بخشی از مقاله
چکیده
برای ساخت موفقیت آمیز یک سد یا یک پروژه برق آبی، انجام صحیح و با کیفیت مطالعات پایه سدسازی در حوزه هایی همچون هواشناسی ، هیدرولوژی و برنامه ریزی منابع اب شناسی وهیدرولوژی ، ژئوتکنیک و مکانیک سنگ ، لرزه زمین ساخت و لرزه خیزی ، محیط زیست و باستان شناسی به همراه تهیه طرح های بهینه در بخش های هیدرولیک ، سازه ، مکانیک ، برق و ... از جمله مهم ترین پیش نیازها در این صنعت محسوب میشوند. هنگامی که قبل از ساخت سد مطالعات دقیقی صورت نگیرد، در هنگام ساخت سد و یا بعد از ساخت سد در هنگام آبگیری مشکلاتی به وجود می آید.
مقدمه
یکی از مهم ترین مسائلی که برای ساخت یک سد مطرح می باشد مطالعات ساختگاه آن است . همانطور که میدانیم ناکامی ها و به ثمر نرسیدن بیش از یک سوم سدهای جهان بدلیل ضعف مطالعات زمین شناسی مهندسی محل اجرای آنها بوده است که دلیل روشنی بر اهمیت دیدگاههای زمین.شناسی مهندسی در اجرای موفق طرحهای سد سازی می باشد. - احمد مهرورز - 1389
هنگامی که قبل از ساخت سد مطالعات دقیقی صورت نگیرد، در هنگام ساخت سد و یا بعد از ساخت سد در هنگام آبگیری مشکلاتی به وجود می آید که مثالهایی از آنها در زیر آمده است. - ز . بخشی - به عنوان مثال می توان از فرار آب از دیواره مخزن سد خاکی لار واقع در شمال خاوری تهران نام برد که عملاً این سد را بدون استفاده نموده است. یا سد سفید رود که بر اثر انباشته شدن رسوبات قسمت اعظم کارایی خود را از دست داده است.
در سد لتیان که در شمال شرق تهران واقع است دیوار منتهی به تکیه گاه سمت راست سد حالتی ریزشی دارد و هرچند مدت یکبار قطعه ای از سنگ از دیواره دره فرو می افتد. یکی از این قطعات بزرگ در نزدیکی نیروگاه و در حوضچه آرامش فرود آمده است. لق گیری و بهسازی شرایط این دیواره قبل از احداث سد به مراتب ساده تر از زمان حاضر که سد در پای آن ساخته شده است امکان پذیر بوده است.
عوامل مؤثر در انتخاب ساخت گاه سد
روند مطالعات سد سازی شامل سه فاز اصلی یعنی - فاز صفر - مطالعات شناخت، - فاز یک - مطالعات امکان پذیری فنی اقتصادی - فاز دو - طراحی های تفصیلی است. در فاز شناخت مطالعات گستردهای بر روی حوضه رودخانه مورد نظر صورت می گیرد و مکان هایی که در آنها امکان بالقوه ساخت سد و نیروگاه وجود دارد، گزینش شده و مناطقی که دارای تنگه های کم عرض و مرتفع و مخازن نسبتا بزرگ هستند از روی نقشه های توپوگرافی و زمین شناسی ناحیه های انتخاب می شوند تا در بازدیدهای صحرایی مورد ارزیابی و مطالعه دقیقتر قرار گیرند.
از میان گزینه های غربال شده، با درنظر گرفتن فاکتورهایی همچون دبی رودخانه، شرایط زمین شناسی و گسل های اصلی منطقه، وضعیت منابع قرضه، راههای دسترسی، نیازها و مصارف و اولویتهای اقتصادی -اجتماعی، یک یا چند محل به عنوان موارد مناسب برای انجام مطالعات بیشتر انتخاب می شوند. - ا.مهین راد - نحوه مطالعات فازها به چه صورت است ؟
