بخشی از مقاله
چکیده
در راستای طراحی مجموعه ای در سطح بین المللی با عنوان موزه راه ابریشم این مسئله به وجود میآید که با توجه به ابعاد جهانی این موزه، طراحی بنا بر اساس چه ایده ای طراحی خواهد شد و فرایند طراحی آن چگونه خواهد بود. جاده ابریشم با توجه به پیشینه تاریخی خود و مسافتی که طی می کرده است،علاوه بر ابعاد اقتصادی ، از نظر فرهنگی نیز حائز اهمیت میباشد؛ چرا که افزون بر کالاهای بازرگانی، اندیشه ها و فرهنگ های ملت ها و قوم های گوناگون از طریق این راه به دیگر کشورها منتقل می شده است.
از طرفی طراحی بنا باید به گونه ای باشد که معرف اتفاقات درونش و بیانگر ایده های طراح از طراحی آن بنا باشد.این پژوهس به دنبال پاسخ این سوال است که فرایند طراحی بنایی در ابعاد بینالمللی چگونه است و ایده های طراحی چنین بنایی چه میباشد و قرایند طراحی آن چگونه انجام خواهد گرفت. در این مقاله روش بررسی فرایند طراحی بناهایی متاثر از فرهنگ کشورهای مختلف، با استفاده از روش کتابخانهای و بررسی نمونه موردی متناسب با موضوع که انجام می گیرد.
در این راستا، نخست مروری بر جاده ابریشم و خصوصیات آن داشته و سپس از طریق بیان ایدهها و احکام طراحی، به بیان فرآیند طراحی موزه راه ابریشم متاثر از فرهنگ کشور های مسیر ابریشم پرداخته خواهد شد. در نهایت اصولی برای طراحی این مجموعه بیان خواهد گشت تا راهنمایی در جهت طراحی مجموعه هایی با العاد بین المللی و متاثر از فرهنگ های متفاوت باشد.
مقدمه
اصطلاح جاده ابریشم برای اولین بار توسط "ریشتوفن" - - 1905 در اواخر قرن نوزدهم بکار برده شد - حشمتی-پور،:1388 چکیده - . بنا به گفته "دکتر تکمیل همایون" راههای ناحیه ای به راههای منطقه ای مبدل شدند و همین راهها به راههای فرا منطقه ای ، که در میان آنها یک راه به طول یک چهارم محیط کره زمین تشکیل گردید
نکته قابل توجه این که افزون بر کالاهای بازرگانی، اندیشه ها و فرهنگ های ملت ها و قوم های گوناگون از راه ابریشم به دیگر کشورها منتقل می شد.
در این پژوهش تلاش شده است تا از طریق بررسی نمونه موردی - طراحی موزه راه ابریشم - به بیان روند طراحی از ایده تا طرح پرداخته شود. این پژوهش به روش کتابخانه ای و با بررسی و تحلیل نومه موردی انجام گرفته است.
فرهنگ
منابع و ماخذ فرهنگ در بدو امر، عقاید و باورهای دینی مردم است در مرحله بعدی آداب و رسوم و ارزش های کهن ایرانی است که در تقابل با ارزش ها و دانش هایی است که طی تاریخ طولانی تمدن ایرانی در اثر تماس با سایر تمدن ها از آنها اخذ شده و با استحاله به عنوان جزئی از فرهنگ ملی ایرانیان شناخته می شوند. علاوه بر این ها، دو نکته نیز قابل ذکر است: اول آن که ایرانیان همواره در پی تکامل بخشیدن به مبانی فرهنگی خویش بوده اند و دوم آن که در بسیاری موارد نفوذ آرا و نظرات بیگانه در فرهنگ ایرانی وجود داشته و توسط عده ای ترویج و تشویق می شده است که بسته به میزان آن، استقبال و یا مقاومت می نمودند.
کاملترین تعریفی که در علوم انسانی از فرهنگ شده است متعلق به تیلور است که فرهنگ و تمدن را »مجموعهء پیچیدهای از شناساییها ، اعتقادات ، حقوق ، هنرها ، آداب ، اخلاق و سایر خصوصیاتی میداند که فرد بعنوان عضو جامعه اش کسب می کند .« به عبارتی دیگر فرهنگ شامل همه فعالیتهای انسان میشود و سیمای واقعی زندگی انسانها است ، زیرا توسط آنها به وجود آمده است
فرهنگ حیطه ا ی است که تمامی تجربیات بشری را در برمی گیرد. انباشت تجربیات انسان ها در طول تاریخ زندگی آنها، حاصلی دارد که به آن فرهنگ گویند، و در چارچوبفرهنگِ به جای مانده از گذشتگان، مردم به تعامل با یکدیگر می پردازند و بر اندوخته پیشینیان می افزایند. فرهنگ، چارچوب رفتار آدمیان و نحوه پاسخگویی آنها به محرک های مختلف را مشخص می سازد. بنابراین مدیریت هر مجموعه ا ی از آدمیان بدون شناخت فرهنگ آنها امکان پذیر نخواهد بود واساساً هرگونه اقدام و فعالیتی بدون در نظر گرفتن فرهنگ ، ناممکن است و رشد و توسعه هر جامعه ا ی بدون اعتلای آن ، صورت نخواهد پذیرفت.
جاده ابریشم
نام جاده ابریشم را اولین بار فردیناند فون ریشتهوفن 1833 - - 1905، جغرافیدان آلمانی ، در میانه قرن نوزدهم به کار برد - فرانک و براسون،. - 12 :1376 این جاده به دلیل ضرورت بازرگانی یا داد و ستد کالا بوجود آمد
جادهی ابریشم ، پس از پیوستن چندین جاده فرعی در چین ، از شهر سیان، آغاز شده و پس از گذر 8000 کیلومتر از جاده های صعب العبور و نا هموار و پستی و بلندیها ی کوهستانها و صخره ها و سنگها و دیوارهای سنگی 3000 متری قراقروم ، در فصلهای بارانی و برخی تند بادهای هراس آور و گاه راههای فرحبخش و خوش آب و هوا ، سرانجام به قسطنطنیه و ونیز و جنوا رسیده است . این جاده از ایران نیز عبور می کند
راه ابریشم گذرگاه تجاری پرآوازه ای است که چگونگی داد و ستد فرهنگی شرق وغرب در این راه قابل مشاهده است. این راه، راه بازرگانی قدیمی بود که از چین، واقع در شرق دور، آغاز و تا دریای مدیترانه در غرب امتداد می یافت . مبادلات تجاری از سال 145 قبل از میلاد بین امپراتوری چین و روم شرقی از طریق ایران گسترش یافت. جاده ابریشم آسیای صغیر را می پیمود و انطاکیه را از طریق ری به چین وصل می کرد.
تصویر -1 راههای ابریشم از شرق تا غرب کره زمین
نکته قابل توجه این که افزون بر کالاهای بازرگانی، اندیشه ها و فرهنگ های ملت ها و قوم های گوناگون از راه ابریشم به دیگر کشورها منتقل می شد. جاده ابریشم با توجه به پیشینه تاریخی خود، دارای مقوله اقتصادی – فرهنگی بوده است.
مراحل فرایند طراحی در معماری
معماران پس از انجام مطالعات و تعریف نیازها به ایده پردازی و طراحی ابتدایی کانسپتهای اصلی طرح میپردازند. انتخابهای اولیه در مراحل اولیه طراحی معماری با انجام تعیین و آنالیز مسئله طراحی تولید میشوند. معماران در طراحی مفهومی، یک ایده خرد را ایجاد کرده و آن را تا جایی ادامه میدهند که کامل و قابل ارزیابی شود. این ایدههای خرد معمولا فاقد جزییات هستند و همواری جهشهایی از یک ایده به ایدههای دیگر در این مرحله صورت میپذیرد
طراحی مفهومی زمانی انجام میشود که طراح در تلاش برای فهم مسئله و تنظیم شرایط برای فرایندهای بعدی است. طراحی مفهومی مرحلهای است که دارای غنیترین گستره از ایدهها، مسایل و خلاقیت است. معماران در مراحل اولیه فرایند طراحی برای کمک به خودشان در مشاهده، استدلال و فهم فرمهای مورد استفاده و نیز برای تحقیق ایدههای عملکردی و راهحلها اسکیس رسم میکنند
ایدههای طراحی موزه راهابریشم در ابعاد بین المللی
نکته قابل تامل در راهابرشم این که افزون بر کالاهای بازرگانی، اندیشه ها و فرهنگ های ملت ها و قوم های گوناگون از این راه به دیگر کشورها منتقل می شد.
با توجه به ابعاد بین المللی موزه راهابریشم ، و تاثیرات این مسیر تارخی بر فرهنگ کشورهایی که از آن عبور میکرده است، عنصر فرهنگ در کشورهای مختلف مسیر ابریشم به عنوان ایده طراحی انتخاب گردید و بر اساس آن احکامی به شرح زیر مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.
· نمود جاده ابریشم و کشورهای مسیر آن در طراحی مجموعه از طریق عناصر نمادین معرف فرهنگ و معماری کشورهای مسیر ایریشم
· مکان یابی سایت مجموعه در مسیر جاده ابریشم و در مجاورت کاروانسرا به عنوان مهمترین شاخصه راهابریشم
· استفاده از عناصر شاخص معرف ایران به عنوان یکی از کشورهای تاثیرگذار در راهابریشم و محل قرارگیری سایت موزه
