بخشی از مقاله
چکیده
توسعه پایدار دانشگاهی یک مفهوم بسیار گسترده است . این مفهوم تا کنون به شیوه های مختلف در قالب تعاریف گوناگونی به کار برده شده است. انسان ها زیر بنای توسعه پایدار هستند و همین انسان ها نیاز به آموزش، تحصیلات و پرورش علمی دارند تا بتوانند برای جامعه خود فرد مفیدی باشند .لازم به یادآوریست که مفید واقع شدن برای خود، خانواده، دانشگاه و اجتماع یکی از نیازهای انسان است که در مسیر تعالی خود در جهت رفع این نیاز اقدام میکند.
امروزه توسعه پایدار دانشگاهی می تواند عوامل موثر در بهبود شرایط زیستی، یعنی عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه را در برگیرد و محوریت توسعه با فرهنگ، اطلاعات و گسترش توانایی ها باشد. شش الگوی رفتاری عصر جدید در راستای توسعه ی پایدار دانشگاهی به گونه ای عمل می کنند که مسیر توسعه را هموار کرده و زمینه ساز رشد و تکامل هر چه بیشتر فضای آموزش عالی و دانشگاهی می باشند و این شش مورد الگوی رفتاری در عصر جدید بر اساس یادگیری مستمر و مدون، کسب تجربه و انتقال آن ها به نسل های بعد قادر هستند بهبود شرایط کنونی توسعه ی پایدار دانشگاهی در چهار سطح محیطی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را ممکن سازند.
مقدمه
مفهوم توسعه ی پایدار و ابعاد آن از جمله مفاهیم نوینی هستند که امروزه مورد توجه محققان بسیاری در سراسر دنیا قرار گرفته است. بر این اساس بسیاری از محققان بر این باورند که توسعه ی پایدار ابعاد چندگانه ای دارد که تمامی سطوح زندگی افراد جامعه را دربرمی گیرند و روی روابط موجود تأثیر می گذارند. توسعه در لغت به معنای رشد، پیشرفت و تعالی در مقیاس مثبت یا منفی است که ابعاد و جنبه های مختلفی دارد اعم از پیشرفت فردی و اجتماعی - زاهدی، . - 1396 توسعه ی پایدار به مفهوم پویای توسعه اشاره دارد که به زمان آینده ارجاع داده می شود و پیامدهای خود را در دراز مدت نشان می دهد، بر خلاف مفهوم توسعه که ایستا است و به زمان حال برمی گردد. از جمله تعاریف بیان شده برای عبارت توسعه پایدار می توان به موارد زیر اشاره کرد:
· اینکه از نظر اخلاقی مجبور باشیم برای نسل آینده منابع متعددی به ارث بگذاریم
· حرکت موزون، متعادل و هماهنگ هرسیستم پویا به سوی تعالی به گونه ای که از توانایی کافی برای رفع اختلالات وارده به سیستم نیر برخوردار باشد
· عدم تحمیل آسیب های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به نسل های آینده.
بدین ترتیب، توسعه ی پایدار و به طور اختصاصی تر توسعه ی پایدار دانشگاهی توسعه ای است مبتنی بر توانایی های موجود که افزون بر منافع کوتاه مدت، منافع میان مدت و بلندمدت را در بردارد و نوعی هماهنگی و توازن در بخش های مختلف دانشگاهی ایجاد می کند و آسیب کمتری برای نسل های آتی در پی دارد - جوانمرد، . - 1390 اصولاً دانشگاه به دلیلی ضریب تأثیر بالایی که دارد دارای توانایی لازم برای آغاز حرکتی اساسی به سمت توسعه ی پایدار می باشد و توسعه ی پایدار دانشگاهی منوط به شناخت درست و دقیق الگوهای رفتاری عصر جدید است زیرا این الگوها نقش مهم و ارتباط تنگاتنگی با توسعه ی پایدار دانشگاهی در ابعاد مختلف دارند.
- سلطانی پور و دماری، . - 1395 هم اکنون دانشگاه های بسیاری در سطح جهان به دنبال تجدید نظر و اصلاح سیاست ها و مدیریت خود می باشند تا قابلیت های ناپایداری را که دانشگاه ترویج داده بررسی نموده و مورد بازنگری قرار دهند. امیری و آراسته - 1391 - بر این باورنداساساً پایداری به معنای تفکر در مورد آینده است که در آن ملاحظات فکری برای ارتقای کیفیت در وضعیتی متوازن و متعادل قرار می گیرند و توسعه ی پایدار دانشگاهی چهار بعد اصلی دارد که عبارتند از:
· محیطی
· اجتماعی
· اقتصادی
· فرهنگی
بعد محیطی توسعه پایدار دانشگاهی: محیط دانشگاه باید به گونه ای باشد که در عین برآوردن نیازهای نسل محصل کنونی بتواند برای نسل های آتی پیام آور سنت و فرهنگ کشور باشد و آسیبی را متوجه پیشینه ی تاریخی کشور نکند. به عبارت دیگر اگر محیط دانشگاه با فرهنگ مردم پیوند داشته باشد توسعه ی پایدار آن محقق خواهد شد.
بعد اجتماعی توسعه پایدار دانشگاهی: جامعه ی دانشگاهی باید برابری درون نسلی و میان نسلی ایجاد کند و منابع علمی و تحقیقاتی خود را به طور عادلانه در میان افراد موجود توزیع کند. بعد فرهنگی توسعه پایدار فرهنگی: این حوزه به تحت تأثیر قرار دادن ارزش ها، باورها، رفتار و فرهنگ های مختلف با استفاده از ابزار آموزش و اصلاح در جهت موردنظر اشاره دارد. بعد اقتصادی توسعه پایدار دانشگاهی: تلاش در راستای افزایش استاندارد زندگی و رفاه افراد بر اساس مبانی نوین آموزشی و دانشگاهی - آراسته و امیری، . - 1391
روش تحقیق
این پژوهش یک مطالعه توصیفی از نوع مروری است . روش جمع آوری اطلاعات دراین پژوهش شامل جستجوی هدفمند منابع و متون و مقالات منتشر در حوزه ی توسعه ی پایداری دانشگاهی بر اساس الگوهای رفتاری عصر جدید است.
یافته ها
توسعه پایدار دانشگاهی مبتنی بر الگوهای رفتاری عصر جدید توسعه پایدار دانشگاهی زمانی محقق می شود که دانشگاه در اجرای وظایف اصلی آموزش، پژوهش و خدمت رسانی به دنبال ترویج و مشارکت در کاهش اثرات منفی محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ناشی از استفاده از منابع آموزشی و رهبری جامعه برای انتقال به سبک های پایدار زندگی باشد.
