بخشی از مقاله
چکیده
امروزه در کالسهای آموزش خبرنویسی به خبرنگاران مدیگویندد تاآنجاکده ممکدن است از بیان مجازی بهخصوص استعاره اجتناب کنید و صری بنویسدید آنهدا بدراین باورند که استعاره آرایهای ادبی است که مخصوص شدعر و زبدان ادب اسدت بدا ایدن وجود در خبر و انوا فرآوردههای آن استعاره به کار میرود و بسدیار مدورد اسدتفاده قرار میگیرد اما پس از گذشت چند دهه از پژوهشهدای معاصدر اسدتعاره، اسدتعاره مفهومی نگاههای تازهای را وارد استعاره پژوهشی کرده است استعارهها در اخبار نیدز میتوانند به کار روند ولی بدین منظور با پرسشهایی مواجهیم: چرا استعاره میتواند در اخبار به کار رود؟ استعاره چگونه باید در اخبار به کار رود؟ استعاره در کدام یدک از فرآوردههای خبری میتواند بهکار رود؟ تفداوتهدای ادبیدات و اخبدار در پدذیرش استعاره چیست؟ برای پاسخ دادن به این پرسشها در این نوشتار با پشتیبانی نظری استعاره مفهومی، با استفاده از روش کتابخانهای و مصاحبه عمیم از کارشناسان خبر و زبانشناسان به این پرسشها پاسخ داده شده است یافتدههدای پدژوهش در چندد مقوله دستهبندی شدهاند که عبارتنداز: توجیهات کداربرد اسدتعاره در اخبدار، اصدوی
.1 مقدمه
مطالعه زبان خبدر، مقولدهای پیچیدده و بحدنانگیدز اسدت کده هرچده زمدان مددیگددذرد بددر پیچیدددگی و کارکردهددای پنهددان آن افددزوده مددیشددود گرچدده مطالعددات پیرامددون زبددان خبددر، گسددتردگی و قدددمت چندددانی در جهددان ندددارد ولددی اهمیددت و ضددرورت آن امددروز بددر کسددی پوشددیده نیسددت مطبوعدددات و خبرگدددزاریهدددای متندددو و متکثدددر بددده جدددای احدددزاب و تشددکلهددای سیاسددی، ایفددای نقددش مددیکننددد، از زبددان مددردم خطدداب بدده مسئوالن و دولتمدردان حدرف مدیزنندد، زبدان بده انتقداد مدیگشدایند و بدا آنهدا بده بحدن مددینشدینند، مباحثدات عمدومی را دامددن مدیزنندد، از منظددر دسددتاندددرکاران امددور بدده تحلیددل روابددط و رویدددادها مددیپردازنددد و در زمینههای گوناگون بده عرصده نقدد و چدالش و گفتگدو وارد مدیشدوند.
پدس ندداگزیر از قالددبهددای زبددانی متفدداوت نیددز بهددره مددیجوینددد تددا نافددذ، مددؤثر، گویددا، هنرمنداندده و جددذاب سددخن بگوینددد امددروزه در بدداب زبددان خبددر در کددالسهددای آمددوزش خبرنویسددی نددوین در دانشددگاههددا بدده خبرنگدداران مددیگوینددد حتددیاالمکددان از اسددتعاره اجتندداب کنیددد و صددری بنویسددد و استعاره را یک امدر تزییندی مخدتص زبدان ادب و ویژگدی خداص زبدان شدعر میدانند بدااینوجدود بدازهم در متدون خبدری اسدتعاره هسدت و در نوشدتن خبر مورد استفاده قرار میگیرد درخصددوص کدداربرد اسددتعاره در خبددر پددژوهشهددایی انجددام شددده اسددت کده از آنجملده مددیتدوان بده خسددروی - - 1394، آذربایجدانی - - 1391، مولددک کزاکوسکا - 2114 - 1، چارتریز بلک - - 2111 اشاره کردهدددف از نوشتارحاضددر ایددن اسددت کدده چگوندده مددیتددوان از اسددتعاره کدده بیشددتر آن را بددهعنددوان صددور خیددای و آرایددهای ادبددی مددیشناسددند و آن را مخصددوص زبددان شددعر و بیددان تخیددل شدداعرانه میداننددد، در اخبددار اسددتفاده کرد؟
.2 مبانی نظری
واژه Metaphor به معنای «استعاره» از واژه یوندانی Metaphora مشدتم از Meta به معنای فرا و Pherein به معنای بردن گرفتده شدده اسدت ایدن واژه در عمدل شددامل گددروه خاصددی از فراینددهای زبددانی اسددت کدده در آنهددا جنبههایی از یک شیب به شیب دیگر نسبت داده میشود و در آن از شیب دوم بهگونهای سخن میرود که گویی شیب اوی است. - هاوکس، - 11:1394شفیعی کدکنی تعریف استعاره را در کتابهای بال ت پیشدینیان، یکدی از پریشانترین تعریفها میداند بده نقدل از جداحظ اسدتعاره را اینگونده تعریدف میکند: «استعاره نامیدن چیزی است به نامی جز ندام اصدلیاش، هنگامیکده جای آن را گرفته باشد » - شفیعی کدکنی،1366 ص - 117افراشددی میگویددد «در میددان متفکددران مسددلمان دقیددمترین تعریددف را عبدالقاهر جرجانی از استعاره اراله کرده اسدت از نظدر وی در برقدراری پیوندد استعاره، رعایت شباهت یاهری و ارتباا عقلی، مهم است و استعاره برحسدب همین تشابه پدید میآید به اعتقاد وی رابطه استعاری میدان پدیددههایی کده هی ارتباطی با هم ندارند برقرار نمیشود » - افراشی،1381 ص - 76