بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
حقوق تجارت
اسلاید 2 :
بازار پول
اسلاید 3 :
تعریف حقوق بانکی
حقوق بانکی به قواعد حاکم بر جمع اوری وجوه مازاد، تخصیص ومصرف بهینه ان در جهت سیاست های کلی بانکی اقتصاد کشور، فراهم کردن موجبات تسهیل پرداخت وانجام سایر خدمات بانکی در چار چوب قوانین ومقررات تعریف شده است
اسلاید 4 :
تنظیم گری در بازار پول
بانک مر کزی جمهوری اسلامی ایران دارای پنج رکن به شرح زیر می باشد:
مجمع عمومی
شورای پول واعتبار (رکن سیاستگذار و نظارت)
هیات عامل (رکن اجرایی)
هیات نظارت اندوخته اسکناس
هیات نظار (رکن نظارت)
اسلاید 5 :
بانک ها وموسسات اعتباری (بازیگران)
بانک های دولتی
در تاریخ 2 مهر 1358 شورای انقلاب در اجرای قانون ملی شدن بانکها وموسسات اعتباری لایحه قانونی اداره امور بانک ها را مصوب کرد واز ان تاریخ کلیه بانک های کشور اعم از بانک های تخصصی وتجاری و بانک های دولتی سابق ملی شدند مطابق ماده 2 این قانون ارکان بانک ها عبارتند از:
مجمع عمومی بانک ها
هیات مدیره هر بانک
شورای عالی بانک ها(این رکن در حال حاضر منحل شده است)
مدیر عامل هر بانک
بازرسان قانونی هر بانک
اسلاید 6 :
مجمع عمومی بانک های دولتی از وزیر امور اقتصاد ودارایی، وزیر صنایع، وزیر بازرگانی، وزیر جهاد کشاورزی، وزیر مسکن، وزیر تعاون و رییس سازمان برنامه ریزی ومدیریت (معاون برنامه ریزی ومعاون راهبری رییس جمهوری) تشکیل میشود
اسلاید 7 :
بانک های خصوصی
در قالب ماده واحده قانون اجازه تاسیس بانک های غیر دولتی به تاریخ21/1/1379 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید مطلبق این قانون به منظور افزایش شرایط رقابتی در بازررار های مالی وتشویق پس انداز و سرمایه گذاری و ایجاد زمینه رشد و توسعه اقتصادی کشور و جلو گیری از ضرر وزیان جامعه با توجه به ذیل اصل چهل وچهارم قانون اساسی و در چار چوپ ضوابط، قلمرو وشرایط تعیین شده اجازه تاسیس بانک ها توسط بخش غیر دولتی به اشخاص حقیقی وحقوقی داخلی داده میشود
مطابق ضوابط تاسیس بانک های غیر دولتی مصوب20/9/1379/ شورای پول واعتبار بانک های غیر دولتی می تواند با مجوز بانک مر کزی ودر چار چوب قانون پولی وبانکی مصوب سال1351 قانون عملیات بانکی بدون ربا واساسنامه خود به کلیه عملیات بانکی مجاز مبادرت ورزد تشکیل بانک غیر دولتی صرفا بصورت شرکت های سهامی عام با سهام با نام ممکن است(ماده2 ظوابط تاسیس بانک غیر دولتی)وبنابراین تابع مقررات قانون تجارت است
اسلاید 8 :
موسسات غیر بانکی
مطابق مقررات ناظر بر تاسیس وشیوه فعالیت موسسه های اعتباری غیر بانکی موسسه ای است که از طریق جذب سپرده های مجاز بانکی(به استثنا سپرده قرض الحسنه جاری) اخذ تسهیلات واستفاده از سایرابزارهای مالی به تجهیز منابع مبادرت نموده واین منابع را به اعطای تسهیلات اعتباری اختصاص داده و یا به هر نحودیگری به تشخیص بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران واسطه بین عرضه کنند گان و متقاضیان منابع مالی می باشد
با توجه به این نکته که موسسات اعتباری متفاوت از بانک هستند ودر نتیجه امتیازاتی که بانک ها دارا هستند را در فقدان تصریح قانونی بی بهر ه خواهند بود
اسلاید 9 :
صندوق های قرض الحسنه
موسساتی هستند که هم در تجهیز وهم در تخصیص منابع صرفا از قرار دادهای قرض الحسنه استفاده می کنند صندوق های قرض الحسنه بر اساس مواد584و585 قانون تجارت تشکیل می گردند ومقصود از تشکیل آن ها جلب منافع وتقسیم سود بین اعضا نمی باشد قرض الحسنه نوع خاصی از قرض است که از جهت فقهی وحقوقی همان احکام عقد قرض را دارد اما شرط نیازمند بودن وام گیرنده ((انگیز های معنوی واخرتی قرض دهنده ان را از قرض به معنای عام جدا می کند
هم اکنون مقررات مربوط به صدور مجوز ونحوه فعالیت صندوق های قرض الحسنه مصوب 27/4/1383 شورای پول واعتبار بر فعالیت صندوق های قرض الحسنه حاکم می باشد
اسلاید 10 :
شرکت های تعاونی اعتبار
نظر به قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی مصوب22/10/1383مجلس شورای اسلامی وبا توجه به اینکه فعالیت های شرکت های تعاونی اعتبار از مصادیق اشتغال به عملیات بانکی می باشند دستور العمل اجرایی تاسیس فعالیت ونظارت بر شرکت های تعاونی اعتبار به تارخ3/6/1386 به تصویب شورای پول واعتبار رسید
سرمایه شرکت تعاونی اعتبار از طریق پرداخت حق عضویت اعضا تامین شده(ماده13)وافتتاح حساب سپرده نیز منحصرا برای اعضا شرکت ومطابق انواع حساب های مذکور در قانون عملیات بانکی بدون ربا ومقررات مرتبط با آن صورت می گیرد
اسلاید 11 :
شرکت های واسپاری(لیزینگ)
دستور العمل اجرایی تاسیس ،نحوه فعالیت ونظارت بر شرکت های لیزینگ در جلسات مورخ9/4/86و16.4.86شورای پول واعتبار در ماده28 به تصویب رسید مقصود از عملیات لیبزینگ طبق این دستور العمل خرید اموال منقول وغیر منقول توسط شرکت لیزینگ وانتقال وواگذاری ان ها به متقاضیان از طریق روش های مختلف عقد اجاره یا فروش قسطی می باشد
اسلاید 12 :
صرافی ها
مقصود از عملیات صرافی خرید وفروش ارز اعم از نقدی یا حواله ای ونیز خرید وفروش مسکوکات طلا ونقره می باشد بانک مر کزی صرافی ها را به صرافی هایی که صرفا به حرید وفروش نقدی ارز مبادرت می ورزند را(صرافی های نوع اول) وصرافی هایی که به امر نقل وانتقال ارز در چار چوب مقررات ارزی اشتغال دارند(صرافی نوع دوم) تقسیم کرده است هر دو نوع صرافی می توانند به خرید وفروش مسکوکات طلا ونقره بپردازند اما پرداختن به سایر معاملات ارزی وغیر ارزی جز خرید وفروش نقدی ارز توسط صرافی ها ی نوع اول ممنوع است
اسلاید 13 :
ابزارهای بازار پول
عقود و قراردادهای مجاز برای تجهیز منابع
عقود و قراردادهای مجاز برای تخصیص منابع
اسلاید 14 :
تجهیز منابع
سپرده های قرض الحسنه
سپرده های جاری
سپرده های پس انداز
سپرده های سرمایه گذاری مدت دار
اسلاید 15 :
تعریف سپرده جاری:
در حساب جاری مشتری وجوه خود را نزد بانک سپرده می کند با این قید که بدون انکه به این سپرده سودی تعلق بگیرد حق برداشت از حساب مزبور برای مشتری یا به حواله کرد او در هرزمانی محفوظ باشد و به همین جهت در عرف بانکی از ان بعنوان سپرده دیداری یاد می شود با افتتاح حساب جاری به در خواست دارنده دسته چک صادر و به صاحب حساب داده میشود تا به موجب آن در صورتی که چک به درستی صادر شده باشد مبلغ درج شده در سند به دارنده چک پرداخت شود
اسلاید 16 :
سپرده سرمایه گذاری مدت دار
در سپرده های سرمایه گذاری مدت دار بانک با استفاده از عقود اسلامی همچون مشارکت، مضاربه، مزارعه و معاملات اقساطی وجوه مردم را بکار گرفته وحاصل را مطابق سهم خود وسپرده گذاران وهمچنین حق الوکاله خویش بر اساس مقرارات هر یک از عقود مورد استفاده بین خود وسپرده گذار تقسیم می کند
بنابراین بانک ها وجوه سپرده شده در حساب های سرمایه گذاری را به وکالت از سپرده گذاران وبه صورت اشاعه در عقود اسلامی مذکور در قانون به کار گرفته ومنافع حاصل را بر اساس قرارداد منعقده که متضمن مصالحه منافع بین بانک وسپرده گذار وبین سپرده گذار می باشد متناسب با مدت ومبالغ سپرده های سرمایه گذاری پس از وضع سپرده های قانونی مربوط ورعایت سهم منابع بانک به نسبت مدت ومبلغ از کل وجوهبه کار گرفته شده در ان عملیات تقسیم می نماید
اسلاید 17 :
تخصیص منابع
تخصیص منابع از سوی بانک ها در چهار گروه
قرض الحسنه،
عقود مشارکتی
(مشارکت مدنی،
مشارکت حقوقی،
مضاربه،
مزارعه و
مساقات)
عقود مبادله ای
(فروش اقساطی،
اجاره به شرط تملیک،
سلف،
خرید دین و
جعاله) و
سرمایه گذاری مستقیم طبقه بندی می شود
اسلاید 18 :
عقود مشارکتی
در تعریف عقد شرکت می توان گفت((عقدی است که به موجب ان دو یا چند شخص به منظور تصرف مشترک وتقسیم سود وزیان و گاه مقصود دیگر حقوق خود را در میان می نهد تا به جای ان مالک سهمی مشاع از این مجموعه شوند))
ماده 7 قانون عملیات بانکی بدون ربا امده است مطابق ماده بانک ها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم برای گسترش فعالیت بخش های مختلف تولیدی ،بازرگانی وخدماتی قسمتی از سرمایه ویا منابع مورد نیاز این بخش ها را بصورت مشارکت تامین نماید
متقاضی تسهیلات می تواند در دایره اذن صاحبسرمایه(بانک) از ان وجوه در فعالیت اقتصادی بنگاه استقاده کند ورابطه مالی بانک با مشتری رابطه صاحب سرمایه با عامل یا رابطه دو شریک خواهد بود
اسلاید 19 :
ویژگیهای عقود مشارکتی
تقسیم سود و زیان به نسبت کار وسرمایه
متغیر بودن نرخ سود قرارداد
اذنی بودن قرارداد
نیاز به نظارت مستمر بر فعالیت موضوع مشارکت
اسلاید 20 :
انواع عقود مشارکتی
مشارکت حقوقی
منظور از مشارکت حقوقی تامین قسمتی از سرمایه شرکت های سهامی جدید ویا خرید قسمتی از سهام شرکت های سهامی موجود می باشد مطابق ماده 24 بانک ها می توانند به منظور ایجاد تسهیلات لازم برای گسترش فعالیت بخش های مختلف تولیدی، بازرگانی وخدماتی قسمتی از سرمایه مورد نیاز شرکت های سهامی را که برای امور مذکور تشکیل شده ویا می شوند تامین نمایند
مشارکت مدنی