مقاله فناوری و هوشمندسازی مدارس

بخشی از مقاله

چکیده

هدف از این مقاله،آسیب شناسی و بیان نقاط قوت و موانع فراروی مدارس هوشمند است.روش تحقیق به صورت مطالعه کتابخانهای و مقالات مروری بوده و با توجه به اینکه در اداره با مدارس هوشمندسازی هم سرو کار داشتم، لذا موانع و نقاط قوت را به عینه لمس کرده و سعی در بازگوئی مطالب نمودهام.نتایج به دست آمده نشان داده که توسعه کمی و کیفی مدارس، در سالهای آتی میتواند نتایج درخشانی را ایجاد کند و با حمایتهای معنوی و علمی از دبیران، شاهد تدریسهای دانش آموز محوری شده و آموزش از حالت حفظی به مفهومی تبدیل گردد.

در اواخر قرن بیستم و همچنین در قرن حاضر - بیست و یکم - ذر بسیاری از محافل علمی و پژوهشی بحث درباره تکنولوژی و فناوری اطلاعات جایگاه ویژهای دارد. در مدارس هوشمند، کامپیوتر در نحوهی تدریس و ارزشیابی تاثیر میگذارد و برنامههای درسی را تا حدودی تغییر میدهد.دانش آموزان در مدرسه هوشمند نقش یاددهنده و یادگیرنده را برعهده دارند. و مدارس هوشمند از دستاوردهای مهم توسعه فناوری اطلاعات در برنامه آموزش و پرورش است که این امر در آموزش نیز فوایدی به همراه دارد.

مقدمه

کلیدپیشرفت جوامع امروزی در دست آموزش و پرورش است. اگر نظام تعلیم و تربیت با روشهای ناکارآمد و قدیمی راه خود را ادامه دهد. یقینا همهی ابعاد جامعه با رکورد فراگیر روبرو خواهند شد. مدارس هوشمند از جمله برنامههای مهم توسعه فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش محسوب میشود که فواید و آثار و نتایج آن نه فقط در محیط آموزشی تاثیرات خود را خواهد داشت بلکه تحولی نوین همراه با تجارب واقعی محیط زندگی دانش آموزان و فردای آنها را رقم خواهد زد،و زمینه ساز توسعه همه جانبه خواهد شد.

براین اساس تاسیس مدارس هوشمند می-تواند گامی موثردر راستای تحول بنیادین نظام آموزشیکشورمان باشد و یکی از پیش نیازهای مهم تعلیم و تربیت به حساب میآید. - طالبی و جدائی، - 1395 بکارگیری گسترده ی فناوری اطلاعات و ارتباطات در فرایند آموزش و پرورش، همزمان با تحول در رویکردهای آموزشی در جهان، زمینه ی شکل گیری مدارس هوشمند را فراهم آورده است.

این مدارس از جمله نیازمندی های کلیدی جوامع دانش بنیان می باشند و رویکردهای توسعه ی مهارت های دانشی و کارآفرینی دانش آموزان را دنبال می نمایند. در این مدارس، فرایندهای یاددهی – یادگیری تقویت شده و محیط تعاملی یکپارچه برای ارتقای مهارت های کلیدی دانش آموزان با تکیه بر فعالیت های گروهی، در عصر دانایی محور فراهم می شود - . - Anderson ;2011

مدرسه هوشمند

- Agarkali & Safari ;2011 - معتقد است که مدل پیشرفت علم، تحول از یک پارادایم دیگر است و در هر حوزهی فکری میتوان پارادایمی را یافت. فناوری اطلاعات پارادایم جدیدی است که در هر حوزهای کاربرد دارد و ضمن ایجاد پارادیمهای دیگر، سبب تغییر چهرهی جهان ما شده و امکان آموزش متناسب با نیازهای عصر حاضر را فراهم نموده است.

واژه ی مدارس هوشمند چندی است در ادبیات آموزش و پرورش ما وارد شده است و فعالیت های ارزشمندی نیز ولو بصورت پراکنده در این حوزه انجام شده است. وزارت آموزش و پرورش با الهام از آموزه های دینی و مقتضیات زمانی و به منظور تحقق اهداف سند چشم انداز ایران در سال 1404 و دستیابی به اهداف عالیه نظام تعلیم و تربیت و گسترش عدالت آموزشی، اقدام به تعریف ساختار، جایگاه، ساماندهی، شرایط و ضوابط توسعه ی مدارس هوشمند بر اساس معیارهای علمی، بین المللی و شرایط بومی در سطح کشور نموده است. از این رو برای نیل به این هدف، نیاز به همتی مضاعف داشته که از جمله عوامل اصلی آن می توان به تغییر نگرش در شیوه ی آموزش و مدیریت مراکز آموزشی و پرورشی و نیز تأمین زیر ساخت مورد نیاز اشاره نمود - Akhavan & Dost

اهداف و پیامدهای هوشمندسازی

مدارس هوشمند موسساتی آموزشی هستند که با اعمال تغییراتی در نحوهی آموزش و مدیریت خود، به صورت سیستماتیک، دانش آموزان را برای رویارویی با عصر اطلاعات آماده میکنند. برخی اهداف این قبیل مدارس عبارتنداز:

.1تولید نیروی کار متفکر و آشنا با تکنولوژی

.2توسعه و پرورش فیزیکی، ذهنی، احساسی و معنوی دانش آموزان

.3ارائه و فراهم سازی فرصتهایی برای بهبود تواناییها و استعدادهای دانش آموزان

.4افزایش مشارکت همگانی در حوزهی آموزشی - دبیران،دانش آموزان، مدیران، کارکنان و سطوح مختلف - - محمودی و همکاران، - 90 نکتهی بسیارمهم در این نوع مدارس، تغییر شیوهی یادگیری از شیوهی مبتنی بر حافظه به شیوهی مبتنی بر تفکر و خلاقیت است. در این راستا باید مولفههای کلیدی مدارس هوشمند به گونهای متفاوت تعریف شده، و کارکردهای آنها ددر مقیاسی جدید تبیین شود. - Delavar;2012 -

مدارس هوشمند در کشورهای توسعه یافته، اینترنتی است که بصورت غیرحضوری و بدون نیاز به حضور فیزیکی معلم و دانش آموز و نیز سازمان سنتی مدرسه فرآیند یادگیری را هدایت میکند - - Fareghzadeh& Kashi;2014 و در کشورهای در حال توسعه، مدارس هوشمند به صورت حضوری برای جبران برخی از عقب ماندگیهای نظیر شیوههای ناکارآمد تدریس سنتی معلم محوری، کمبود کتابهای درسی غنی و روزآمد، فقرسواد اطلاعاتی و رایانهای معلمان و دانش آموزان، نیازهای روز افزون بازار کار به نیروهای انسانی کارآمد و مجهز به سواد فن آوری در حال شکلگیری و توسعه است - - Hagh parst lati ;2014

اهداف مدارس هوشمند

.1ارتقاء تواناییها و قابلیتهای فردی

.2رشد همه جانبه دانش آموزان - ذهنی، جسمی، عاطفی و... -

.3تربیت نیروی انسانی متفکر و آشنا به فناوری

.4افزایش مشارکت مردمی

.5بالا بردن سطح دانش، دانش آموزان

فناوری به عنوان یک عنصر عمومی در آموزش

علم و فناوری هر دو سازنده تمدن بشر است توسعه هر کدام بدون دیگری ممکن نیست. علم به معنی شناخت عالم هستی و یافتن قوانین حاکم بر طبیعت است. در صورتی که منظور از فناوری کاربرد علوم و یافتههای علمی در عمل با استفاده از رویهها و مطالعات منظم و جهتدار برای ارضای خواستههای مادی است و غالبا با اختراعات و کاربرد وسایل و تجهیزات در ارتباط است. فناوری دانستن چگونگی انجام کار و فرایند اخلاقی است که در آن ابزار منابع و نظامها برای حل مساله به کار گرفته میشوند تا کنترل انسان را در محیط طبیعی افزایش دهند و شرایط زندگی انسان را بهتر سازند.

به طور کلی آموزش دو هدف عمده دارد:.1 آماده کردن جوانان برای کسب دانش و مطالعات بیشتر ، .2 آماده کردن جوانان برای دنیای کار و زندگی. اولین هدف مربوط به آموزش علوم و دومین هدف مربوط به آموزش فناوری است.این دو هدف لازم و ملزم یکدیگرند و جداسازی علوم از فناوری در کیفیتآموزش اثرات نامطلوبی دارد. - - Modares yazdi;2010

هوشمند سازی مدارس، گامی برای بهبود نظام آموزشی

مقولهی تحول در نظام آموزشی مبحث دیر پایی است و به کشور ما نیز ختم نمی شود. در تعریف تغییر گفته شده است که: تغییر،دگرگونی هر چیزی است که با گذشته اش تفاوت داشته باشد و نوآوری ،اتخاذ ایده هایی برای سازمان جدید است .بنابراین تمام نوآوری ها می تواند منعکس کننده ی یک تغییر باشند اگر چه تمام نوآوری نیستند.