بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
درسنامه کتاب ”دانش خانواده و جمعيت“
اسلاید 2 :
اهداف درس :
فهم و بيان مفاهيم بنيادين خانواده
آشنايي با معيارهاي انتخاب همسر
آشنايي با مهارت هاي مورد نياز در تشکيل خانواده و نحوه رفتار با همسر
فوايد فرزند آوري و پيامدهاي تک فرزندي
آشنايي با مفاهيم بنيادين جمعيت و آسيب هاي کاهش جمعيت
دانش خانواده و جمعيت
اسلاید 3 :
فصل اول
نيازهاي اساسي انسان
اسلاید 4 :
نيازهاي زيستي غريزي—(هرم مازلو)
نيازهاي اجتماعي عاطفي
راههاي پيشنهادي براي تامين نيازهاي غريزي – عاطفي:
← روابط آزاد و دوستي دختر و پسر (رضايت – اراده طرفين )
← ازدواج---(رضايت – اراده – تعهد طرفين )
اسلاید 6 :
پيامدهاي روابط آزاد:
اسلاید 7 :
پيامدهاي دوستي با غير هم جنس
اسلاید 10 :
مهارت هاي انتخاب همسر شايسته
اسلاید 11 :
معيارهاي همسرگزيني:
همانندي (کفو بودن ) در
عرصه هاي اقتصادي- اعتقادي- فرهنگي
خوش اخلاقي
– تقوا
سلامت جسمي و رواني
برخي سوالات هنگام خواستگاري:
بارزترين ويژگي اخلاقي- اعتقادات ديني – اجتماعي
عکس العمل هنگام رنجيدگي و عصبانيت
تعصبات – مکان زندگي
– خصوصيات مورد علاقه ( و منجر به انزجار ) شما در همسر اينده
- نظر شوهر در خصوص ادامه تحصيل و اشتغال زن
مکان زندگي و توقعات از همسر
اسلاید 12 :
برخي موانع در مسير ازدواج
بيماري والدين
سخت گيري در معيارهاي ظاهري
مخالفت والدين
تفاوت فرهنگي
ازدواج با فرزند تک سرپرست يا سرپرست خانواده
معلوليت
اشتغال به تحصيل
سطح تحصيلات
مسايل اعتقادي
طلاق پدر و مادر
اعتياد يا سوء سابقه والدين
تفاوت سن معکوس
اسلاید 13 :
فصل دوم
حقوق ,مسئوليت و تعالي خانواده
اسلاید 14 :
اصول و مباني الگوي اسلامي خانواده
يک: اصول حاکم بر روابط اعضاي خانواده
اصل مکمل بودن زن و مرد( زن و مرد لباس يکديگرند)
اصل تعاون: همکاري و مساعدت در انجام نيکوکاري و پرهيزکاري (تعاونوا علي البر و التقوي)
اصل مودت : محبت و مودت ريشه حرکت از خودخواهي به ديگرخواهي است- خدا عامل مودت و رحمت ميان زن و شوهر
اصل معاشرت به معروف
اصل تناسب حق و مسئوليت
اسلاید 15 :
دو : اصول ناظر به ماهيت جمعي خانواده
اصل قداست: خانواده داراي يک ارزش بنيادين و درجهت کمال انسان است. ازدواج صرفا به منظور لذت گرايي , خود خواهي و سامان دادن به غرايز حيواني نيست .
اصل استحکام : تلاش زوجين بايد در جهت استحکام بناي خانواده باشد .
اصل وحدت : وحدت در دين شرط شروع زندگي
مديريت واحد در امور خانواده تضمين کننده انسجام دروني آن است .
اصل مراعات حريم خصوصي
اصل رعايت مصالح کودک: تولد فرزند مشروع و تربيت صحيح و وجوب تغذيه و نگهداري از کودک و ممنوعيت سقط جنين
اصل حمايت : ----حمايت از درون خانواده ----اقتصادي
----غير اقتصادي
اسلاید 16 :
حقوق و تکاليف اعضاي خانواده
يک : حقوق و مسئوليت هاي مالي زوجين : ازدواج نهادي اقتصادي و پيماني مالي نيست ولي زوجين بايد از حقوق و تکاليف مالي خود و همسر مطلع باشند.
آزادي اقتصادي و مالي در خانواده: هر فرد در صورت داشتن بلوغ عقل و رشد, حق انجام هر گونه عمل حقوقي از جمله کسب درآمد – اداره اموال و دخل و تصرف در اموال خود را دارد . (ماده 1118 قانون مدني)
آزادي اقتصادي و مالي در بيرون خانواده : هر کس حق دارد شغلي را که به آن مايل است و مخالف اسلام و مصالح عمومي و حقوق ديگران نيست برگزيند . ( اصل 28 قانون اساسي)
در عين حال شوهر ميتواند زن خود را ازحرفه يا صنعتي که منافي با مصالح خانوادگي يا حيثيات خود يا زن باشد منع کند .(ماده 1117 قانون مدني) و تشخيص تضاد يا عدم تضاد شغل زن با حيثيات همسر با دادرس است.
اسلاید 17 :
حقوق و مسئوليت هاي مالي مردان در خانواده
يک : نفقه : عبارت است از همه نيازهاي متعارف متناسب با حيثيت زن از قبيل مسکن – پوشاک – غذا- هزينه هاي بهداشتي درماني ..
الف : نفقه زوجه : 1- در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است ( ماده 1106 ) و طرفين نمي توانند ضمن عقد نکاح يا بعد از آن با توافق اين تکليف را از مرد ساقط کنند .
2- در صورت نشوز و سرپيچي زن وجوب نفقه از مرد ساقط ميشود.(م 1108 )
کارکرد نفقه :
ايجاد همبستگي ميان زن و شوهر و ديگر اعضاي خانواده
نشان دهنده علاقمندي و مسئوليت شناسي مرد نسبت به خانواده
اثبات تلاش مرد براي حفاظت و آسايش خانواده
اسلاید 18 :
ب : نفقه اقارب و نزديکان : نفقه والدين بر فرزند (در صورت ناتواني مالي والدين و توانايي مالي فرزند) و نفقه فرزند بر پدر در صورت ناتواني وي و يا پس از استقلال فرزند در صورت ناتواني وي و توانايي مالي والد يا جد (در صورت فوت پدر يا عدم قدرت او به نفقه دهي بر عهده اجداد پدري است) (ماده 1199 ق م )
دو : مهريه( صداق) : عطيه و بخششي که مرد هنگام ازدواج به همسرش
مي پردازد .
خودداري از پرداخت مهريه در شمار پليدترين گناهان (امام صادق عليه السلام) / توصيه اسلام به پرهيز از تعيين مهريه هاي سنگين
سه : ارث زن و شوهر
نفقه – مهريه و ارث سه منبع مالي زن
در اصل توارث ميان زن و مرد تفاوتي نيست .
تفاوت در ميزان ارث است .
شوهر مي تواند از طريق وصيت بخشي از اموال خود را به زن ببخشد .
اسلاید 19 :
حقوق و مسئوليت هاي غير مالي زوجين در خانواده
يک : حقوق و مسئوليت هاي مشترک
حسن معاشرت (خوش رفتاري و احترام به همسر – همکاري در امور خانواده – پايبندي به همسر – پرهيز از بدگويي و طرح عيوب وي نزد ديگران – بخشش خطاهاي يکديگر (صبر بر بعضي خطاهاي همسر به معناي ظلم پذيري نيست.) تمکين زن براي شوهر ( عدم تمکين بدون دليل موجه موجب "نشوز" زن و استحقاق محروميت وي از نفقه خواهد بود. (ماده 1108 قانون مدني)
اسکان مشترک : مرد و زن مکلفند در خانه مشترک فراهم آمده تئسط مرد ساکن شوند.
در صورت ترک زندگي بدون عذر موجه توسط مرد ( به مدت 6 ماه متوالي يا 9 ماه متناوب در طول يک سال) زن مي تواند درخواست طلاق دهد. (م 1130)
وفاداري : معنا ( زن و مرد روابط نامشروع با شخص ديگري نداشته باشند) .
فردي که بخاطر رابطه نامشروع همسرش با ديگري زيان ديده مي تواند درخواست جبران خسارت مادي و معنوي کند .
(بدليل بديهي بودن موضوع وفاداري, در قانون مدني ايران به تکليف وفاداري اشاره اي نشده است . )
مشارکت و همکاري در امور خانواده ( ماده 1104 قانون مدني )
اسلاید 20 :
دو : حقوق و مسئوليت هاي اختصاصي مردان :
حضانت و تربيت فرزندان :
تعريف حضانت : قدرتي براي نگهداري و تربيت فرزندان که (بطور طبيعي- شرعي و قانوني) به پدر و مادر داده شده و جزء حقوق و وظايف مشترک آنهاست. (م 1168)
در صورت فوت پدر يا مادر حضانت طفل با کسي که زنده است خواهد بود . هر چند متوفا پدر طفل بوده و براي طفل قيم تعيين کرده باشد (م 1171)
