بخشی از مقاله
چکیده
طی شش ماه نمونهبرداري از فروردین ماه 1395 تا شهریور ماه 1395 در مجموع 297 عدد خرچنگ شناگر از آبهاي ساحلی استان خوزستان با تور ترال جمعآوري شدکه از این تعداد Portunuspelagicusآبی 139عدد نر و 158عددماده بودند.
محدوده عرض کاراپاس براي نرها 6/8 - 16/4 و براي مادهها –16/9 7/4سانتیمتربود. محدوده طول کاراپاس از 3 - 7/6سانتیمتر براي نرها و 3/35–7/65 سانتیمتربراي مادهها اندازهگیري شد. وزن براینرها و مادهها بهترتیب در محدودهي 19/5 - 387/7و22 - 368/4گرم محاسبه گردید. بارناکلها به کاراپاس، چنگالها، پاهاي حرکتی، پاهاي شنا و شکم متصل هستند.
فراوانی بارناکل وابسته به اندازه و جنس خرچنگ میباشد. خرچنگهاي با اندازه بزرگ، بارناکل متصل بیشتري نسبت به خرچنگهاي کوچک دارند. از لحاظ جنسیت؛خرچنگهاي نر، بارناکلهاي بیشتري نسبت به خرچنگهاي ماده دارد. تعداد بارناکلها از 0 تا190 متنوع بود. سطح پشتی خرچنگ، بارناکلهاي بیشتري نسبت به سطح شکمی دارد.
-1 مقدمه
یکی از گونههاي تجاري با پراکنش وسیع در شمال اقیانوس هند از جمله خلیج فارس و Portunuspelagicusخرچنگ دریاي عمان می باشد. در خرچنگهاي دریایی؛ مورفولوژي، فراوانی و توزیع اندازه، پایه و اساس ارزیابی ذخایر است. بسیاري از فرآیندهاي فیزیولوژیکی و بیولوژیکی، مانند عادات غذایی، رشد، سن، تولیدمثل، پوستاندازي و مهاجرت ممکن است توزیع - .بنابراین، تجزیه و تحلیل زیستسنجی، براي اهداف Hosseini et al., 2012خرچنگ را تحتتاثیر قرار دهد - Sangunشناسایی،براي ارزیابی سلامت جمعیت، همآوري و پتانسیل تهاجم، و براي مقایسه جمعیت سختپوستان مهم است
بارناکلها سختپوستانی هستند فیلترکننده و چسبنده که به بسترهاي دریایی مختلف از جمله؛ نهنگها، لاكپشتها، در طیف گستردهاي از بسترها یافت Chelonibitaخرچنگها و اجسام غیرزنده میچسبند. بارناکلهاي بیرونزي جنس و کاراپاس و ضمائم Callinectesmarginatusمیشوند که به فراوانی در بسیاري از سختپوستان دهپا یافت میشود
خرچنگها به شیوههاي مختلفی با دیگر موجودات آبی، تعامل برقرار میکنند که میتواند رابطه شکار و شکارچی، همزیستی، ، Alcyonidiumpolyoum ؛bryozoanانگلی یا همسفرگی باشد. برخی از این رابطههاي همزیستی بین خرچنگها و میباشد.
با بررسی روند تغییرات توده زنده و تغیییرات ایجاد شده در جمعیت خرچنگ، میتوان وضعیت ذخیره در آینده را پیش بینی کرد و نظرات و پیشنهادهاي مدیریتی قابل اجرا جهت اعمال مدیریت صحیحتر ارائه گردد.با توجه به ارزش شیلاتی و اقتصادي بالاي این گونه، شناخت بیشتر ویژگیهاي زیستی و بومشناختی این گونه میتواند مسیر را براي مدیریت صحیح این جمعیت ارزشمند هموار ساخته و شرایط را جهت بهرهبرداري پایدار این جمعیت بهمنظور بهبود وضعیت اقتصادي در مقیاس محلی و کلان کشوري مهیا سازد. در ایران این گونه جزو گونههاي شیلاتی ارز آور براي صیادان محلی و در نتیجه صنعت صید و صیادي کشور به شمار میآید. بنابراین همچون بسیاري از کشورهاي آسیایی دیگر میتوان با برنامهریزيهاي مدیریتی در جهت صید سازمانیافته و حتی امکانسنجی پرورش این گونه با ارزش تجاري به منظور صادرات و ارزآوري بیشتر آن اقدام نمود.
-2 مواد و روشها
منطقه مورد بررسی سواحل استان خوزستان با تاکید بر صیدگاه بوسیف میباشد که در موقعیت جغرافیایی 29 دقیقه و 50 درجه شمالی و 48 دقیقه و 55 درجه شرقی واقع شده است. نمونهبرداري به صورت ماهیانه، به مدت شش ماه از فروردین ماه 1395 تا شهریور ماه 1395صورت گرفت. صید نمونهها در صیدگاههاي استان خوزستان و با همکاري صیادان محلی با استفاده از تور ترال ماهی انجام گرفت. خرچنگها بلافاصله پس از صید و تخلیه تور ترال بر روي شناور در فرمالین 10 درصد تثبیت شدند. پس از آن خرچنگها جهت بررسی پارامترهاي زیستسنجی به آزمایشگاه دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر منتقل شدند.
شکل معکوس - ، در Tجنسیت خرچنگ شناگر آبی با بررسی مرفولوژي شکم تعیین گردید. شکم یک نر، باریک و زاویهاي - Josileen,حالیکه شکم یک ماده، گسترده، مخروطی، بیضیشکل متمایل به گرد که به مرحله بلوغ آن وابسته میباشد - 2 - WW 3 - و وزن تر بدن 1 - CW - ، عرض کاراپاس - CL - - تصویر . - 1 در نمونههاي نر و ماده، پارامترهاي طول کاراپاس 2001 - اندازهگیري شد. سپس فراوانی و محل بارناکل بر روي خرچنگ ثبت گردید و ارتباط فراوانی بارناکل با جنسیت و اندازه - که حالت یا وضعیت خرچنگ را نشان میدهد با استفاده از فرمول زیر بهدست آمد Kخرچنگ بررسی گردید.
-3 نتایج و بحث
297 عدد نمونه خرچنگ جمعآوري شد که جنسیت و میانگین وزن، طول و عرض کاراپاس در جدول زیر آمده است. از این تعداد 139 عدد از نمونهها نر و 158 عدد نمونههاي ماده بودند. میانگین وزن در نمونههاي نر 164/24 گرم و در نمونههاي ماده 144/36 گرم بود که نمونههاي نر نسبت به نمونههاي ماده، سنگینتر بودند.
