بخشی از مقاله
چکیده
کانسار باریت-فلزات پایه پشته در 18 کیلومتری شرق سمنان در کمربند ماگمایی البرز در توالی آتشفشانی - رسوبی ائوسن رخ داده است. سنگهای میزبان ماده معدنی بطور عمده شامل توف و گدازه آندزیتی و داسیتی میباشند. در پیکره های معدنی این کانسار از پایین به بالا سه رخساره کانسنگ مشاهده می شود: - 1 رخساره رگه- رگچه ای- برشی یا تغذیه کننده - استرینگر - ، - 2 رخساره توده ای- لایه ای سولفیدی و باریتی- سولفیدی و - 3 رسوبات بروندمی نواری غنی از منگنز. بافت و ساخت ماده معدنی شامل رگه - رگچه ای، برشی، نواری، توده ای و دانه پراکنده می باشد.
این کانهزایی حاوی کانیهای اولیه باریت، پیریت، کالکوپیریت، اسفالریت، گالن، پیرولوزیت و پسیلوملان و کانیهای ثانویه مالاکیت، آزوریت و اکسید- هیدروکسیدهای آهن و منگنز می باشد . دگرسانیهای عمده در این کانسار شامل آرژیلی، اپیدوتی،کلریتی و سرسیتی است. بر اساس مطالعات ساختاری، چینه شناسی، شکل هندسی ماده معدنی، دگرسانی، ساخت و بافت و کانی شناسی ماده معدنی بنظر می رسد کانسار باریت- فلزات پایه پشته در اثر فعالیت های آتشفشانی - بروندمی زیردریایی در یک حوضه کششی بصورت سولفید توده ای آتشفشانزاد نهشته شده است. براساس مقایسه این کانه زایی با تیپهای مختلف سولفید توده ای آتشفشانزاد - VMS - ، کانسار باریت-فلزات پایه پشته سمنان بیشترین شباهت را با کانسارهای نوع کوروکو - Kuroko-type - نشان می دهد.
مقدمه
کانسار باریت-فلزات پایه پشته در 18 کیلومتری شرق سمنان - گردنه آهوان - ، در کمربند ماگمایی البرز قرار دارد - شکل . - 1 تاکنون هیچگونه فعالیت علمی بر روی این کانسار انجام نگرفته است. این کانسار به عنوان یک معدن باریت - کائولن - فعال بوده و برای اولین بار در این تحقیق، فلزات پایه در این کانسار مورد توجه قرار می گیرد. هدف از این مطالعه، بررسی زمین شناسی، سنگ شناسی، کانی شناسی و دگرسانی و در نهایت تعیین الگوی رخداد و تیپ کانه زایی کانسار باریت- فلزات پایه پشته می باشد.
زمین شناسی منطقه
سنگهای منطقه مورد مطالعه بطورعمده شامل گدازه، توف آندزیتی و توف ریولیتی با سن ائوسن هستند - شکل . - 2 گدازه ها بیشتر دارای کانی های پلاژیوکلاز و کانیهای دگرسانی مثل کوارتز، کلریت، سریسیت و اپیدوت هستند و توف ها بیشتر دارای قطعات پلاژیوکلاز می باشند. سنگهای درونگیر این کانسار، واحدهای توفی و گدازه ای آندزیتی و داسیتی هستند. فعالیت های آتشفشانی ترشیاری در این ناحیه محدود به ائوسن میانی است و بطور کلی سنگ های آتشفشانی بخش بزرگی از سازند کرج و توالی آتشفشانی- رسوبی گردنه آهوان را تشکیل می دهند.
سنگ های ولکانیکی ائوسن بیشتر از نوع آندزیت، تراکی آندزیت همراه با پیروکسن، آگلومرا، توف های داسیتی و ریولیتی هستند. این ناحیه دارای خصوصیتی است که در آن می توان دو واحد زمین ساختی مختلف را تشخیص داد، بخش شمال باختری ناحیه مورد بررسی، از نظر سرگذشت زمین شناسی و شیوه چین خوردگی از واحد زمین ساختی البرز پیروی می نماید، در صورتی که بخش جنوب خاوری این ناحیه وابسته به واحد زمین ساختی ایران مرکزی و دارای ویژگی های این پهنه ساختاری است.
این دو بخش را گسل بزرگ عطاری با شیب حدود 80 درجه از یک دیگر متمایز می کند - علوی نایینی، . - 1376 بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات سنگ شناسی توالی میزبان کانه زایی شامل توف داسیتی، شیل و توف ریولیتی و توف سبز به همراه گدازه های آندزیتی و داسیتی می باشد - شکل . - 2 طبق بررسی های صحرایی، توالی میزبان از پایین به بالا از قسمت زیرین غنی از گدازه با کمی توف و بخش بالایی غنی از توف با کمی گدازه تشکیل شده است.