بخشی از مقاله
چکیده:
عوارض نامطلوب آوارگی و بیخانمانی ناشی از سوانح غیرمترقبه، جستجوی شیوه های سریع و مناسب اسکان در شرایط اضطراری وایجاد سرپناههای امن موقت یکی از اولویتهای مبحث باز سازی بعد از سانحه به شمار می رود. اما متاسفانه به دلایل مختلف این موضوع در ایران به کندی انجام شده وغالباً به چادرهای معمولی و کانتینر اکتفا می شود که هر یک معایب خاص خود را داشته و استفاده از آنها با محدودیتهایی همراه است.
با توجه به اهمیت بحث ایمنی بازماندگان و بازسازی اقتصادی منطقه،هرچند اسکان موقت دورهای کوتاه از مدت زمان بازسازی تا استقرار دائم - این دورهمعمولاً تا زمان آماده شدن مسکن دائم چندین ماه وگاه تا یک و دو سال - را شامل میشود اما غفلت از کیفیت زندگی سانحه دیدگان در این مرحله میتواند عواقب نامطلوب و گاه جبران ناپذیری روحی و جسمانی بر آسیب دیدگان داشته باشد .
گرایش جهانی برای بهبود آن روز به روز افزایش می یابد. هدف اصلی این مقاله معرفی سازه های کاغذی و بررسی امکان استفاده از آنها در مدیریت بحرانهای داخلی بوده واستفاده از سازه های کاغذی به عنوان سازه ای برای سر پناه امن در وقوع زلزله به علت سرعت بالا در حمل و نصب این سازه ها می باشد تا عوامل مختلف در کاربری این سازه در ایران را مورد بحث وبررسی قرار داده و همچنین تجارب کاربرد کاغذ در ساختمان و معماری، و مصداق های موفق در این زمینه را مورد توجه قرار میدهد. و بالاخره قسمت پایانی به جمع بندی قابلیتها و امکان استفاده از آن در ساختمان و چشم انداز آتی به کارگیری و نقشی که در معماری ایفا خواهد نمود، اختصاص یافته است .
مقدمه:
جستجوی راهها و شیوه های نوین و کارامد طراحی و اجرا برای اسکان اضطراری و موقت در تمامی کشورهایی که با خطر سانحه مواجه اند وتکنولوژی و مصالح ساختمانی که ارزان، ساده، دوستدار محیط زیست، قابل بازیافت و به سرعت قابل برپا و اجرا شدن و حمل و نقل اسان و سبک باشند؛ برای اسکان مردم یا احداث فضاهای عمومی مانند مدرسه، مسجد، دفاتر اداری و مانند آن اهمیت زیادی در برقراری شرایط عادی در مناطق سانحه دیده دارند.
که موضوعی است که نیازمند ابتکار و خلاقیت است استفاده از سازه های کاغذی حدود 25 سال است که به طورکاملاً علمی در کشورهای پیشرفته دنیا دنبال می شود و هر روزه نیز بر وسعت کاربرد این سازه ها افزوده می گردد و البته یکی از مهمترین این کاربردها، امکان استفاده از این سازه ها در بحث ایمنی و همچنین مدیریت بحران و پدافند غیر عامل می باشد. تجارب اخیر نشان داده کاغذ که مادهای به ظاهر ضعیف و ناپایدار است از قابلیتهای ذاتی مناسب برای کاربرد به صورت سازه ای و غیرسازه ای برخوردار است که می تواند پاسخگوی بخشی از تقاضای مورد نیاز در ساختمان و معماری خصوصا احداث فضاهای موقت پس از سانحه باشد .
روش تحقیق :
این مقاله برگرفته از مرور و بررسی اسناد و گزارشات زلزله های کذشته و اهمیت مدیریتی بعد از آن و پدافند عامل درایران واسکان بازماندگان ولزوم استفاده از تکنولوزی های نوین - سازه کاغذی - وایمنی در مقابل زلزله و به کارگیری تکنولوزی کاغذ در ساختمان و معماری و نمونه های اجرای ان در ساختمانهای دائم و وقت و شیوه های اسکان موقت پس از سوانح در کشورهای دیگر است که برای تهیه مقاله از آن ها استفاده شده است. لذا شیوه تحقیق متکی است بر تجارب میدانی و مبتنی بر روش توصیفی - تحلیلی اسناد مکتوب، کتابخانهای و جمع آوری شده که پس از جمع بندی، در قالب مقاله پیش روی ارائه شده است
1 :اهمیت مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در ایران:
زلزله یکی از بلایای طبیعی است که تا به حال تلفات زیادی را به کشور وارد نموده است. زمین لرزه یا زلزله، زمین در لرزش و جنبش زمین است که بهعلّت آزاد شدن انرژی ناشی از گسیختگی سریع در گسلهای پوسته مدتی کوتاه روی می دهد .
ایران از لحاظ لرزه خیزی در یکی از مناطق فعال کره زمین قرار دارد. اگر زمین لرزه های رخ داده در جهان طی سالیان اخیر را بر روی نقشه ای پیاده کنیم، با دو کمربند عمده و بزرگ لرزه خیزی روبرو می شویم که شامل کمربند دور اقیانوس آرام و کمربند آلپ - هیمالیا می باشد که ایران بر روی قسمت میانی کمربند لرزه خیزی آلپ - هیمالیا و در منطقه پر خطر قرار دارد. لذا توجه به مقاومت و پایداری سازه های ساخته شده در کشور در برابر زلزله از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد به طور میانگین هر 8 سال یک زلزله شدید در ایران اتفاق افتاده است و نمی توان وقوع چنین فاجعه ای در آینده نه چندان دور را انکار نمود.
.2 نگاهی به اسکان زلزله زدگان در ایران:
در بحث اسکان پس از زلزله، مدیران بحران با پارامتر زمان بیشتر از بقیه پارامترها درگیر هستند. و مدت زمانی که یک مدیر برای اسکان اولیه - سر پناه - دارد با توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی حداکثر تا آغاز شب می باشد، چرا که با شرایط زمستانی خصوصاً در مناطق کوهستانی، ممکن است میزان تلفات بر اثر سرمازدگی و یخ زدگی به مراتب از حادثه زلزله بیشتر باشد. پس از ایجاد سر پناه اولیه که همان چادرهای هلال احمر میباشند بحث اسکان موقت آغاز میگردد. لذا واحدهایی کوچک با حداقل امکانات زندگی که حادثه دیدگان را برای مدت از چند ماه تا چند سال در خود پذیرا باشد در محل مستقر می شود و این کار در پایان به اسکان دائم می انجامد.
باید توجه داشته باشیم که آن چه پس از وقوع زلزله و بعد از بیرون آوردن مصدومین از زیر آوار بیش از همه مورد توجه بازماندگان است، ایجاد یک سر پناه موقت و ارائه حداقل امکانات به آنها می باشد که انتظاری معقول است و در صورتی که به این تقاضای معقول پاسخی در خور، داده نشود، مدیران با بحران عدم لیاقت در ارائه خدمات روبرو خواهند شد که کمتر از بحران های خود زلزله نیست. اما بد نیست تا به مقایسه مدیریت بحران در کشور خودمان و یکی از کشورهای حادثه خیز همسایه بپردازیم
برای این کار می توانیم مدیریت بحران و امداد رسانی زلزله بم را با زلزله وان ترکیه مقایسه کنیم در زلزله بم اعلام کانون وقوع زلزله با تاخیر چند ساعته صورت گرفت که در نهایت منجر به دیر رسیدن نیروهای امدادی به محل و از دست رفتن 72 ساعت طلایی شد؛ در حالی که در زلزله وان، اعلام مکان در همان لحظات اولیه صورت گرفت و بالتبع کار امدادرسانی نیز با سرعت انجام پذیرفت . اسکان موقت در بم حدود شش ماه به طول انجامید و این در حالی است که در ارجیش از هفته اول به بعد مشغول انجام عملیات اسکان موقت بودند و در روز دوازدهم، کانکس ها در محل مسقر شدند اسکان های که در ارجیش و وان توزیع شدند، متناسب با فصل و از جنسی ضخیم بود
