه دسته تقسیم کرد: 1 - مالکان زمین، 2 - عوامل اقتصادی دستمزد بگیر و3 - آن دسته از عوامل اقتصادی که با قبول خطر در بازار بورس فعالیت می کنند - دیوسالار و بزرگی، . - 4 :1391 با ظهور اصول اقتصادی نئوکالسیک، مفهوم کارآفرینی و کارآفرین دیگر مورد توجه اقتصاددانان نبود، زیرا اصول اقتصادی کالسیک فقط به دنبال بهینه ساختن منابع موجود برای دستیابی به تعادل و توازن بودند. تمرکز بر بهینه سازی منابع موجود در بطن نیروهای خارجی به نقطه ثقل اصول اقتصای رایج تبدیل شده بود .
شومپیتر کارآفرینی را به عنوان نیروی برهم زننده اقتصاد به کار برد و آن را تحت عنون - تخریب خالق - نامگذاری کرد. کار آفرینی شومپیتری شامل سه ویژگی اساسی است: کارآفرینی از قبل قابل درک است، اما نمی توان با به کار بردن قوانین معمولی و با استنباط از حقایق موجود به طور عملی آن پیش بینی کرد؛ کارآفرینی رویدادها و نتایج بلند مدت را شکل می دهد و برای اینکه موقعیتهای مناسبی خلق کند، موقعیتهای اقتصادی و اجتماعی را تغییر می دهد؛ کثرت و تکرار رویدادهای کارآفرینانه به کیفیت نسبی نیروها، تصمیمات فرد، اقدامات و الگوهای رفتاری بستگی دارد شومپیتر بر این نکته اصرار می ورزد که کارآفرین، مدیری نیست که فرایند تولید را نظارت می کند، بلکه او فعالیتهای معمولی را بر مبنای تجارب گذشته انجام می دهد، اما خطر ابهامات را می پذیرد و در فعالیتهایی شرکت می کند که تاکنون انجام نشده اند .
تیمونز، کارآفرینی را توانایی خلق و ساخت چیزی ارزشمند از هیچ چیز می داند. این مفهوم یعنی شروع، انجام، دستیابی و ایجاد یک شرکت یا سازمان. وسپر کارآفرینی را فرایندی می داند که برای شرکتهای معتبر، چه کوچک باشند و چه بزرگ، رقبای جدید و مستقلی را معرفی می کند. او کارآفرینان را افرادی می داند که رقابت را افزایش می دهند؛ شرکتهای موجود را به چالش می کشانند؛ و به دنبال فرصتهای مناسب هستند تا در محیط بازار نیازهای برآورده نشده را برآورده کنند - دیوسالار و بزرگی، . - 4 :1391
مفهوم کارآفرینی دارای سیماهای مختلفی است و این واژه در زمینه های مختلف علمی و از منظرهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. اقتصاددانان، کارآفرینان را به عنوان خلق اصلی فرصت های سرمایه گذاری تلقی می کنند. جامعه شناسان از کارآفرینان به عنوان تحریک کنندگان حساس در نوسازی جوامع یاد می کنند. روانشناسان کارآفرینان را به عنوان"انسان کارآفرینانه "مورد بررسی قرار می دهند و به منظور کشف صفات مشخصه کسانی که توسعه اقتصادی را رهبری می کنند، به دنبال شناسایی انگیزه ها و آرمان های آنها هستند.
دانشمندان علوم سیاسی، کارآفرینان را کودکان بی غرض نظام سیاسی می دانند که باید کمک های مؤثری برای ظهور و بروز آنها در جامعه به عمل آید .با توجه به تعاریف مختلف کارآفرینی که حتی در یک مورد هم در بین محققین توافق نظر وجود ندارد ؛ اما می توان گفت کاملترین و جامعترین تعریف کارآفرینی توسط شومپیتر ارائه شده است. وی در کتاب خود با عنوان »تئوری توسعه اقتصادی« بین مفهوم واژه نوآوری و اختراع تفاوت قائل شده است و نوآوری را استفاده از خطرپذیری اختراع برای ایجاد یک محصول یا خدمت تجاری میداند. به نظر وی نوآوری عامل اصلی ثروت و ایجاد تقاضاست.
بنابراین کارآفرینان مدیران یا مالکانی هستند که با راه اندازی یک واحد تولیدی- تجاری از اختراع بهره برداری میکنند. همچنین - جانسون، 2001 ،نقل در برنکرت، - 2009 با جمع بندی تعریف های مطرح شده، کارآفرینی را عملی خلاق برای ایجاد چیزی جدید، نوآوری مبتنی بر درک و یافتن فرصت از یک محیط نامعلوم، ایجاد فرصت با استفاده از منابع یا جستجوی منابع جدید از طریق ایجاد ارزش فردی، گروهی و جامعه می داند که محاسبه ارزش افزوده آن سخت است - گرائلی شیخ و ولوی، . - 3 :1391
سیر تاریخی مفهوم کارآفرینی
سیر تاریخی مفهوم کارآفرینی را می توان به پنج دوره تقسیم کرد:
-1 دوره اول - قرون 15 و 16 میلادی - : در این مرحله دوره به صاحب پروژه های بزرگ که مسئولیت اجرایی این پروژه ها همانند ساختن کلیسا، قلعه ها ، تاسیسات نظامی و .... از سوی دولت های محلی به آنها واگذار گردید، کارآفرین اطلاق می شد.
-2دوره دوم - قرن 17 میلادی - : این دوره همزمان با شروع انقلاب صنعتی اروپا بودو مخاطره پذیری به تعری کارآفرینی اضافه شد.تعریف کارآفرین این دوره شامل افرادی مانند بازرگانان، صنعتگران، ودیگر مالکان خصوصی می شد - ملکی، - 48 : 1387
