بخشی از مقاله
چکیده
به طور حتم رابطه محکم انسان با طبیعت بر هیچکس پوشیده نیست. انسان نمیتواند جدایی از طبیعت زندگی کند زندگی در اکوسیستم شهری، با ساختمانهای عظیم، تراکم ماشینها، سر و صدا و ...، مشکلات و معظلات انسانی و محیط زیستی زیادی را به همراه دارد. در سالهای اخیر تفکر نجات مکانهای شهری از ازدحام و آلودگیهای مختلف، از قدرت و اهمیت بیشتری برخوردار شده و مسولین بهدنبال راهحلی برای کاهش این مسائل و معضلات هستند.
گیاهان و بهویژه درختان از عناصر اصلی و مهم تشکیلدهنده شهرها محسوب شده و امروزه دیگر تردیدی نیست که درختان و فضای سبز نقش مهمی در بهبود شرایط زیستی و ارتقاء جنبههای کمی و کیفی زندگی شهرنشینان ایفا میکند. محوطهسازی داخلی میتواند به عنوان عنصری قوی در جذب مشتری عمل نماید. منظرسازی خارجی تأثیر بهسزایی در افزایش جذابیت مرکز خرید دارد.
وجود زمینهای وسیع و بیحاصل و پارکینگهای در معرض دید عموم در مجاورت مرکز خرید، باعث نازیبایی آن میشود. همچنین مراکز خریدی که در محوطههای وسیع آسفالت شده قرار گرفتهاند، مورد انتقاد جهانی میباشند. سطوح پارکینگ، بخشی از فضای باز مراکز خرید هستند که اگر به نحوی زیبا، طراحی و منظرسازی شوند؛ موجب مطبوع شدن کالبد ظاهری آن میگردند.
مقدمه
محوطه، فضا و سایتی است که مجموعه در آن مستقر میشود. نوع مبلمان محوطه میتواند معرف کاربری مجموعه باشد. محوطهسازی در واقع ایجاد ترکیب مناسبی از فضاهای مکث و ارتباطی است و از لحاظ زیباییشناسی حائز اهمیت میباشد. عموماً محوطهسازی در مراکز خرید بزرگ، از دو مضمون عمده تشکیل شده است: داخلی - محوطهسازی مسیر عبور داخلی مرکز خرید - و خارجی - که در خارج از ساختمانها اتفاق میافتد - .
باید توجه داشت که محوطهسازی داخلی نباید بیش از اندازه باشکوه و گرانقیمت باشد تا مانعی برای توجه به فروشگاهها گردد. محوطهسازی در قسمت پارکینگ شامل درختکاری و کاشت گیاهان انبوه میباشد. درختکاری باید در جاهایی انجام گردد که مانعی برای پارک اتومبیل، حفاظت آن و برف روبی نباشد؛ به راحتی قابل نگهداری بوده و در آب و هوای محلی رشد و نمو داشته باشد.
منظرسازی مناسب و تأثیرگذار در امتداد مرزهای سایت، محیطی مطبوع ایجاد میکند؛ اما ارتفاع محوطهسازی نباید مانعی در برابر دید به مرکز خرید باشد و یا این که دید رانندگان در پارکینگ را محدود نماید.
مبانی نظری طراحی سایت
با توجه به اهمیت طراحی فضاهای شهری یکسری فاکتورهای اصلی در طراحی سایت و در واقع نمای شهر حائز اهمیت هستند که همواره به عنوان مبنا و منبعی اصلی در طراحی سایت مدنظر طراحان قرار میگیرد.
توجه به فاکتورهایی از قبیل دید پی در پی در سایت، فضاهای باز و بسته، محصور و نیمه محصور، نقاط عطف، پیوندها، … و همچنین عوامل دیگری از قبیل پیشآمدگی و عقبرفتگی در یک نقطه، حرکتها و منظر درون و برون میتواند کمک موثری در طراحیهای ما داشته باشد. لازم به توضیح است که در روند طراحی سایت توجه به شرایط محیطی نیز از فاکتورهای مهم در طراحی به شمار میآید. عواملی از قبیل شریانهای حرکتی، موقعیت سایت، عوامل فرهنگی اجتماعی و موارد مشابه همواره از فاکتورهای مهم در طراحی سایت عنوان شدهاند.
محوطه سازی
منظرسازی و نگهداری از آن، بخشی از هزینههای اداره مرکز خرید است. کاشت درختها و گلهای فصلی درون مرکز خرید، آن را برای مشتریان جذابتر میکند. همچنین نمایش آب و مجسمهها میتوانند بخشی از فضای داخلی را به نقطه عطفی برای تجمع مردم در مراسم خاص تبدیل کنند.
مسائلی که برای محوطهسازی خارجی پروژه باید درنظر گرفته شوند؛ عبارتند از:
- بودجه
- مقیاس و تأثیر آن در ارتباط با ساختمانها
- نگهداری مناسب مانند نظافت و برفروبی
- دستیابی به تأثیر بصری حداکثر در اولین سال فعالیت مرکز
اصول زیر اگر به طور منطقی به کار گرفته شوند؛ میتوانند بیشترین نتیجه را با کمترین هزینه تولید نمایند:
- تأثیرگذاری از راه کاشت درختان و بوتهها به صورت انبوه یا ردیفی، در مکانهایی مانند انتهای خطوط پارکینگ. بهتر است به جای تک درختان، درختان را به گروههایی 5 تایی تقسیم کرد.
- تمرکز کاشت گیاهان در نزدیکی ساختمانها و مکانهایی که بهترین تأثیر را دارند.
- استفاده از خطوط پرچین طولانی، حداقل ارتفاع 0/9 متر 3 - فوت - در صورت وجود پارکینگ روباز. این پرچین با ارتفاع 1/5 متر 5 - فوت - ، در صورتی که به درستی مکانیابی شود؛ میتواند به طور موثری در پنهان کردن منطقه وسیع کف پارکینگ نقش داشته باشد.
تخصیص فضایی محوطه پیرامون مرکز خرید به کاربریهای مورد نیاز آن، باید تحت اصول مشخصی صورت گیرد تا بهترین حالت بهرهگیری از زمین در طول یک بازه زمانی گسترده به دست آید. این اصول عبارتند از:
- تعیین مناطق امن در برابر عوامل ناسازگار
- قراردادن تسهیلات تجاری در معرض حداکثر عبور پیاده
