بخشی از مقاله
چکیده
آموزش سواد رسانه ای به شهروندان در عصر جهانی شدن، مفهومی کلی است که به مطالعات رسانه ای، فرهنگی، اجتماعی، تاریخی، سیاسی و تکنولوژیکی وابسته است و می توان آن را به آموزش شیوه های بهتر زندگی کردن در عصراطلاعات و ارتباطات در یک جامعه جهانی عنوان کرد. سواد رسانه ای مهارتی است برای حمایت شهروندان در برابر آثار منفی رسانه های جمعی که چارچوبی را جهت دسترسی، تحلیل، ارزیابی پیام ها در شکل های مختلف از چاپ گرفته تا اینترنت، فراهم می نماید. سواد رسانه ای رویکردی آموزشی است که در عصر جهانی شدن ضرورت بیشتری پیدا کرده.
در این مقاله نخست به تحلیل مفهوم سواد رسانه ای و ابعاد گوناگون از دیدگاه برخی اندیشمندان و صاحبنظران در حوزه ارتباطات پرداخته شده است. سپس هدف اصلی این پژوهش که تبین رسیدن به فضای مجازی پاک با افزایش سواد رسانه ای است مورد برسی قرار گرفته شد.
برای رسیدن به هدف پژوهش از روش کتابخانه ای"توصیفی- تحلیلی" استفاده و مشخص شد که اغلب افراد در مواجه با پیام های رسانه ای و گوناگونی و تضاد بین آن دچار سردرگمی شده و گاه در تشخیص آنچه که با بایدها و نبایدهای جامعه او تطابق دارد به چالش می افتند بنابراین برای رسیدن به هدف پژوهش آموزش و افزایش سواد رسانه ای مانند سایر مهارت ها از سنین کودکی و نوجوانی به عنوان مرحله آغاز ارتباط واقعی با رسانه ها ضروری است و به این نتیجه رسیدم که موثرترین راه برای کسب و ارتقا سواد رسانه ای دادن آموزش های تخصصی توانمندسازی افراد برای درک زبان رسانهای جدید، افزایش آگاهی درباره اهداف رسانه ها، مهارت های پردازش اطلاعات و ساخت دقیق ساختارها به جای پذیرش معنای سطحی ای که رسانه ها مدام عرضه می کنند است وقتی از این استراتژی ها تبعیت کنید، در برنامه ریزی آنچه شما را برمی انگیزد و نیز در کسب لذت بیشتراز قرارگرفتن آگاهانه در معرض رسانه بیش از پیش قدرتمند خواهید شد و دیگر محتوا های بی هویت و بی اساس از سوی مخاطبان مورد توجه و حمایت قرار نمی گیرد .
مقدمه
سواد رسانه ای نوعی مهارت و درک شناختی و معرفتی است، که بر اساس آن مخاطب می تواند در عصر حاضر به شناخت تولیدات متنوع رسانه ای در زمینه های مختلف وسایل ارتباط جمعی پی ببرد، امروزه خواه ناخواه انواع رسانهها وارد حوزه زندگی خانوادگی، کاری و اجتماعی بشر شده و شرایط متفاوتی را به وجود آورد و همین امر بین افرادی که سواد رسانهای دارند و کسانی که فاقد آن هستند در برخورد با پیامهای رسانه و اهداف و کارکردهای آن تفاوتی بنیادین بوجود آورده.
سواد رسانه ای مهارتی است لازم که باید در کناراستفاده ازرسانه ها به خصوص اینترنت به عنوان یک رسانه تعاملی به آن مجهز شد. استفاده از رسانه ها بدون داشتن این مهارت می تواند با اثرات نا مطلوبی همراه باشد. به ویژه بخاطر فاصله اطلاعاتی و مهارتی که بین جوانان با والدین ایجاد شد و همچنین تنوع وتخصصی شدن رسانه های جدید، لزوم ارتقای مهارت های سوادرسانه ای دو چندان شد.
سوادرسانه ای می تواند همچون یک ناظر هوشمند درونی شده، رژیم مصرف رسانه ای جوانان راتنظیم کند. معمولا وقتی تاثیرات نامناسب انواع رسانه ها مانند برنامه های رسانه ای غیرمجاز، بازی های رایانه ای، شبکه های ماهواره ای برون مرزی، استفاده نابجا ازاینترنت و.بر جوانان به صورت افت تحصیلی، مشکلات اخلاقی و رفتاری و آسیب های اجتماعی آشکارمی شود، به راه های درمانی اندیشیده می شود.
درحالی که بهتر است این گروه به ابزار نیرومندتری به نام سوادرسانه ای مجهز شوند تاخود به کمک والدین و سایر منابع مفید،فعالانه دست به گزینشگری وپالایش بزنند و رژیم مصرف رسانه ای خود را تنظیم و کنترل کنند.سهم سواد رسانه ای در فرهنگ ما بسیار اندک است و این امر موجب نگرانی است، زیرا ما در یک محیط رسانه ای زندگی می کنیم و بایدتمامی اطلاعات عملکردی جامعه را بدانیم. با یادگیری مهارت سواد رسانه ای می توان به مخاطبان نوعی شیوه های تفکیک، تمایز وشناسایی تولیدات مختلف رسانه های جمعی را برای دست یافتن به حقیقت آموزش داد، تا بتوانند تشخیص دهند که کدامیک از رسانه های جمعی درباره موضوعات مختلف دقیق ترین، رساترین و شیواترین مطالب را از واقعیت بیان می کند.
بیان مسئله
در واقع در دنیای امروز، به کسی میتوان باسواد رسانهای، گفت که شاخصهای سواد رسانهای را دارا باشد و امروزه این شاخصها نهتنها قدرت تفکیک و شناسایی رسانهها و تولیدات و خوراکهای فکری آنهاست، بلکه توانایی تأثیرگذاری متقابل و خط دهی و جهتدهی به عنوان یک مخاطب فعال را نیز شامل میشود.
در واقع چالش های فنی و زیرساختی پیش روی فضای مجازی پاک نبود مدیریت سخت افزار و نرم افزار و همچنین توجه به ساختارهای مدیریتی و واسطه برای بومی کردن و مدیریت هوشمندانه این ابزار رسانه ای است که این موضوع در کنار توجه ملی نیاز به ارتقا دانش افراد دراین زمینه ها دارد.چرا که یکی از مهمترین نکات در سواد رسانه ای آشنایی با ابزارهای رسانه ای و شناخت نقاط قوت و ضعف آن است و زمانی می توانیم به خوبی از آن استفاده کنیم که با آسیب ها و تهدیدهای آن آشنا باشیم.
دستیابی به این مهارت در بین شهروندان جامعه کمک بسیار بزرگی به پیوند اعتماد اجتماعی و رسانه ها می کند. همچنین آموزش چنین مهارتی به افزایش سرمایه های اجتماعی رسانه، توسعه وسایل ارتباط جمعی و انقلاب اطلاعات کمک بسیار بزرگی می نماید.
از فضای مجازی تا حقیقت مجازی
مراحل رشد و تکامل اینترنت را باید در قالب وب های سه گانه از جهان مجاز تا حقیقت دانست چه آنکه از نظر تاریخی فضای مجازی مراحل سه گانه ای را به شرح زیر تا به امروز پشت سر گذاشته است
