بخشی از مقاله
چکیده
گیاهان دارویی در زمینه های مختلف از جمله صنعت، پزشکی ،کشاورزی کاربرد دارند گیاهان و قارچ ها از روزهای اولیه خلقت بشر استفاده شده و هنوز هم برای ارتقای سلامت و درمان بیماری در سراسر جهان مورد استفاده قرار می گیرند. حدود 25 درصد از داروهای تجویز شده در دنیا از گیاهان مشتق شده است. گیاهان، به جای مواد مخدر، اغلب در مراقبت های بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرند، هم اکنون داروهای متعددی جهت کاهش میزان اثرات بیماری های مختلف ارایه شده است ولی به دلیل عدم بهبودی کامل این بیماری ها با مصرف داروهای موجود، تمایل به استفاده از درمانهای جایگزین و سنتی افزایش یافته است .
امروزه، آنتی اکسیدان های طبیعی توجه خاصی را به خود جلب می کنند و تلاش برای جایگزینی مصنوعی آن ها در حال انجام است . این آنتی اکسیدان های طبیعی می توانند به عنوان غذاهای کاربردی استفاده شوند که باعث جلوگیری ازآسیب های اکسیداتیو به بدن می شوند. با توجه به عوارض جانبی مواد شیمیایی در کشورهای جهان، از جمله کشورهای توسعه یافته، این کشورها در حال تغییر الگوی مصرف داروهای شیمیایی هستند. در این مقاله محقق به مرور موارد استفاده از داروهای گیاهی در درمان بیماری دیابت و سرطان می پردازد.
مقدمه
گیاهان دارویی از ارزش و اهمیت خاصی در تأمین بهداشت و سلامتی جوامع، هم به لحاظ درمان و هم ازنظرپیشگیری از بیماریها برخوردار بوده و هستند. این بخش ازمنابع طبیعی قدمتی هم پای بشر داشته و یکی از مهمترین منابع تأمین غذایی و دارویی بشر در طول نسل ها بوده اند. با آنکه نگرش انسان به فراوردههای دارویی گیاهان، پیشینه عمیقی دارد ولی از حدود نیمه دوم قرن بیستم، مسئله افزایش تولید این فراوردهها در سطح مزارع و باغها شکل علمی نو به خود گرفت
رویکرد روزافزون استفاده ازگیاهان دارویی و فراورده های حاصله از آن، نقش این گیاهان را در چرخه اقتصاد جهانی پررنگتر کرده است. به طوریکه مصرف رو به رشد آن تنها اختصاص به کشورهای درحال توسعه نداشته بلکه یکی از عوامل مهم بهداشتی کشورهای پیشرفته نیز محسوب می گردد
ازنقطه نظر تاریخی، گیاهان اهمیت فراوانی در توسعه جوامع داشته اند و تحقیقات وسیعی برای یافتن فراورده ها و مواد طبیعی دارویی گیاهی در طول تاریخ انجام شده، اما نکته حائز اهمیت اینجاست که تنها کمتر از 10 درصد ازمجموع 250000 گونه گیاهی جهان برای بیش از یک عملکرد زیست شناختی، شناسایی و مورد استفاده قرارگرفته اند.
به عبارت دیگر بر اساس آمارهای منتشره توسط سازمان تجارت جهانی، تنها بین 35 تا 70 هزار گونه گیاه دارویی در طول زمان برای حداقل یک یا چند بار مورد مصرف قرارگرفته است . در حال حاضر، 25 درصد از داروهای موجود، منشأ گیاهی دارند و 12 درصد داروها نیز از منابع میکروبی ساخته شده اند. ارزش اقتصادی و تجاری گیاهان دارویی فوق العاده زیاد است. در بعضی آمارها ارزش تجارت جهانی گیاهان دارویی بالغ بر43 میلیارد دلاردر سال برآورد شده و فروش فراورده های گیاهی در سال بالغ بر24/3 میلیارد دلار آمریکا بوده است.
گرایش عمومی جامعه به استفاده از داروهای گیاهی و به طورکلی فراوردههای طبیعی به ویژه در طی سال های اخیر رو به افزایش بوده و مهمترین علل آن، اثبات اثرات مخرب و جانبی داروهای شیمیایی ازیک طرف و ایجاد آلودگی های زیست محیطی که کره زمین را تهدید میکند از سوی دیگر بوده است
رویکرد جهانی به استفاده از گیاهان دارویی و ترکیب های طبیعی در صنایع دارویی، آرایشی بهداشتی و غذایی و به دنبال آن توجه مردم، مسئولین و صنایع داخلی به استفاده از گیاهان دارویی و معطر نیاز مبرم به تحقیقات پایه ای و کاربردی وسیعی را در این زمینه نمایان می سازد. گیاهان دارویی یکی از منابع بسیار ارزشمند در گستره وسیع منابع طبیعی ایران هستند که در صورت شناخت علمی، کشت،توسعه و بهره برداری صحیح می توانند نقش مهمی در سلامت جامعه، اشتغالزایی و صادرات غیرنفتی داشته باشند
برنامه ریزی جامع برای گیاهان دارویی می تواند علاوه بردستیابی به مدیریت توسعه پایدار در این بخش بالأخص در ابعاد کلان توسعه اقتصادی زیست محیطی، درمانی ، بهداشتی - خودکفایی دارویی - اشتغال ،امنیت غذایی و ذخایر ژنتیکی در عرصه ملی و جهانی به عنوان یک منبع درآمدزا برای کشور محسوب و ایفای نقش نماید.در این مقاله به بررسی اثرات گیاهان دارویی بر دو بیماری سرطان و دیابت پرداخته شده است.
روش تحقیق
در این تحقیق به جمع آوری داده های ثانویه - اسنادی - از طریق مبانی نظری موضوع سوابق تحقیقات پیشین پرداخته شده است که اطلاعات با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای، جستجوی اینترنتی در سایت ها و سایر منابع علمی و پژوهشی در رابطه با موضوع تحقیق گردآوری شده است.
سرطان ممکن است روی هر عضوی از بدن تاثیر بگذارد. سلول ها در یک قسمت از بدن جهش پیدا می کند و از کنترل خارج می شود و در قسمت های دیگر پخش می شود. تقریباً همه سلول های سرطانی رشد سریعی دارد اما درمان آن به نوع سرطان، مرحله بیماری و قسمتی از بدن که درگیر بیماری است، ارتباط دارد، برخی از انواع سرطان ها تنها از طریق شیمی درمانی یا دارو درمان می شود، در حالی که برخی از انواع آن به جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا هر دو نیاز پیدا می کند. در این زمینه محققان روی گیاهان زیادی مطالعه و تاثیر آن ها را روی بهبود سرطان بررسی کرده اند.
سرطان در کشور ما مهمترین مشکل بهداشت عمومی است و به نظر می رسد در کنار تغییرات شیوه زندگی و پیری جمعیت، در آینده اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد. گیاهان دارویی به طور سنتی برای درمان این بیماری استفاده می شود. سرطان به عنوان یک بیماری با علائم و نشانه های پیچیده مشخص شده است.توصیه شده است که در استفاده از گیاهان دارویی نوع دارو در انواع سرطان مورد آزمایش قرار گیرد
کشاورزان در کشورهای در حال توسعه با بیماری های بسیاری مواجه هستند که باعث کاهش بهره وری می شود، بسیاری از این ها نشانه و علائم مشخصی دارند. سالها ااستفاده بیش از حد از داروهای شیمیایی موجود در مواد شیمیایی باعث افزایش مقاومت در برابر این انگلها و همچنین اثرات منفی زیست محیطی می شود.مطالعات تجربی نشان می دهد که چای با توجه به محتوای پلی فنول بالادر فعالیت های حفظ سلامت تاثیر قابل توجهی دارد. دارای طیف وسیعی از خواص دارویی از جمله آنتی اکسیدان، ضد سرطان زا و ضد استروئیسکلروتیک است
خواص دارویی که برای زرشک ثبت شده است شامل این موارد است : ضد میکروب ، آنتی اکسیدان، ضد التهابی، در درمان کم کاری تیروئید، آنتی آریتمی، ضد سرطان، آرام بخش، درمان سنگ های صفراوی
شنبلیله برای درمان دیابت موثر است. این داروی گیاهی ضد سرطان ،ضد بیماری های انگلی و میکروبی و ضد بارداری است.مطالعات نشان می دهند که ویژگی درمانی و تغذیه ای شنبلیله می تواند در توسعه محصولات درمانی و تغذیه ای مورد استفاده قرار گیرد.
طی تحقیقاتی که انجام شده محققان نشان دادند که زنجبیل دارای چربی ضد سرطان در موش های آزمایشگاهی است.از عصاره زنجبیل در درمان سرطان پوست موش ها و خرگوش های آزمایشی استفاده شده است.این گیاه باعث از بین رفتن سلول های سرطانی موش شد
دارچین به طور سنتی در تهیه غذا و به عنوان یک داروی گیاهی برای درمان بیماری های مختلف و علائم آنها استفاده می شود. دارچین دارای خواص آنتی اکسیدان، ضد باکتری، ضد التهابی و سایر خواص درمانی است. در یک مطالعه، که مهاجرت سلول های سرطانی - تومور سرویکس - یا سرطان دهانه رحم مورد بررسی قرار گرفت ،نتایج نشان داد که دارچین به طور قابل ملاحظه ای مهاجرت سلول های سرطانی را کاهش می دهد و نشان می دهد که استفاده بالقوه از آن به عنوان یک داروی ضد سرطان است.