بخشی از مقاله
چکیده
از آنجایی که گردشگری شهری نیازمند برنامهریزی و مدیریت جهت تضمین اثرات مثبت و کاهش اثرات منفی تا حد امکان است، به همین خاطر به برنامهریزیهای یکپارچه، جامع و راهبردهای موثر مدیریتی نیازمند است. گردشگری شهری باید از طریق روشهای یکپارچه و مبتنی بر برنامهریزی سالم مدیریت شود. با این رویکرد به گردشگری شهری این صنعت می تواند سودهای قابل توجه اقتصادی را بدون به وجود آوردن مشکلات اکولوژیکی و اجتماعی در بر داشته باشد. برنامهریزی و مدیریت گردشگری در تمامی سطوح توسعه بین المللی، ملی، منطقه ای، شهری و برای نواحی و مکان های ویژه قابل اجرا است.
گردشگری شهری بخشی جدایی ناپذیر از خدمات شهری مورد نیاز شهروندان دائم و غیر دائم شهری را تشکیل میدهد و بر این اساس در حیطه وظایف برنامهریزی و مدیریت شهری واقع میشود. از سوی دیگر گردشگری شهری با ارزش های محیط طبیعی و میراث فرهنگی و تاریخی هر شهر دارای ارتباط تنگاتنگی است که از این منظر توجه به استقلال این امر در طرحهای توسعه و عمران شهری ضروری نمیباشد. باید توجه کرد که گردشگری شهری و کیفیت و کمیت آن یکی از شاخصهای مهم توسعه و عمران شهری به شمار میآید.
اما در کل برای تحقق گردشگری شهری در شهر کرمان باید گردشگاه و مجموعههای گردشگاهی درون و برون شهری و حومه ای به تناسب به وجود آیند و تسهیلات و تجهیزات گردشگری نیز در یک شهر به تناسب طیف گردشگران فراهم شود. در این تحقیق به بررسی موارد فوق در شهر کرمان پرداخته شده و با علم به اینکه مدیریت شهری شهر کرمان، به خصوص در حوزه سازماندهی بناها و حریم آثار تاریخی نقش غیرقابل انکاری را ایفا میکند، نقشی که می توان از آن به عنوان هویت بخشی به حریم آثار تاریخی یاد کرد.
-1 مقدمه
نیازهای روز افزون انسانهای شهرنشین به محیط های تفریحی و استراحت گاهیی و مهمتر از همه جابجایی میلیونها گردشگر در طول سال لزوم و اهمیت پژوهش در جوانب صنعتگری و امکانات آن را بیشتر مینماید. از طرفی به عقیده سازمان جهانگردی و انجمن جهانگردی و گردشگری جهانی در حال حاضر گردشگری در جهان بزرگترین صنعت محسوب میشود. به همین خاطر برنامهریزی و مدیریت گردشگری به ویژه گردشگری شهری اهمیت و ضرورت بیشتری پیدا میکند. ضرورت برنامهریزی و مدیریت گردشگری شهری با توجه به روند رو به افزایش فناوری و کشفیات جدید که انسان ها را به شهرها وابسته میکند به شدت احساس میشود. چرا که:
❖ پرسودترین فعالیت است.
❖ در شرایط صحیح نه تنها فاقد عواقب اکولوژیک است بلکه به احیای محیط منجر میشود.
❖ اشتغال زاست و باعث افزایش درآمد میشود.
از آنجایی که گردشگری شهری به گونه ای تمام فعالیت های فراغتی را با خودش همراه دارد، به همین خاطر برنامهریزی و مدیریت آن از امور حساس، پیچیده و چند وجهی است که در صورت برنامهریزی و مدیریت یکپارچه می توان منافع اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی ایجاد نموده و به بهبود شاخص های عدالت اجتماعیف ارتقاء سطح زندگی، رفاه عمومی و توازن منطقه ای منجر شود.
گردشگری فرایند سفر از مبدا به مقصد و جریان معکوس آن بوده که نیازمند برنامهریزی و فراهم آوردن امکانات مناسب برای انجام آن است. معادله دو سویی گردشگری و بازارهای شکننده آن بیانگر لزوم سیاست گذاری و برنامهریزی و ایجاد آرامش و ثبات و عدم تغییر پیاپی در این سیاست گذاریها است. گردشگری موتور قدرتمند پیشرفت در کشورهای در حال توسعه به شمار میآید. در این میان نکته اصلی باید این باشد که به گردشگری و حوزه های مختلف آنت باید به دید علمی و کارشناسی نگریسته شود. نکته ای که اگر در سال های گذشته به آن پرداخته میشد، اکنون حوزه های وابسته گردشگری در ایران از رشد قابل اعتنایی برخوردار شده بودند.
در این میان مسافرتهای شهری پله اول توسعه گردشگری هستند و شواهد نشان میدهد شهر کرمان روزانه بیش از یک میلیون سفر درون شهری را تجربه میکند و در این اقیانوس جابه جایی شهروندان، مسافرت سیاحتی تفریحی به جز خیابان گردی جایش خالی است. این در حالی است که کرمان و سایر شهرها امکاناتی را در خود جای دادهاند که میتواند پتانسیلی برای تورهای گردشگری شهری باشند. بر همین اساس عده ای از کارشناسان گردشگری معتقدند که گردشگری شهری زیربنای توسعه گردشگری محسوب میشود.
باید توجه کرد که گردشگری شهری و کیفیت و کمیت آن یکی از شاخص های مهم توسعه و عمران شهری به شمار میآید. اما در کل برای تحقق گردشگری شهری در شهرها باید گردشگاه و مجموعههای گردشگاهی درون و برون شهری و حومه ای به تناسب به وجود آیند و تسهیلات و تجهیزات گردشگری نیز در یک شهر به تناسب طیف گردشگران فراهم شود.
-2 گردشگری شهری
گردشگری در چارچوب الگوهای فضایی خاصی عمل میکند. یکی از این الگوهای فضایی گردشگری شهری است. نواحی شهری به علت آنکه جاذبههای تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی دارندغالباً مقاصد گردشگری مهمی محسوب میگردند. شهرهای معمولاً جاذبههای متنوع و بزرگی شامل موزهها، بناهای یادبود، تئاترها، استادیومهای ورزشی، پارکها، شهربازی، مراکز خرید، مناطقی با معماری تاریخی و مکانهایی مربوط به حوادث مهم با افراد مشهور دارا بوده که این خود گردشگران بسیاری را جذب میکند - تیموتی، :1995 . - 15
