بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
فصل چهاردهم
روابط بین سازمانی
اسلاید 2 :
هدف فصل:
در سیستم اقتصادی نوین، سازمانها خود را به عنوان تیم هایی می پندارند که در اثر همکاری می توانند موفق تر شوند و ترجیح می دهند که بصورت واحدهای انفرادی در صحنه رقابت در برابر یکدیگر قرار نگیرند.
راه جدید برای کم کردن فاصله ها اینست که سازمان ها بر میزان همکاری و تشریک مساعی بین خود بیفزایند تا بتوانند در محیط در حال تغییر باقی بمانند.
در این فصل درباره شبکه ای بسیار متراکم از روابط بین سازمان ها بحث می کنیم.
اسلاید 3 :
دلایل اهمیت روابط بین سازمانی
1- شرکتها همیشه برای تامین مواد اولیه و اطلاعات به سازمانهای دیگر وابسته اند.
2- سازمانها نمی توانند به صورت واحدی جدا از سایرشرکتها موفق شوند .
در روابط بین سازمانی درگذشته، فرض اصلی بر پایه این دیدگاه قرار داشت که دنیا مجموعه ای از سازمان ها و شرکت های مستقل است که هریک می کوشد استقلال خود را حفظ کند و در صحنه رقابت موفق گردد و با توجه به نیازهایش و نیز ثبات عوامل محیطی شرکت ناگزیر به برقراری نوعی رابطه با سازمانهای دیگر می شود .
اسلاید 4 :
سیستم زیست محیطی سازمانی Organizational ecosystem system
سیستمی است که به وسیله رابطه متقابل بین یک جامعه از سازمانها و محیط به وجود می آید. این سیستم خطوط سنتی صنعت را قطع می کند. یک شرکت می تواند یک سیستم زیست محیطی متعلق به خود خلق کند.
دیدگاه جیمزمور (سیستم زیست محیطی سازمانی):
در زمان کنونی سازمانها در یک سیستم زیست محیطی سازمانی سیر تکاملی می پیمایند.
آیا رقابت مرده است؟
اگر پایه و اساس مفهوم رقابت بر این قرار گرفته باشد که یک شرکت برای بقا و برتری جستن بر شرکتهای دیگر باید به تنهایی فعالیت کند˓ محکوم به فناست و طبق این دیدگاه باید اعتراف کرد که پدیده رقابت مرده است˓ ولی اینک شکل جدیدی از رقابت پدیدار و تقویت می گردد.
اسلاید 5 :
مفهوم جدید رقابت
شرکت ها برای دوام و بقای خود در سیستم زیست محیطی دست در دست شرکتهای دیگر مسیر تکامل را می پیمایند تا قدرت بیشتری را کسب کنند.
شرکتها در سایه بحث با یکدیگر˓ مبادله اطلاعات˓ تشکیل ائتلافها و ایجاد روابط بسیار پیچیده می کوشند بر قدرت و توانایی خود بیفزایند .
در دنیای کنونی تعارض و همزیستی مسالمت آمیز بصورت همزمان وجود دارند.
امروزه شرکتها برای باقی ماندن در صحنه رقابت و کسب قدرت به هنگام مذاکره می کوشند که هر چه بیشتر کسب قدرت نمایند˓ ولی از سوی دیگر در فعالیت های جهانی از همکاری با یکدیگر غافل نمی مانند.
اسلاید 6 :
نقش درحال تغییر مدیریت
مطالبی که مدیران در درون سیستم زیست محیطی سازمانی می آموزند:
1-فراتر گذاشتن پا از مرز مسئولیتهای سنتی و استراتژی قدیمی
2-تدوین ساختارهایی جهت اعمال سیستم های نوینی از کنترل
3-عدم صرف تمام توجه جهت حفظ نظم و هماهنگی درون سازمانی
4-استفاده از فرصت هایی که از طریق روابط خارجی بدست می آید
5-توجه بیشتر به فرآیندهای افقی (و نه ساختارهای عمودی )
6-آگاهی یافتن از همکاری و تشریک مساعی در صحنه اقتصادی و برقراری و تقویت روابط همکاری با سایر گروههای ذیفنع
اسلاید 7 :
چارچوب روابط بین سازمانی
اسلاید 8 :
چهار نگرش برای درک روابط بین سازمانی وجود دارد :
1- تئوری وابستگی به منابع: بیانگر راههای بخردانه و معقول سازمان برای کاهش وابستگی سازمان به محیط در زمینه روابط با یکدیگر
2- همکاری های متقابل(تشریک مساعی): وابستگی سازمانها به یکدیگر برای افزایش ارزش و بهره وری طرفین
3- بوم شناسی جمعیت: شناسایی منابع و نیازهای خاص از سوی سازمانها و بحث از شیوه ای که سازمانهای تازه تاسیس می کوشند بدان وسیله از منابع موجود در جامعه استفاده کنند .
4- نهادینه کردن سازمان: توجیه کردن موجودیت و مشروعیت سازمان در محیط بزرگتر
اسلاید 9 :
تئوری وابستگی به منابع
بیانگر دیدگاه سنتی از روابطی است که بین سازمانها وجودداشت. در این تئوری چنین استدلال می شود که :
سازمانها می کوشند وابستگی خود را به سازمانهای دیگر(از نظر تامین منابع مهم)کاهش دهند زیرا این وابستگی بر عملکرد سازمان اثرات منفی خواهد داشت و در این راه تلاش می کنند تا بر محیط اعمال نفوذ نمایند تا منابع مورد نیاز در دسترس قرارگیرد.
میزان وابستگی به یک منبع به 2 عامل بستگی دارد:
1- اهمیت آن منبع برای شرکت
2- شیوه ای که منبع مزبور می تواند اعمال قدرت انحصاری برآن منبع نماید و بر شیوه تخصیص و استفاده ار آن کنترل هایی اعمال کند .
اسلاید 10 :
استراتژیهایی برای کاهش وابستگی به عوامل محیطی
سازمانها با آگاهی از وابستگی به منابع می کوشند تا استراتژیهایی رابه کار ببرند که وابستگی آنها به عوامل محیطی کاهش یابد و تحت نفوذ و قدرت برخی از عوامل قرارنگیرند .
این استراتژیها عبارتند از:
1- استراتژی هایی در زمینه منابع
2- استراتژی هایی مبتنی بر قدرت
اسلاید 11 :
استراتژی هایی درزمینه منابع
شرکت ها سعی می کنند تا از مجرای تدوین استراتژیهایی به نوعی استقلال دست یابند. یکی از استراتژی ها این است که شرکت خود را با روابط مبتنی بر وابستگی متقابل سازگار نماید یا چنین روابطی را تغییر دهد .
برخی از اقدامات رایج :
- خرید یا سرمایه گذاری در شرکتی که مواد اولیه عرضه می کند.
- بستن قراردادهای بلند مدت
- تشکیل مشارکت خصوصی
- تشکیل اتحادیه تجاری، امضا قرارداد˓ ادغام شرکت دیگری با سازمان خود
- به عضویت درآوردن اعضای هیات مدیره شرکت عرضه کننده مواد اولیه در هیات مدیره خود
اسلاید 12 :
برخی از سازمانها نیز اقدامات سیاسی به عمل می آورند مثل اعزام نیروهای متخصص به مراکز قانون گذاری جهت ارائه پیشنهادهایی به نمایندگان برای :
- تصویب قوانین جدید
- لغوبرخی از مقررات
- تصویب یا لغو مالیاتها
- تعرفه های گمرکی
- در نظر گرفتن یارانه یا تدوین استانداردهایی که به موجب آنها شرکتها بتوانند منابع تامین کننده (شرکتهای دیگر) را خریداری نمایند .
اسلاید 13 :
استراتژی هایی مبتنی بر قدرت
شرکتهای بزرگ و مستقل می توانند بر شرکتهای کوچک و عرضه کننده مواد اولیه اعمال قدرت نمایند. هنگامی که یک شرکت میتواند بر شرکت دیگری اعمال قدرت نماید˓ می تواند :
- از عرضه کنندگان بخواهد که بسیاری از اقلام هزینه را حذف نمایند .
- محصولات را به شیوه ای کاراتر حمل و عرضه کنند .
- خدمات بعد از فروش ارائه نمایند و به آنها اجازه نمی دهد که قیمت محصولات و خدمات خود را بالا ببرند .
- عرضه کنندگان را در برابر یکدیگر به رقابت وادارد تا محصولاتی به قیمتی کمتر خریداری نمایند .
- برخی از عرضه کنندگان را از مدار فروشندگان حذف و از صحنه رقابت محوکند.
اسلاید 14 :
قدرت مبتنی بر منابع˓ در شرکتهای بزرگ˓ بدین معنی است که شرکتهای کوچک باید ضعیف تر و کوچک تر شوند و نمی توانند از نظر قیمت به رقابت برخیزند. هرگاه شرکتی از نظر قدرت در موضع ضعف قرار گیرد می کوشد با مشتریان روابطی جدید ایجاد کند˓ همواره در پی نوآوری است و احتمالا با شرکتهای دیگر تشکیل مشارکت خاص داده و کسب قدرت می نماید.
اسلاید 15 :
شبکه های همکاری
این دیدگاه˓ دیدگاهی جدید و جایگزین تئوری مبتنی بر وابستگی به منابع است. شرکتها دست در دست یکدیگر می گذارند تا از نظر رقابت˓ قدرت بیشتری پیدا کنند و بتوانند در منابع کمیاب سهیم شوند˓ برای مشارکت در خطر و سهیم شدن در پاداشهای حاصل از این فعالیتها ائتلافهایی به وجود می آورند و در بسیاری از موارد راه همکاری با یکدیگر را می آموزند.
دلایل توجه به همکاری درون سازمانی:
- مشارکت در خطر به هنگام ورود به بازارهای تازه
- ناتوانی در تامین هزینه های سنگین برنامه های جدید و کاهش دادن این هزینه ها
- ارائه تصویری بهتر از سازمان در صنایع با توجه به تکنولوژی های نوین
اسلاید 16 :
منشا بین المللی
- مشارکت می تواند راه را برای ورود به بازارهای جهانی هموار سازد
- برای نوآوری˓ حل مساله و ارائه عملکرد خوب˓ پدیده همکاری به عنوان پیش شرط اصلی به حساب می آید .
این دیدگاه دشمنی ها را به دوستی تبدیل می نماید. شرکتها دست از مخالفت های سنتی و شیوه های اندیشه گذشته برداشته و به مشارکت و همکاری توجه می کنند. مشارکت شرکتها موجب می گردد که هزینه ها کاهش یافته و ارزش افزوده برای شرکتهای ذی نفع و شریک افزایش یابد.
اسلاید 17 :
ویژگیهای این دیدگاه
- بر پایه اعتماد متقابل و توانایی شرکتها قرار دارد که بتوانند تضاد و تعارض را به صورتی مسالمت آمیز حل کنند .
- اطلاعات زیادی ردوبدل می شود.
- کارکنان می کوشند موجب افزایش ارزش برای شرکتهای طرف قرارداد شوند˓ به تعهد پایبند باشند و کمتر در اندیشه بدبینی و رقابتهای نابجا باشند .
- شرکت ها در راهی گام برمی دارند که منافع طرفهای قرارداد تامین شود .
- اطلاعات زیادی در این الگو رد و بدل می شود .
- برای ایجاد ارتباط از شبکه های الکتریکی˓ کامپیوتر و جلسه استفاده می شود تا افراد با بحث های رودرو به نتیجه برسند و مسائل مطرح شده را به کمک یکدیگر حل نمایند .
- گاهی افراد متعلق به شرکتهای دیگر وارد صحنه می شوند تا روابط صمیمی و همکاری بیشتری به وجود آید .
-اعضای شرکت ها در طرح ریزی و تولید محصولات همکاری می کنند و برای دوره های بلندمدت سرمایه گذاری می نمایند.
-همکاری موجب صمیمیت می گردد به گونه ای که شاید در برخی از موارد نتوان دو سازمان را از یکدیگر تفکیک کرد.
اسلاید 18 :
تغییرات ویژگی های روابط بین سازمانی
اسلاید 19 :
بوم شناسی جمعیتPopulation ecology
این دیدگاه به ناهمگونی سازمانها وسازشکاری سازمان درون یک جمعیت توجه می شود .
جمعیت مجموعه ای از سازمان ها است که به فعالیت هایی مشابه مشغول اند˓ از نظر استفاده از منابع˓ الگوهای مشابهی دارند ومحصولاتی مشابه تولید وعرضه می کنند. سازمان های درون یک جمعیت برای کسب منابع مشابه یا جلب نظر مشتریان مشابه با یکدیگر رقابت می کنند.
در بوم شناسی˓ درباره تعداد وگوناگونی سازمان های موجود در جامعه پرسش هایی مطرح می شود .
برخی از پرسش هایی که مطرح می شوند عبارتند از :
اسلاید 20 :
چرا به صورت دائم شکل های سازمانی جدید به وجود می آیند و باعث ناهمگونی سازمان ها می شوند ؟
با توجه به تغییراتی که در محیط رخ می دهد˓ یک سازمان نمی تواند به صورت کامل خود را با این تغییرات وفق دهد و در این راه محدودیتهای زیادی دارد. از این رو صلاح جامعه در این است که از طریق نوآوری˓ خلاقیت و کارآفرینی شکل های جدیدی از سازمان به وجود آید. سازمان های جدید می توانند این نیاز جامعه را تامین کنند˓ بسیار بیش از سازمانهای با سابقه که با سرعت و آهنگی کند تغییر می یابند .