مقاله لجستیک امن ، ایمن و آماده بکار با سیستمهای پدافندی TPM

بخشی از مقاله

خلاصه

با استناد به لزوم تمهیدات پدافندی غیرعامل در حیطه ی لجستیک با رویکرد مدیریت لجستیک و لجستیک نوین، جامع و یکپارچه و همچنین پشتیبانی لجستیکی برای حفظ ایمنی و بقای عملیات و آماده بکاری در زنجیره ی تامین، سیستم نگهداری و تعمیرات جامع بهره ور با شاخصه های منطبق بر پدافند غیرعامل پیشنهاد می گردد.

1.    مقدمه

نظر به نفوذ روزافزون آفندهای غیرعامل سیستماتیک و پیرو فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه " دفاع جزئی از هویت یک ملت زنده است،هر ملتی که نتواند از خود دفاع بکند زنده نیست، هر ملتی هم که به فکر دفاع از خودنباشد و خود را آماده نکند، در واقع زنده نیست، هر ملتی هم که اهمیت دفاع رادرک نکند به یک معنا زنده نیست." و با توجه به اینکه پدافند غیرعامل به مجموعه اقداماتی اطلاق میگردد که به کارگیری جنگ افزارو تسلیحات نیاز ندارد و با اجرای آن میتوان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تاسیسات حیاتی و حساس و مهم نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده و یا میزان خسارات و تلفات ناشی از حملات و بمباران های هوایی موشکی دشمن را به حداقل ممکن کاهش داد. ازینرو بررسی موارد منجر به پدافند غیرعامل حائز اهمیت می باشد.

2.    لزوم پدافند غیرعامل

پدافند غیرعامل موجبات کاهش آسیبپذیری را در هنگام بحران، بدون استفاده از اقدامات نظامی و صرفا با بهرهگیری از فعالیتهای غیرنظامی، فنی و مدیریتی را که شامل پوشش، پراکندگی، تفرقه و جابجایی، فریب، مکان یابی، اعلام خبر، قابلیت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فریبنده و سازههای امن میباشد؛ فراهم می آورد و از طرفی جامعیت پدافند غیرعامل در دربرگیری تمام نهادها، نیروها، سازمانها، صنایع و حتی مردم عادی، دلیلی است بر لزوم توجه ویژه و ارائه ی راهکارهای کاربردی موثر و قابل اجرا در اینخصوص.

در این راستا بررسی گستره ی پدافند غیرعامل شامل :

-    حوزه عمرانی و زیربنائی

حوزه حمل و نقل و ارتباطات حوزه دارو، غذا، آّب و بازیابی نیروی انسانی

حوزه انرژی- حوزه رسانه ها و تبلیغات روانی

حوزه مخابرات حوزه صنایع حوزه مالی و اقتصادی

حوزه دیپلماسی و امنیت حوزه دفاع و بصورت کلی، عارضه یابی در سطوح کلان و خرد و ارائه ی راه حل جهت رفع آنها، ضروری می نماید.

از جمله ی این عارضه یابیها می توان به حوادث و اختلالات لجستیکی اشاره نمود که در حیطه ی:

-    تداوم فعالیتهای زیر بنائی کشور و تامین نیازهای حیاتی

-    تسهیل اداره کشور در شرائط تهدید و بحران ناشی از تجاوز خصمانه و حفظ بنیه دفاعی علی رغم حملات مخرب دشمن

-    بالا بردن قابلیت بقا، استمرار عملیات و فعالیت های حیاتی و خدمات رسانی مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیر نظامی کشور در شرایط وقوع تهدید، بحران و جنگ.

-    تقلیل آسیب پذیری و کاهش خسارت و صدمات تاسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی مراکز حیاتی، حساس و مهم نظامی و غیر نظامی کشور در برابر تهدیدات و عملیات دشمن

-    صرفه جوئی در هزینه های تسلیحاتی و نیروی انسانی

-    فریب و تحمیل هزینه بیشتر به دشمن و تقویت بازدارندگی

از زمره اهداف پدافند غیرعامل بشمار می روند. با این تفاسیر و با درنظرگیری تکنولوژیهای پیشرفته جهانی، در مواقع بحرانی، اخلال در فعالیتهای مراکز مهم و حیاتی مثل سامانه های لجستیکی که در دستور کار اخلالگران قرار می گیرد و با توجه به اینکه موفقیت هر عملیاتی وابسته به سامانه های مناسب لجستیکی آن بوده، اهمیت تامین امنیت و ایمنی در لجستیک را جهت نشان دادن نقش خطیر این مهم در پدافند غیرعامل بررسی خواهیم نمود.

3.    لجستیک

لجستیک، آماد یا آمادگاری، وظیفه ی مدیریت کالا، اطلاعات و هر منبع دیگر مانند انرژی و انسان از محل موجودی به محل برآورد نیازها را بعهده دارد؛ بعبارتی علم و هنر تولید و توزیع در مکان و مقدار مناسب می باشد که حفظ ایمنی در فرآیند آن موجبات یکپارچه سازی اطلاعات، حمل و نقل، موجودی کالا، انبارداری، جابجایی کالا، بسته بندی و از همه مهمتر تامین امنیت را فراهم می آورد.

-    مفهوم لجستیک نوین

لجستیکی است که با تعیین راهبردهای تخصصی و اجرای آن و تنظیم برنامه ریزی و اجرای عملیاتی مبتنی بر آن به حداکثر سازی توانمندی ها اقدام نموده و به بالاترین سطح بهره وری رسیده و درکسب شاخصهای لازم در تحقق لجستیک جامع و همه جانبه که پاسخگوی مطلوب و مناسب ماموریتها در شرایط صلح و بحران باشد موفق گردیده است.

- مفهوم لجستیک جامع و یکپارچه لجستیک جامع و یکپارچه از ترکیب تمامی مولفه ها در یک نگاه سیستمی حاصل می گردد. عناصر این نظام ضمن دارا بودن ارتباط و تعامل هدفمند با همدیگر به صورت سطحمند، جهت حداکثرسازی هماهنگی و یکپارچه سازی متناسب با تغییرات محیطی از فناوری روز بهره مند می باشد. سیستم لجستیک جامع و یکپارچه متشکل از مجموعه ای از عناصر انسانی، سخت افزارها و نرم افزارهای فعال، مرتبط و هدفدار است که در یک پیکربندی متعادل، هماهنگ و هم سو، منابعی را از محیط دریافت و با انجام فعالیتهای هوشمندانه مبتنی بر اهداف با حداکثر مطلوبیت، کالا و خدمات را به ذینفعان عرضه می کند.

با توجه به مفاهیم فوق و نیاز مبرم به پیاده سازی سیستمهای لجستیکی نوین، جامع و یکپارچه و با توجه به اینکه در تحلیل سیستم های تولیدیموضوع لجستیک بخش فیزیکی زنجیره تامین را در بر می گیرد و این بخش که کلیه فعالیتهای فیزیکی از مرحله تهیه ماده خام تا محصول نهایی شامل فعالیتهای حمل و نقل، انبارداری، زمانبندی تولید و... را شامل می شود، بخش نسبتا بزرگی از فعالیتهای زنجیره تامین را به خود اختصاص می دهد، محدوده لجستیک تنها جریان مواد و کالا نبوده بلکه محور فعالیتهای زنجیره تامین است که روابط و اطلاعات ، ابزارهای پشتیبان آن برای بهبود در فعالیتها هستند که بطورمثال مشخصات مواد و محصولات صنایع نفت و گاز و پتروشیمی ویژگی هایی از قبیل داشتن ارزش استراتژیک، سیال بودن و پیوستگی بعضی از اقلام، فله ای بودن بعضی از اقلام، قابلیت بسته بندی شدن بعضی از اقلام، خطرناک و دارای ریسک بودن، نیاز به شرایط خاص برای انجام فرآیندهای تولیدی، انبارش، انتقال و مصرف حائز اهمیت می شود. این ویژگی ها شرایط و مشخصات خاصی را برای زنجیره تامین و لجستیک این نوع مواد و محصولات ایجاب می کند .بدین ترتیب فناوریها و تجهیزات و سیستمهای مدیریتی، برنامه ریزی، نرم افزاری و عملیاتی خاص در حوزه های حمل و نقل، انبارش، توزیع،شناسایی، کدگذاری و ردیابی، توزین، بسته بندی و دیگر حوزه های لجستیکی را طلب می نماید؛ لذا مدیریت لجستیک جایگاه ویژه ای می یابد.

4.    چرایی حفظ ایمنی در لجستیک

حفظ ایمنی در لجستیک، شاخصه های پدافندهای غیرعامل و عامل را تامین می نماید. لجستیک بعنوان بخش لاینفک زنجیره ی تامین حائز پارامترها و شاخصه های امنیتی بالا بوده که تامین ایمنی و امنیت آن بلاشک اصلی ترین آیتم در پدافندهای عامل و غیرعامل می باشد.

از طرفی توجه به گسترش فعالیتهای صنعتی و بازرگانی و عزم جدی در سطوح مختلف کشورها در زمینه تعالی و توسعه، دقت در تمامی ابعاد تامین، تولید و توزیع را -فراتر از نوع و کیفیت محصول- برای جهش در پیشرفت ایجاب می نماید. مطالعه تجربه جهانی در این زمینه نقش مدیریت زنجیره تامین و لجستیک را بسیار برجسته و لزوم تامین امنیت آنرا برجسته ترمی نماید. چرا که بخش مهمی از محصولات و خدمات مرتبط با مدیریت زنجیره تامین و لجستیک در حوزه هایی تعریف می شوند که عبارتند از: سیستمها و تجهیزات حمل و نقل محصولات و بار، فناوریها و سیستمهای ذخیره سازی و انبارش، فناوریهای حمل و نقل اقلام خشک، اقلام مایع و اقلام فله ای، خدمات و فناوریهای لجستیک مواد خطرناک، دارای ریسک و ویژه، انواع سیستمهای کنترل - بیسیم - ، سیستمها و نرم افزارهای مدیریت حمل و نقل و مدیریت انبار و ... .