بخشی از مقاله
چکیده:
تحقیق حاضر با اتخاذ روش تحلیلی و توصیفی به توصیف وتبیین برخی ازفرایندهای واجی وبررسی برخی ازمسائل زبانی درکتابهای درسی زبان خارجه متوسطه دوره اول می پردازد.
برای بررسی آوایی و واجی با گویشوران مختلف مصاحبه شده و گفته های آنها در پرسشنامه و نوار کاست ضبط و سپس به بررسی ترکیب واج ها، تکواژها و کلمات پرداخته شده است و همچنین برخی از فرایندهای واجی رایج که شامل : همگونی، تضعیف، ناهمگونی، حذف ، قلب، ابدال، کشش جبرانی، اضافه، خنثی شدگی و تشدید می باشند را توصیف کرده است.
در تجزیه و تحلیل ابتدا واج نویسی نمونه های گفتاری انجام شده سپس به بررسی آوایی و واجی پرداخته ایم. فرایندهای واجی عبارتند از همگونی 1وبرخی ازگونه های ان ،کشش جبرانی 2،تولیدناقص3 ،حذف4 وخنثی شدگی واجی5 می باشند .ومنظورازبررسی مسائل زبانی توضیحاتی درمورد املای انگلیسی واصلاح خط ،مقایسه ساختمان هجایی زبان انگلیسی وفارسی وآهنگ درجملات زبان انگلیسی می باشند.
مقدمه:
ازانجاکه زبان درکاربرد عادی آن بصورت واحدهای گسسته وجداازهم نیست ،بلکه برعکس بصورت رشته های پیوسته درجمله ها و گفتمان های گوناگون ظاهرمی شود.مشاهده وبررسی نمونه های گفتارنشان می دهد که میان تلفظ واژه ها به صورت جداگانه ومنفرد با تلفظ آنها در گفتار پیوسته تفاوتهای قابل ملاحظه ای وجود دارد.بااین حال تفاوتهایی که روی می دهد کاملا منظم وقابل پیش بینی است.
دراین جالازم می دانم که بگویم درکتاب های زبان خارجه قدیمی بیشترتاکید روی تلفظ واژه بود وبرای پیداکردن تلفظ واژه باید سریع به واژه نامه مراجعه می نموداما درکتاب های امروزی بایدعلاوه برواژه نامه برخی ازفرایندهای واجی1 فعال که درگفتارسریع 2 روی می دهد را رعایت نمود.به طورکلی روند تلفظ ازواژه بنیاد بسوی جمله بنیاد سوق داده شد.به همین خاطربرای برخی اززبان اموزان تفاوتهای تلفظی احساس می شود و با بررسی تلفظ واژه درواژه نامه وگوش دادن به تلفظ ان ازطریق فایل صوتی دوگانگی تلفظی به وجود می اید.برای مثال درتلفظ عبارت زیردرگفتارپیوسته 3 تغییرات زیرصورت می گیرند.
البته بررسی این فرایندهای واجی به معنای نیل به یک مجموعه ازقواعد درباره ای اینکه زبان چگونه باید تلفظ شود نیست، بلکه سعی داریم تا به درکی ازقواعد والگوهایی برسیم که درشالودی بیان واقعی اصوات درزبان قراردارند.
عمل کردهای یادشده بیشترازنوع همگونی وگونه های ان ،حذف ،تخفیف ویاتبدیل مصوت4 ها ویاصامت5 ها هستند.پس برای بررسی تلفظ درسطح واژه وگفتارپیوسته به بررسی تعدادی ازفرایندهای واجی فعال موجود درکتاب های درسی دوره متوسطه اول ازجمله همگونی ،حذف ،تولیدناقص ،کشش جبرانی وخنثی شدگی وبررسی برخی ازمسائل زبانی می پردازیم.
همگونی:درفرایندهمگونی نوعی ساده سازی حرکات عضلانی که برای تولید یک واژه یاعبارت ضروری است، بوجودمی اید.درهمگونی، یک واحد واجی به واحدواجی دیگردریک یاچندمشخصه ویا به طور کامل شبیه می شوند
برای مثال تلفظ واژه های زیررا که درکتاب های درسی به وفور یافت می شوند به صورت مجزا و پیوسته بررسی می کنیم.
همگونی صامت باصامت: یکی ازفراوانترین پدیده هادرهمگونی صامت با صامت ،همگون شدن دربا واکی وبی واکی است، این همگونی درواژه ها بصورت مجزاهم وجود دارد برای مثال درواژه های زیرهمگونی پیشرورخ داده است، به این صورت که یک اوا روی اوای بعدازخود تاثیرمی گذارد و دریک یا چند مشخصه ،ان اوا را شبیه خود می کند، یعنی اوای نخست ثابت می ماند و اوای دوم را دریک یا چند مشخصه شبیه خود می سازد
برای مثال دو گروه واژه را که درکتاب های درسی زبان خارجه به وفور یافت می شوند با هم مقایسه می کنیم.
درگروه اول همخوانهای/g/،/n/،/l/،/r/واکدار2ندو همخوان/s/بی واک3 است،همخوان /s/مشخصه واک داری راازهمخوانهای قبل ازخودکه واک دارند می گیرد و واک دارمی شودوبه جفت واک دارخودیعنی /z/تبدیل می شود.درگروه دوم همخوانهایk/،f،/tبی واک وهمخوان /s/هم بی واک است درنتیجه همگونی صورت نمی گیردوبه همان شکل که نوشته می شودتلفظ می شود.
توجه به این نکته ضروری است که فرایندهمگونی درنمای تلفظی واژه صورت می گیردنه نمای نوشتاری ان.برای مثال به مواردزیرتوجه کنید.درواژه - date - که تلفظ ان بصورت / /می باشد هنگام جمع بستن واج/t/تاثیرگزار هست نه واکه/e/که درشکل نوشتاری ان وجود دارد،اگرواکه /e/تاثیرگزاربود تلفظ واژه می بایست / /بودکه ازلحاظ تلفظ انگلیسی اشتباه است.نمونه ی دیگری ازهمگونی صامت باصامت درزبان انگلیسی لبی شدن صامت /n/درپایان هجا4 و پیش ازصامت های لبی5 ویالبی دندانی6 است،که درنتیجه ان،واج /n/به صورت صدای /m/ظاهرمی گردد.این پدیده درگفتارعادی هم وجود دارد
