بخشی از مقاله
خلاصه
یکی از آسیب های اجتماعی که در سالهای اخیر در کشور گسترش یافته ، پدیده بدحجابی و گرایش به پوشش های غربی توسط زنان می باشد .این نوشتار پس از بیان مفهوم حجاب اسلامی ، به برخی از عوامل موثر بر گرایش به بدحجابی می پردازد.
عوامل موثر بر گرایش به بدحجابی عبارتند از : ضعف ایمان و کاهش باورهای دینی و مذهبی، تعلیم و تربیت نادرست و وضع نامناسب خانواده ، فقدان نظارت والدین بر فرزندان ، فقر فرهنگی ، عدم نظارت بر برنامه های وسایل ارتباط جمعی ، فقدان نظارت اجتماعی بر واحد های تولیدی ، برنامه های شبکه های خارجی و ماهواره ای از جمله مواردی است که می توان به آن اشاره کرد.
.1 مقدمه
حجاب زن به عنوان مانعی استوار در برابر دیدگان نامحرم، ریشه در فطرت وی دارد. از این رو اسلام به عنوان دینی که بیدارکننده فطریات خفته انسان ها و جهت دهنده آدمی به سوی هدف نهایی آفرینش است، حجاب در مقابل نامحرم را بر زن واجب نموده و بدین وسیله رسماً به زن ارزش و شخصیتیمستقل بخشید و زن را مکلّف به حفظ دیدگان از مشاهده محرمات کرد تا مبادا هوسهای خفته، با نگاهی بیدار شود و جهت حرکت آدمی به سوی مرداب فساد تغییر نماید.
در این تحقیق به موضوع عوامل گرایش به بد حجابی نگریسته شده است. که از منابع دست اول - آیات و روایات - با روش کتابخانه ای استفاده شده است.
نگارنده ابتدا تعریفی کوتاه از لغت حجاب به عمل آورده است و سپس به عوامل گرایش به بدحجابی و بی حجابی پرداخته است.امروزه مقابله با بد حجابی، نیازمند معرفی مضرات بد حجابی و عوامل گرایش به آن و ارائه ی راهکارهای مناسب در ترویج حجاب و مقابله با بی حجابی و بد حجابی است. به همین منظور نگارنده به بررسی این عوامل پرداخته است .
امید که این تحقیق بتواند با معرفی حجاب اسلامی و علل گرایش به بدحجابی نقش مؤثری در پیشگیری انحرافات ناشی از این پدیده شوم داشته باشد. ان شاء االله.
-2 مفهوم و ابعاد حجاب
حجاب در لغت به معنای مانع، پرده و پوشش آمده است . - عمید ، - 1367 استعمال این کلمه، بیش تر به معنی پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می دهد که پرده، وسیله ی پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست؛ بلکه آن پوششی حجاب نامیده می شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت گیرد.
در این نوشتار مراد ما از حجاب، پوشش اسلامی است، و مراد از پوشش اسلامی زن، به عنوان یکی از احکام وجوبی اسلام، این است که زن، هنگام معاشرت با مردان، بدن خود را بپوشاند و به جلوه گری و خودنمایی نپردازد.
بنابراین، حجاب، به معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد ایجابی و سلبی است. بُعد ایجاب آن، وجوب پوشش بدن و بُعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است؛ و این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشد تا حجاب اسلامی محقق شود؛ گاهی ممکن است بُعد اول باشد، ولی بُعد دوم نباشد، در این صورت نمی توان گفت که حجاب اسلامی محقق شده است.
-3 عوامل موثر بر گرایش به بدحجابی
.1-3 ضعف ایمان و حیاء
یکی از مهم ترین عوامل بدحجابی ، ضف ایمان و معنویت است که باعث ضعف حیاء می شود . ایمان همچون حصاری است که انسان را از گرفتاری در دام بلا حفظ می کند . امام صادق - ع - در این باره فرمودند: لا ایمان لمن لا حیاء له - کلینی ، بی تا -
.2-3 ضعف سرمایههای درونی
انسانها از ارزشها و سرمایههای وجودی متفاوتی با دیگران برخورداند. برخی به ارزشهای درونی خود متکیاند ولذا نیازی به بروز وظهور جلوههای ظاهری خود در اجتماع ندارند و در مقابل این دسته، آنهایی که از درون احساس تهی بودن میکنند ناگزیرند به ظاهرآرایی روی آورند. به عبارتی میتوان گفت بدحجابی مظهر انسانهایی است که احساس خلأ وجودی دارند.
.3-3 خانواده، تعلیم و تربیت نادرست
بتحقیق نخستین و مؤثرترین محیط تربیتی انسان محیط خانوادگی اوست. خانواده باکودک از هنگام تولد تا سالیانی چند در تماس تقریباً انحصاری است. در این دوران است که شخصیت کودک که همچون لوح نانوشته ای است شکل مییابد و هرگونه نقش نیک و بد را منعکس میکند. الگو-پذیری و تقلید از افراد خانواده و سایر افراد که فرد با آنها ارتباط دارد یکی از ویژگیهای دوران کودکی و نوجوانی است
بخصوص اعمال و رفتار و اخلاق امروزه بیشتر روانشناسان و جرمشناسان نیز خانه و خانواده را مؤثرترین و مهمترین زمینههای مجازی بزهکاری و انحراف و تباهی نوجوانان و جوانان به شمار میآورند و اذعان دارند که مهمترین عامل اجتماعی مؤثر در تربیت کودک ارتباطی است که بین او و پدر و مادرش برقرار میشود.
.4-3 عدم آگاهی از احکام پوشش
ناآشنایی برخی جوانان با احکام و حدود پوشش از دیگر عواملی است که سبب عدم رعایت حجاب می شود.بی اطلاعی از حدود و روابط بین محرم و نامحرم و چگونگی پوشش اسلامی به معضل بدحجابی و بی حجابی منجر می شود . در روایتی از امام علی - ع - آمده است : » الجهل اصل کل شر« نادانی ریشه هر بدی است
.5-3 دشواری شرایط ازدواج
یکی از عوامل ازدواج، دشواری شرایط ازدواج است.برخی می پندارند با پوشش های جذاب می توانند جوانان را به خود مشتاق سازند ، در حالی که بیشتر جوانان دختران عفیف را برمی گزینند و جوانان بی تقوا دختران بی حجاب را برای تفریحات موقت خود می خواهند. واقعیت این است که اگر ازدواجی صرفا به خاطر جاذبه های جنسی صورت گیرد ، دوام چندانی نخواهد داشت و عدم امکان ازدواج دلیل عقلایی برای بی حجابی و ببندوباری نیست و کسانی که امکان ازدواج ندارند باید عفت و پاکدامنی پیشه کنند تا خداوند از فضل خود ایشان را بی نیاز سازد . - سوره نور،1
.6-3 ابراز شخصیت
از نظر روانشناسان ، امیال ارضاء نشده روانی ، اجتماعی و خانوادگی فرد باعث بروز عقده حقارت شده و در انتخاب پوشاک ، طرز برخورد و سخنان او نمود پیدا می کند. زنان و دخترانی که از احساس حقارت رنج می برند ، با انتخاب پوشش های نامناسب سعی دارند توجه دیگران را به خود جلب نموده و شخصیت خود را نشان دهند.
.7-3 رشد فمنیسم
یکی از تبعات فمنیسم حق استقلال زن در تصمیمگیریهای زندگی و از جمله شغل، پوشش، ارتباطات و مناسبات انسانی اوست. در این صورت زن خود را ملزم به تبعیت از مرد نمیبیند و چون طبیعت زن متمایل به ظاهر آرایی است زمانی که در برابر خواستههای نفسانیاش مانعی نمیبیند ناگزیر آزادانه با هر نوع لباس و پوششی در جامعه حاضر میشود.
.8-3 پیشرو جلوهدادن فرهنگ برهنگی
دیدگاه غلط و لذتپرستانه غرب، خودآرایی را آزادی نامیده و آن را عامل پیشرفت و ترقی معرفی میکند! و حجاب و پوشش را ارتجاع معرفی کرده، آن را عامل عقبافتادگی، جهل و عدم توسعه معرفی مینماید.
.9-3 تهاجم فرهنگی غرب و خودباختگی کشورها
جهان غرب با تکیه بر پیشرفتهای علمی، صنعتی خود برای تحقق سلطه کامل سیاسی- اقتصادی به تحقیر فرهنگی جهان سوم و کشورهای اسلامی و تحمیل فرهنگ مبتذل خود میپردازد و فرهنگ تجدید و مصرف و فساد را به جای آموزش مبانی تکنولوژی و علوم، غالب میکند یا همراه با ارائه وسایل صنعتی به انتشار فرهنگ خود نیز دست میزند.