بخشی از مقاله
چکیده
گذر زمان همواره تغییرات زیادی اعم از تغییرات مثبت و منفی را با خود به همراه می آورد.فرسایش نیز یکی از پیامدهای گذر زمان در مورد افراد و اجسام گوناگون است .روند پیشرفت این فرسودگی در مورد انسان نتوانسته به طور کامل گرفته شود، اما با شناسایی دقیق و علمی عوامل موثر توانسته اند فرسودگی بدن انسان را به تعویق بیاندازند و از مرگ زودرس او به دلیل عوامل شناخته شده جلوگیری کنند.
در مورد آثار باستانی نیز اگر چه گذر زمان فرسایش آنها را به دنبال داشته اما باعث پدید آمدن تکنولوژی های جدید در کنترل و کاهش میزان آن نیز شده است و با توجه به اینکه امروزه آثار باستانی در سراسر دنیا طرفداران زیادی را به خود جلب می کند و صنعت توریست یکی از با ارزش ترین صنعت ها در جهان محسوب میشود کشورهای تاریخی باید توجه ویژه ای به حفظ و نگهداری این آثار داشته باشند.
ایران به عنوان کشوری غنی از آثار باستانی که متاسفانه به دلایل مختلف این آثار آسیب زیادی دیده اند باید توجهی ویژه به این امر داشته باشد . این مقاله با روش توصیفی نوشته شده و شیوه گرد آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ایست. در این مقاله ضمن معرفی یکی از مهم ترین و باصرفه ترین این تکنولوژیها یعنی شبکه های حسگر بیسیم در خواهیم یافت که با دریافت پارامترهای موثر محیطی بر تخریب این آثار ارزشمند از طریق شبکه های حسگر بیسیم و مهار این عوامل میتوانیم در افزایش طول عمر آثار باستانی گام برداشته و طول عمر آنها را به چندین برابر افزایش دهیم.
مقدمه
کثرت وجود بافت و بناهای با ارزش تاریخی در ایران و سابقه طولانی تمدن سازیخصوصاَ در زمینه های شهرسازی و معماری بجای گذاشته شده، میراث گرانبهایی است که حفظ آن نه تنها به ارزش های تاریخی و تمدن بشریت بلکه به غرور ملی، فرهنگ و افتخارات که پشتوانه عظیم علمی برای هر کشوری محسوب می شوند هویت می بخشد.امروزه انسانها به درک درستی از اهمیت بناهای تاریخی دست یافته و تلاش های زیادی در حفظ و نگهداری این بناها انجام میدهند و بر عکس سالیان گذشته که انسانها خواسته یا ناخواسته آسیب های متعددی به این آثار ارزشمند وارد میکردند امروزه سعی در حفظ و نگهداری آن دارند.
اما عامل موثر دیگری بر بقای یک اثر تاریخی نیز اهمیت فراوان دارد و آن عوامل محیطی اعم از دمای هوا ، رطوبت و بسیاری عوامل موثر دیگر است که نقش بسزایی در طول عمر یک مکان تاریخی دارد.نگارنده در این مقاله سعی دارد یکی از تکنولوژی های مفید ، کم هزینه و کاربردی در حفاطت از آثار باستانی را معرفی کند تکنولوژی ای که متاسفانه در ایران علی رقم وجود آثار و معماری های باستانی فراوان کاربردش جهت حفاظت از آثار باستانی همچنان مساله ای مبهم و کارنشده است . در این پژوهش سعی شده تا به سوالات زیر پاسخ گفته شود:
چه عوامل محیطی در تخریب و کاهش عمر آثار باستانی نقشی تعیین کننده و مهم دارند؟
شبکه های حسگر بیسیم چگونه میتوانند باعث مهار این عوامل محیطی شده و طول عمر بناهای تاریخی را دو چندان کنند؟
پیشینه تحقیق
در زمینه استفاده از تکنولوژی شبکه های حسگر بیسیم در حفظ و نگهداری و افزایش طول عمر بناهای تاریخی مطالعات بسیار مفیدی در سراسر جهان انجام شده که از جمله افرادی که در این زمینه کار کرده اند میتوان به Matteo Ceriotti، Luca Mottola،Gian Pietro Picco،Amy L. Mur phy، Stefan Guna،Michele Corrà،Matteo Pozzi،Daniele Zontaو Paolo Zanon اشاره کرد که نتایج پژوهش های خود را در مقاله ای تحت عنوان دیده بانی ساختما ن های تاریخی با استفاده از شبکه های حسگر بیسیم : استقرار برج Aquila ارائه داده اند.
- Monitoring Heritag e Buildings with Wireless Sensor Networks: The Torre Aquila Deployment - Giuseppe Anastasi ،Giuseppe Lo Re و Marco Ortolani از دیگر افرادی هستند که روی این مساله مهم کار کرده و نتایج تحقیقاتشان را میتوان در مقالهی: مشاهده کرد. - DEUL]LR ʼ$PDWR ،Paolo Gamba و Emanuele Goldoni مقاله ای بسیار مفید تحت عنوان دیده بانی ساختمان های تاریخی و آثار هنری با استفاده از شبکه های حسگر بیسیم ارائه دادند Wireless Sensor Networks - Tracy Kijewski -Correa. - Monitoring Heritage Buildings and Artworks with ،Martin Haenggi ، Panos Antsaklis هم از جمله افرادی هستند که نه به طور خاص روی بناهای تاریخی بلکه به طور کل روی پشتیبانی و دیده بانی یک محل از طریق این تکنولوژی کار کرده اند و یک مقاله ای بسیار خوب تحت عنوان: Wireless Sensor Networks for Structural Health Monitoring: A Multi -Scale Approach نوشته اند.
ولی از جذاب ترین مقاله ها در حوزه استفاده از این تکنولوژی در ساختمانهای تاریخی مقاله ی شبکه های حسگر بیسیم برای دیده بانی سالم و همیشگی ساختمانهای تاریخیست - Wireless sensor networks for permanent health monitoring of historic building - که Daniele Zonta1, Huayong Wu1, Matteo Pozzi, Paolo Zanon, Matteo Ceriotti, Luca Mottola, Gian Pietro Picco, Amy L. Murphy, Stefan Guna , Michele Corrà روی آن کار کرده اند .
Jingcheng Zhang برای رساله دکترای خود در Linköping University به صورت مفصل روی استفاده از حسگر های بیسیم در حفاظت از بناهای تاریخی کار کرده و عنوان رساله ی او به طور مشخص A Remote Monitoring and Control System for Cultural Heritage Buildings Utilizing Wireless Sensor Networks است و نتایج تحقیقاتش را در سال 2013 انتشار داد. تا به امروز کنترل و دیده بانی وضعیت ساختمان های تاریخی از طریق شبکه های حسگر بیسیم در بیش از 31 ساختمان تاریخی در سوئد و نروژ نیز پیاده سازی شده است - . - Zhang,2013:2
شبکه های حسگر بیسیم چیست
تکنولوژی شبکه های حسگر یک تکنولوژی کلیدی برای آینده است.سنسور های هوشمند قابل عرضه میتوانند در زمین،هوا،زیر آب ،بدن ، دروسایل نقلیه و درون ساختمانها پیاده سازی شوند Chong - ،1247 :2003 - .طراحی و پیاده سازی کارامد شبکه های حسگر بیسیم موضوع بسیار داغ پژوهشی در سالهای اخیر است و این به دلیل پتانسیل گسترده ی شبکه های حسگر است که برنامه های کاربردی را قادر میسازد که با استفاده از شبکه سازی تعداد زیادی از گره های حسگر - sensor - nodesکوچک جهان فیزیکی را به جهان مجازی مرتبط کنند.
Perillo - ، Heinzelman ،1 - در واقع شبکه های سنتی، ارتباط بین انسانها و پایگاههای اطلاعاتی را فراهم میکنند در حالی که شبکه های حسگربه طور مستقیم با جهان فیزیکی در ارتباط هستند..قابلیت گره های حسگر در شبکه های حسگر بیسیم بسیار گسترده است Dargie - ،Poellabauer ،2010 . - 7:و هدف ما استفاده از گره های موجود در این شبکه جهت دریافت تغییرات محیطی و انتقال آن به سیستم است تا با مطلع شدن از آن، شرایط را به حالت مطلوب قبل برگردانیم .