بخشی از مقاله
چکیده:
با توجه به رشد جمعیت و شهرنشینی، راهبرد بلندمرتبه سازی، در زمان حاضر رواج یافته است.با توجه به ازبین رفتن منابع انرژی تجدیدناپذیر و بعلت تجمیع کاربران در سطحی محدود و بهره گیری قابل توجه از منابع انرژی در ساختمان های بلند، لازم است تا رویکرد پایداری در فرآیند طراحی و مرحله بهره برداری مورد توجه قرار گیرد . این مقاله با تحلیل توسعه پایدار و شناخت ابعاد اجتماعی ، اقتصادی و بوم شناختی آن در پی اثبات وجود مفهوم منظر پایدار و بیان تعریفی هر چند کلی از آن می باشد. . در این تحقیق نخست به تعریف پایداری و توسعه پایدار پرداخته و سپس با تعاریف موجود از منظر آن را تحت عنوان عرصه ای در توسعه پایدار مورد بررسی قرار خواهد داد.
مقدمه
با افزایش بیش از بیش جمعیت کره زمین و تاثیر انسان بر محیط و زیست و توسعه شهر ها کره زمین دچار بحران شده آثار منفی زیست محیطی شهر تا آن اندازه افزایش یافته که بزرگترین تهدید در مقابل این زیست بوم ها شمرده می شود. مصرف بی رویه منابع - بوم شناختی ، اقتصادی و اجتماعی - نگران کننده است و یکی از تبعات آن مورد تهدید واقع شدن و عدم پایداری در کیفیت زندگی شهری است. یعنی اگر با همین وضع به این ساختار اتلافی ادامه دهیم در سالهای آینده با بحرانی مواجه می شویم.
این ناپایداری در عرصه های ذخایر طبیعی، تکنولوژی، شهرسازی، حقوق بشر، جامعه، فرهنگ و ... می باشد. بشر در تمامی زمینه ها برنامه ریزی میکند تا سرعت رسیدن به بحران را کم کند. بخشی از این قضیه در گرو فرهنگ و جامعه است. پایداری نگرشی است که از تغییر نگاه انسان به جهان متولد شده است. به دنبال طرح مسائل جدی زیست محیطی نظیر آلودگی ها، افزایش دمای کره زمین و نابودی منابع طبیعی، بحث توسعه پایدار در سال 1987 میلادی از طریق گزارش برونتلند تحت عنوان آینده ی مشترک ما توسط کمیسیون جهانی محیط و توسعه در دستور کار قرار گرفت.
درتعریف برونتلند1از توسعه پایدار اینگونه آمده است که "شیوه ای از توسعه که در عین رفع نیاز های جامعه کنونی، از توانایی نسلهای آینده در برآوردن نیازهایش نمی کاهد. این الگوی توسعه تضمین کننده ی بقا، ثبات و پایداری چیز هایی است که باید در جریان تغییر و تحول پدیده ها ، باقی ، ثابت و پایدار بمانند و بقای نسل آینده راهم تضمین کند". بخشی از این قضیه در گرو شهرسازی ، معماری منظر و هر عضو دیگر تاثیر گذار در این ژانر است.
-1 توسعه پایدار
»توسعه پایدار« به معنی ارایه راه حلهایی در مقابل الگوهای فانی کالبدی، اجتماعی و اقتصادی توسعه میباشد که بتواند از بروز مسایلی همچون نابودی منابع طبیعی، تخریب سامانههای زیستی، آلودگی جهانی تغییر اقلیم، افزایش بیرویه جمعیت، بیعدالتی و پایین آمدن کیفیت زندگی انسانها حال و آینده جلوگیری کند. بنابراین توسعه پایدار تحولی است مواجه با تامین نیازهای امروزی بدون از بین بردن قابلیتهای نسل آینده در تامین نیازهایشان.
مسئله این نیست که تنها به حفاظت از محیط زیست اهمیت داده شود، بلکه تلاش برای این است که محیط زیست حفظ گردد، در عین اینکه مانعی در برابر رشد و توسعه ایجاد نشود. یا بعبارت دیگر اجازه دهیم فرایندهای رشد روال خود را داشته باشند و در عین حال به دقت و با استفاده از روشهای تخصصی مراقب باشیم تا از تخریب سرمایه های زیست محیطی تا حد ممکن جلوگیری شود . بنابراین به منظور دستیابی به توسعه پایدار راهبردها و اصول چهارگانه زیر باید رعایت شوند:
-1 به کارگیری و پایدار ساختن مصرف منابع تجدیدپذیر
-2 بهینه سازی و ممیزی استفاده از منابع تجدید ناپذیر و به حداقل رساندن مصرف منابع طبیعی
-3 حداقل تولید ضایعات و آلودگیها که قابل جذب در مقیاس و ظرفیت محیط محلی تا جهانی باشد.
- 4 تأمین نیازهای پایهای انسان و اجتماع، و ایجاد محیطی سالم برای نسلهای آینده
پایداری : تعریف پایداری از دیدگاه توسعه ای الف: پایداری به توانمندی جامعه اکوسیستم و یا هر سیستم درحال فعالیت کنونی اطلاق می شود که می تواند تا آینده نامعلوم ادامه ادامه فعالیت داده بدون اینکه بر اثر فرسایش یا تهی شدن منابع کلیدی به حکم اجبار به سمت سقوط هدایت شود.
ب: توسعه ای که کیفیت زیستی انسان را در چارچوب ظرفیت حامل سامانه های پشتیبانی کننده محیط زیست - اکوسیستم ها - بهبود می بخشد . - IUCN, 1991 - معماری پایدار - که در واقع زیرمجموعه طراحی پایدار است - را شاید بتوان یکی از جریانهای مهم معاصر به حساب آورد که عکسالعملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار میرود. برای مثال، 50 درصد از ذخایر سوختی در ساختمانها مصرف میشود که این به نوبه خود منجر به بحرانهای زیست محیطی شده و خواهد شد.
بنابراین، ضرورت ایجاد و توسعه هرچه بیشتر مقوله پایداری در معماری بخوبی قابل مشاهده است. معماری پایدار، مانند سایر مقولات معماری، دارای اصول و قواعد خاص خود است و این سه مرحله را در برمیگیرد: صرفه جویی در منابع، طراحی برای بازگشت به چرخه زندگی و طراحی برای انسان که هرکدام آنها استراتژیهای ویژه خود را دارند.
مرحله صرفه جویی در منابع : - Economy of Resources -
این اصل از یک سو به بهرهبرداری مناسب از منابع و انرژیهای تجدیدناپذیر مانندسوختهای فسیلی، در جهت کاهش مصرف میپردازد و از سوی دیگر به کنترل و به کارگیری هرچه بهتر منابع طبیعی به عنوان ذخایری تجدید پذیر و ماندگار توجه جدی دارد. به عنوان مثال، یکی از منابع سرشارو نامیرا، انرژی حاصل از نور خورشید است که امروزه توسط تکنولوژی فتوولتاییک برای فراهم کردن آب گرم و برق مصرفی در ساختمان، از آن استفاده میشود.
