بخشی از مقاله
چکیده
سرطان گروهی از بیماری ها می باشد که به واسطه رشد و انتشار کنترل نشده سلول های غیر طبیعی ایجاد میگردد. این بیماری به واسطه فاکتورهای خارجی نظیر - تنباکو، مواد شیمیایی و اشعه - و عوامل داخلی - جهشهای ارثی، هورمونها، بیماریهای ایمنی - ایجاد میگردد. این عوامل به ترتیب یا با هم دیگر منجرب شروع یا پیشرفت سرطان می گردد. طبق تعریف ارائه شده فناورینانو درک و کنترل ماده در ابعادی حدود 1 تا 100 نانومتر است.
در این ابعاد پدیده های خاص کاربردهای جدیدی پیدا میکنند. به عبارت دیگر فناورینانو تولید و مهندسی ابزارها در ابعاد بسیار کوچک است به نحوی که در مقیاس مولکولی قابل سنجش و اندازهگیری باشند. ابزارهای دارویی در ابعاد نانو برای انتقال اختصاصی داروهای ضد سرطان به تومور در حال تولید و استفاده میباشند. یکی از دلایل اصلی توجه به نانوذرات دارویی این واقعیت است که میتوان از آنها برای تهیه ابزارهای نانویی چندعملکردی استفاده نمود - درمان و تشخیص - .
نانوذرات دارویی دارای مزایایی هستند که از این میان میتوان به مورد زیر اشاره کرد: سطح نانوذرات دارویی را میتوان با مولکولهای مختلف به منظور جلوگیری از شناسایی و حذف توسط سیستم ایمنی تغییر داد و در نتیجه این ذرات هر چه - بهتر و بیشتر به سلول هدف خود خواهند رسید. با توجه به پژوهش های گسترده در این زمینه داروهای نوظهور دیگری برای تشخیص انواع بیماری ها فراهم نموده است که راه را برای پیشگیری ایجاد می نمایند.
مقدمه مروری بر سرطان
سرطان گروهی از بیماری ها می باشد که به واسطه رشد و انتشار کنترل نشده سلول های غیر طبیعی ایجاد میگردد.[1] این بیماری یکی از دلایل اصلی مرگ و میر در دنیا است و بیش از 90% مرگ و میرهای ناشی از آن به واسطه متاستاز1 رخ میدهند.
سرطان به واسطه فاکتورهای خارجی نظیر - تنباکو، ارگانیسمهای عفونتزا، مواد شیمیایی و اشعه - و عوامل داخلی - جهشهای ارثی، هورمونها، بیماریهای ایمنی و جهشهای ناشی از متابولیسم - ایجاد میگردد. این عوامل به ترتیب یا با هم دیگر منجرب شروع یا پیشرفت سرطان می گردد
تومورهای اولیه توسط روش جراحی یا درمانهای مکمل شیمیایی به خوبی میتوانند درمان شوند، اما سرطان هایی که به مرحله متاستاز میرسند به درمان مقاوم می باشند. این مقاومت فراوانی میزان مرگ و میر را در بین افراد مبتلا فراهم می آورد. بنابراین درمان تاثیرگذار به شناخت فرایندهای ایجاد کننده سرطان و به راهکار های مناسب جهت مقابله با آن بستگی دارد. با این وجود هنوز مطالعات در مورد متاستاز با توجه به پیچیدگی آن چندان نمی باشد تا بتوان راهکار مناسب برای آن طراحی نمود. ولی خوشبختانه مطالعات از رشد چشمیگری برخوردار بوده است. قابل توجه است که بیش از 80 درصد سرطان های تهدید کننده زندگی، از بافت اپیتلیال - کارسینوما - منشا میگیرند.
سرطان پستان و جایگاه آن در ایران
سرطان پستان عمده ترین سرطان شناخته شده در میان زنان در سرتاسر جهان می باشد. گزارش شده است که سالانه بیش از 502000 زن به واسطه این بیماری جان خود را از دست داده و سالانه بیش از 7 میلیارد هزینه پزشکی در جهان هزینه درمانی در بر خواد داشت
تعداد افراد مبتلا به سرطان پستان در سال 2008، 1,38میلیون مورد گزارش شده است در حالی که پیش بینی می شود که تا سال 2020 به 1,7 میلیون مورد خواهد رسید. اگرچه بیشترین شیوع سرطان پستان در کشورهای توسعه یافته می باشد ولی پژوهش ها از افزایش روز افزون این بیماری و بقا کم در کشور های در حال توسعه خبر میدهد
فاکتورهایی از جمله سن3، نژاد4، وضیعیت اجتماعی و اقتصادی5، سبک زندگی6، سن باروری و سابقه خانوادگی7 در تنوع میزان بروز سرطان پستان و مرگ و میر ناشی از آن نقش برجسته ای داشته اند.[5] در ایران سرطان پستان رتبه اول سرطان های تشخیص داده شده در زنان را به خود اختصاص داده است. این در حالی است که اطلاعات فراوانی در مورد مشخصه های سرطان پستان از کشورهای صنعتی در دسترس بوده اما در ایران مطالعاتی که مشخصه های کلینیکی- پاتولوژی1، مراحل و توزیع سن بیماری را نشان دهد، نادر میباشد
. بنابراین پیش بینی انجام مناسب ترین روش پیشگیری و درمان به منظور کاهش این بیماری با مشکل روبرو خواهد بود. مطالعات کمی در ایران صورت گرفته که نشان میدهد سرطان پستان پستان در زنان ایرانی 10 سال زودتر نسبت به زنان کشورهای توسعه یافته با رنج سنی 47,1 تا 48,8 به وقوع می پیوندد.[6] در میان انواع سرطانها سرطان پستان شایعترین سرطان-32 درصد از کل سرطانها و سومین عامل مرگ و میر زنان ایرانی است، و مطالعات روند رو به افزایشی را از موارد ابتلا به این نوع سرطان در ایران نشان میدهند.[7] اگرچه طی دو دهه اخیر میزان مرگ و میر ناشی از سرطان پستان حدود 30 درصد کاهش یافته و میزان بقای 5 ساله آن به 90 درصد رسیده است، اما سرطان پستان پیشرونده2 همچنان غیر قابل درمان باقی مانده و میزان بقای 5 ساله آن تنها 23 درصد می باشد
درمان سرطان و مشکلات مربوط به آن
تحقیقات پزشکی پیشرفتهای چشمگیری را در زمینه زیستشناسی تومور و ژنتیک مولکولی بدست آورده است. این امر بدون شک منجر به ایجاد درمانهای دارویی جدید و موثرتری در آینده خواهد شد. روشهای درمانی رایج برای سرطان شامل جراحی، پرتودرمانی و شیمیدرمانی میباشد. اغلب این روشها علاوه بر سلولهای سرطانی سلولهای سالم را نیز تحت تاثیر قرار میدهند و گاهی حتی به مسمومیت بیمار میانجامند.
در شیمیدرمانی، به عنوان مثال، توزیع غیر اختصاصی عوامل درمانی در بدن هر دو نوع سلول سرطانی و سالم را تحت تاثیر قرار میدهد، بنابراین میزان داروی در دسترس تومور محدود میشود. همچنین به واسطه وسعت سمیت، درمان ایدهآل حاصل نخواهد شد.
به عبارت دیگر یک مشکل مهم در شیمیدرمانی سرطان انتقال موثر و کافی عوامل کشنده سلول3 به بافت توموری میباشد در حالی که کمترین عوارض جانبی متحمل سلولهای سالم گردد. بنابراین ایجاد روشهای شیمیدرمانی نوینی که بتوانند به صورت فعال یا غیرفعال تنها سلولهای بافت سرطانی را مورد هدف قرار دهند از اهمیت زیادی برخوردار میباشد.
برای دستیابی به این هدف یکی از جدیدترین روشهای دارو درمانی استفاده از نانوذرات دارویی هدفمند4 برای انتقال دارو میباشد. در حقیقت انتقال هدفمند دارو و تجمع دارو در جایگاه هدف توسط نانوذرات دارویی روشی را برای دستیابی به غلظت بالای دارو در ناحیهای مشخص همراه با عوارض جانبی سیستمیک کمتر فراهم میآورد. در حقیقت درمان هدفمند مسیری جهت غلبه بر فقدان ویژگی و اختصاصیت عوامل شیمیدرمانی سنتی پدید میآورد. هرچند بروز مقاومت در سلولهای سرطانی میتواند باعث فرار سلولها از درمان شود و این حالت در هر دو روش شیمیدرمانی سنتی و نوین رخ میدهد
