بخشی از مقاله
چکیده
در هر کشوری رشد اقتصادی مورد توجه ویژه ی مسئولین و مردم واقع می شود چرا که همگام با پیشرفت اقتصادی می توان به پیشرفت های زیادی در زمینه های گوناگون نایل شد، و در مقابل آن کشوری که از نظر اقتصادی رشدی ندارد یا در سطح مناسبی نباشد کمتر می توان انتظار داشت که در ابعاد دیگر دستاوردی داشته باشد. کشور ایران در چند سال گذشته بر اثر تحریم از نظر اقتصادی با چالش ها و مشکلات متعددی روبرو شد، اقتصاد مقاومتی یکی از راه حل هایی بود که از طرف مقام معظم رهبری برای مقابله با تحریم ها بیان شد، و نیز تبدیل تهدید به فرصت در چنین شرایطی یکی از کاربردهای اقتصاد مقاومتی است.
توجه بیشتر به تولید داخلی و کسب کار شرکتهای داخلی، یکی از جنبه های مورد توجه در مبحث اقتصاد مقاومتی است. سیاست گزاری هایی برای اصلاح الگوی مصرف و کمک به رشد شرکتهای کوچک و متوسط و مقابله با رانت خواری نیز از مواردی است که در اقتصاد مقاومتی مورد توجه قرار گرفته است. از این رو در این مقاله به بررسی تعاریف اقتصاد مقاومتی، راهبردها، مدل ها و ارکان اقتصاد مقاومتی، کسب و کار، نوآوری در شرکت های کوچک و متوسط پرداخته ایم.
مقدمه
از آنجا که در سالهای اخیر اقتصاد مقاومتی و اهمیت آن از جانب رهبر معظم انقلاب اسلامی مطرح شده است، لذا با درک و کاربرد آن در کشور می توانیم جامعه ای رو به رشد بسازیم و شاهد موفقیت های چشمگیر باشیم. برای پیشرفت اقتصادی باید محیط مناسبی برای ایجاد کسب و کار در کشور فراهم کرد و همچنین به بلوغ شرکتهای کوچک و متوسط کمک شود تا بتوان آنها را به بنگاههای بزرگ و رقابت پذیر تبدیل کرد. بنابراین توجه به کسب و کار شرکتهای کوچک و متوسط در اقتصاد مقاومتی حائز اهمیت می باشد.
مقام معظم رهبری : اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط تحریم، در شرایط دشمنی ها و خصومت های شدید می تواند تعیین کننده ی رشد و شکوفایی کشور باشد. مولفه ها و الزامات اقتصاد مقاومتی را بر اساس - رونق تولید و اشتغال - ، - رشد اقتصادی و رفاه - ، - مصرف متعادل و پرهیز از اسراف و تبذیر - ، - استفاده از تولید داخلی - ، - مردمی کردن اقتصاد - ، - کاهش وابستگی به نفت - ، - فشار اقتصادی دشمن بر کشور - ، - تاکید بر اقتصاد دانش بنیان - ، تبیین کردند.
در ماه بعد نیز اقتصاد مقاومتی را - داشتن اقتصادی رو به رشد با آسیب پذیری کمتر در مقابل ترفند های دشمن - معنا و معرفی نموده، مواردی همچون - حمایت از بخش خصوصی - ، - حمایت از تولید ملی و بخش درونزای اقتصاد - ، - رسیدگی به اقتصاد دانش بنیان - ، - فعال کردن واحد های کوچک و متوسط اقتصادی - ، - استفاده از همه ظرفیتهای دولتی و مردمی - را به عنوان ارکان اقتصاد مقاومتی معرفی کردند.
مقام معظم رهبری در آغاز سال 1392هدف از مطرح کردن اقتصاد مقاومتی را - استحکام بخشیدن به کشور و غیرقابل نفوذ ساختن آن در برابر دشمن - ، - مقاوم در ساخت درونی خود - و - متلاطم نشدن با تغییرات گوناگون در این گوشه و آن گوشه دنیا - دانستند. همچنین - انتخاب سیاست های اقتصاد مقاومتی به عنوان سیاست های اقتصاد - را به عنوان یکی از الزامات اقتصاد مقاومتی مطرح نمودند.
اقتصاد مقاومتی نسبت به ظرف اجرایی آن بی طرف و خنثی است و منحصر نظام اقتصادی خاصی نیست. اقتصاد مقاومتی می تواند راه حلی برای مقابله و خروج از تحریم های اقتصادی باشد، ولی صرفا در این موضوع محدود نیست و فراتر از اقتصاد تحریم است. حل و رفع تحریم ها یکی از کارکردهای اقتصاد مقاومتی است. - سجاد سیفلو ،1393، ص - 160
بر اساس مطالعات نظری انجام شده ،فراهم سازی شرایط "ثبات کلان اقتصادی " پیش شرط اساسی تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی به شمار می آید که در همین ارتباط "پای داری بوجه ای " ، "پایداری خارجی " و "ثبات مالی " به عنوان سه مولفه اساسی برای حصول به شرایط "ثبات کلان اقتصادی " معرفی شد . - مصطفی کیخا، مطهره کیخا، 1395، ص - 4 نظریه "فنریت اقتصادی " بریگاگلیو از جمله نظریاتی است که شباهت زیادی به اقتصاد مقاومتی دارد. - - Briguglio,2008
بریگاگلیو بیان می دارد که اصطلاح فنریت اقتصادی به دو مفهوم به کار می رود :
اول، توانایی اقتصاد برای بهبود سریع از شوک های اقتصادی تخریب کننده خارجی،
دوم، توانایی اقتصاد برای ایستادگی در برابر آثار این شوک ها - Briguglio,2011 -
چهار راهبرد کنترل ، مهار ، کم اثرو در نهایت بی اثر سازی تحدید ها در فرایند اقتصاد مقاومتی باید مورد توجه قرار گیرد. - خوش چهره، - 1391
تعاریف اقتصاد مقاومتی
برای اقتصاد مقاومتی چهار تعریف قائل می شوند که عبارتند از :
-1اقتصاد موازی: انقلاب اسلامی با توجه به نیاز خود به نهاد هایی با روحیه و عملکرد انقلابی ، اقدام به تاسیس نهادی مانند کمیته امداد ، جهاد سازندگی ، سپاه پاسداران و بنیاد مسکن نمود ،امروز نیز باید برای تامین اهداف انقلاب این پروژه را ادامه داده و تکمیل کنند ، چرا که انقلاب اسلامی به اقتصاد مقاومتی و به نهاد سازی های مقاومتی در اقتصاد نیاز دارد که چه بسا ماهیتا از عهده نهادهای رسمی اقتصادی بر نمی آید .
-2اقتصاد ترمیمی: این مسئله یعنی ترمیم و مقاوم سازی ساختارهای اجرایی و اداری کشور حسب نیاز های مختلف و مقتضیات زمان و مکان هم امری دور از ذهن نیست .
-3اقتصاد دفاعی: هجمه شناسی ، آفند شناسی و پدافند شناسی ما در برابر آن هجمه است. بدیهی است تا آفند دشمن شناخته نشود، مقاومت متناسب با آن نیز طراحی و اجرا نخواهد شد .
-4اقتصاد الگو: این رویکرد چشم اندازی به اقتصاد جمهوری اسلامی ایران دارد و یک اقدام بلند مدت را شا مل می شود که رویکردی ایجابی و دور اندیشانه دارد.
