بخشی از مقاله
چکیده
صادرات یکی از حیاتی ترین بخش های اقتصاد هر کشور است.صدور کالا و خدمات مهم ترین منبع تأمین درآمد ارزی کشور محسوب می شود که نبض اقتصاد زنده و فعال دنیا را در دست دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی گرایش به صادرات بر اساس ویژگیهای عینی و ذهنی مدیران عامل شرکتهای صادرات شهرستان کرمانشاه انجام شده است .پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش پژوهشی کیفی است که جامعه آماری آن با توجه به محدود بودن آن تمامی مدیران ارشد شرکتهای عامل صادرات شهرستان کرمانشاه به تعداد 186 مدیر ارشد را در نظر گرفته.
نمونه آماری این پژوهش با استفاده از روش سرشماری همان تعداد جامعه تعیین گردید. برای انجام پردازش اطلاعات از نرم افزار آماری Lisrel استفاده گردید. این پژوهش از یک فرضیه اصلی و هفت فرضیه فرعی تشکیل شده است نتایج نشان داد که از ویژگی های عینی - تحصیلات، تسلط به زبانهای خارجی - و ویژگیهای ذهنی - ریسگ پذیری، ادراک از هزینه، ادراک از سود، تعهد - بر تمایل به صادرات مدیران ارشد تاثیر معناداری دارد و تنها متغیر سن که جزو ویژگیهای عینی است بر تمایل به صادرات تاثیر نداشت. پیشنهاد می گردد که محیط مناسب برای امنیت سرمایه گذاریهای تولیدی و تقویت امکانات سودبخشی و فراهم نمودن بستر لازم جهت ورود سرمایه فراهم گردد.
مقدمه
در دنیای سراسر رقابت امروز، موفقیت هر ملت در گرو درک و شناخت از امکانات موجود و بهره گیری بهینه از آنها به منظور رشد و توسعه بیشتر در همه ابعاد و زمینه هاست و این امر مهم در کشور ما ایران نیز که سالیان دراز است تکیه بر درآمدهای نفتی داشته، بسیار ضروری و حیاتی به نظر میرسد.
جامعه ای که میخواهد بر پای خویش بایستد و استقلال خود را در جهان امروز حفظ کند نیاز به درآمد از منابع و امکانات دیگری دارد که باید شناخته شوند و به منظور رشد و توسعه آنها برنامه ریزی و سرمایه گذاری و اقدامات موثری را انجام دهند و از درآمد ناشی از این محصولات که زاییده خلاقیتهای فردی و اجتماعی است استفاده نماید. این امر مهم در درجه اول به تحقیق در مورد شناخت منابع، موانع و امکانات و در درجه دوم به برنامه ریزی برای دستیابی به بهره وری بالاتر و اقدام سریع تر در به انجام رساندن این برنامه ها، نیاز دار
در طول دو دهه گذشته، صادرات به عنوان یکی از فعالیتهایی که رشد اقتصادی را تسریع میبخشند، شناخته شده است. صادرات نقش یک عامل کلیدی را در دستیابی به مزیت رقابتی در بازار پرتلاطم امروزی، برای شرکتها ایفا میکند و این برتریها در نتیجهی بهبود موقعیت مالی، افزایش بهره گیری از ظرفیتهای تولیدی، استفاده از تکنولوژیهای برتر و دستیابی به عملکرد مطلوب و مورد انتظار، ایجاد می گردد
انگیزهها یا منافع صادرات همواره مورد توجه اقتصاددانان بوده است. نظریهی استوارت میل درخصوص منافع صادرات، با وجودی که در قرن 19 میلادی عنوان شد، هنوز هم تازگی خود را حفظ نموده است. استوارت میل با نقل قول از ریکاردو عنوان میکند که یک کشور از طریق صادرات میتواند کالاهایی را وارد نماید که خود قادر به تولید آنها نیست.
منابع و امکانات در مکانها و بخشهایی بهکار گرفته میشوند که از کارآیی و بهره وری بیشتری برخوردار باشند، روشهای تولیدی مناسبتری بهکار گرفته شوند و بهره وری افزایش یابد و درنتیجه تولید جهانی به میزان حداکثر خود توسعه مییابد. بنابراین، صادرات موجب افزایش درآمد و اشتغال شده و با فراهم سازی امکان بهره گیری از صرفه جوییهای مقیاس، بهرهگیری از تکنولوژیهای پیشرفته، امکان تخصیص بهینه منابع و افزایش رقابت در تولید محصولات، میتواند موجبات افزایش بهرهوری را فراهم سازد.
در حقیقت صادرات امکان استفاده از امکانات جهانی برای رشد تولیدات داخلی را مهیا کرده و از این طریق، از محدودیتهای بازار داخلی رهایی یافته و با توسعهی مقیاس تولید به منظور صادرات بیشتر به بازارهای خارجی، زمینهی دستیابی به رشد و توسعهی اقتصادی را فراهم میآورد
در دنیای پیشرفته امروز که سرعت تغییرات هر روز دو چندان می شود، عملکرد درون مرزی در رابطه با فعالیتهای تجاری برای باقی ماندن در عرصه تجارت و رشد اقتصادی، کافی نیست. تمامی اقتصادهای فعلی جهان، علاوه بر این که در درون کشور خود مبادلاتی بین بخش های مختلف اقتصادی انجام می دهند، با سایر کشورهای جهان نیز مبادله می کنند. به عبارت دیگر در حال حاضر اقتصاد جهان به صورت باز می باشد، به نحوی که نرخ متوسط رشدتجارت جهانی بیشتر از نرخ رشد متوسط ملی کشورهاست
محیط تکنولوژیکی شاهدی بر اصلاحات مهم و حیاتی ست که مهمترین آنها شامل بازارهای جدید در حیطه ارتباطات از راه دور، بخصوص اینترنت، سرعت،کیفیت و تاثیرگذاری ارتباطات و حمل و نقل بین المللی است وتاثیر همزمان بر مراحل تولید و طراحی و تخصص محصول.علاوه بر آن، کسب اطلاعات در زمینه تجارت فرامرزی به طور گسترده ای خصوصا "در دانشگاهها، مدارس تجاری و مراکز تربیت مدیران، راحت تر شده است
همچنین تعداد زیادی از مدیران با داشتن تجارب قبلی در زمینه تجارت خارجی، می توانند توسط شرکتها استخدام شوند. شرکتها همچنین می توانند اطلاعات حیاتی درباره بازارهای خارجی را کسب کنند
علاوه بر آن، موقعیت رقابتی،در صنایع بسیار جهانی شده، به طور فزاینده ای توسط افراد یا شرکتهای معدودی، انحصاری شده است
تجارت صادرات جهانی تقریبا" 1/4تولید داخلی دنیا را شامل می شود - بانک جهانی، - 2003علی رغم موج سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سالهای اخیر،شرکتها در بسیاری از اقتصادهای نوظهور برای جهش ،صادرات ، به بازارهای خارجی تکیه می کنند. کارآفرینی بین المللی شامل کشف کردن، تصویب، تکامل و بهره برداری از فرصتها در مرزهای ملی، برای خلق کالا و خدمات آینده است
گرایش رو به افزایش به اقتصاد جهانی و وابستگی متقابل کشورها برای منابع، کالا و خدمات اجتماعی، درگیری تجارت جهانی، به طور ویژه، هم از نظرکامیابی ملی و هم برای سازمانهای خودی بهم وابسته شده، صادرات را عمومی ترین، وسیعترین و راحت ترین راه، برای بسیاری از شرکتها برای جهانی شدن تبدیل نموده است
تجارت بین المللی اثر مهمی بر وضعیت اقتصادی کشور است. بطور کلی،تجارت در ابتدا به عنوان یک ابزار برای برای رفع نیازهای بشر و دستیابی به محصولات با هزینه کمتر شده. به عبارت دیگر، تجارت آزاد در کشورهای بر اساس مزیت منطقی باعث توسعه به شکل سیستم تولید و به عنوان یک نتیجه موثر، منابع موجود در کشور استفاده شده است
یکی ازمهم ترین دلایل صادرات این است که نیاز به منابع کمتر در مقایسه بادیگر روش های بین المللی دارد. بنابراین، فروش صادرات به طور فزاینده ای به عنوان راه مناسب برای رشد شرکت در نظر گرفته
امروزه، صادرات در حال رشد به عنوان یک کلید برای بازسازی اقتصادی است کشورهای کمتر توسعه یافته دارای امکانات زیربنایی کارآمد نیستند و آنها از کشورهای معمولا با اقتصادی ضعیف در شرایط سرمایه گذاری و یا یک پس انداز پایین هستند ودر این کشورها، نه تنها ذخایر سرمایه فعلی، بلکه تمرکز سرمایه هم بسیارکم است
بررسی ادبیات پیشین نشان داد که عمده تحقیقات در سطح کشوری متمرکز شده و تعداد کمی از آنها در سطح استانی صورت گرفته اند. کثریت مطالعات در ایالات متحده آمریکا و اروپا انجام می شود و فقط چند پژوهش در کشورهای در حال توسعه مانند برزیل، یونان، قبرس، لبنان و ترکیه انجام شده و هنوز نیاز فوری به وجودپژوهش در کشورهای در حال توسعه وجود دارد - رحمانی،. - 2013 و باتوجه به این که امروزه، کالاهای صادراتی یکی از مهم ترین شاخص های توسعه در کشورهای پیشرفته است .
ایران، به عنوان یک کشور در حال توسعه، نمی تواند نقش مهمی دراقتصاد جهانی بازی و تجارت با تکیه بر اقتصاد تک محصول از نفت آسیب پذیر است.بنابراین، ایران باید سریعا نیاز اقتصاد خود را با تحولات جهانی سازگار وبه موفقیت در توسعه اقتصادی و ایجاد یک ارتباط ارگانیک و منطقی با توسعه تجارت خارجی تجارت از صادرات غیر نفتی دست یابد
با توجه به بحث بالا و عدم مطالعات انجام شده بر روی عوامل موثر برصادرات از شرکت های فعال درشهرستان کرمانشاه به عنوان یکی از مهم ترین استان های کشور، با توجه به آب و هوای مطلوب و خاک حاصلخیز، نیروی کار فراوان،مجاورت با کشورهای همسایه که بسیاروضعیت مطلوب برای توسعه صادرات کالا است، مطالعه حاضر با هدف تعیین تاثیر ویژگی های عینی و ذهنی مدیران ارشد شرکت های عامل صادرات بر تمایل به صادرات در شهرستان کرمانشاه انجام گرفته است.
در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، صادرات هیچ تنوعی ندارد؛ بنابراین، با کوچکترین نوسان درقیمت جهانی این کالا،همه با یک بار پرداخت سطح تبدیل درگیرعدم تعادل می شوند و این حیات اقتصادی خود را تهدید می کند .بنابراین، بی ثباتی از درآمد ارز خارجی از صادرات، یکی از مشکلات اصلی در این کشورها است