بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مبانی مدیریت
فصل 10 موضوع: مبانی رفتار فردی و گروهی
اسلاید 3 :
رفتار سازمانی
رفتار سازمانی به موضوع چگونگی عمل افراد در هنگام کار می پردازد.
رفتار سازمانی در وهله اول به دو زمینه عمده توجه دارد :
رفتار فردی که بیشتر مبتنی بر نظر روان شناسان و در برگیرنده عناوینی چون نگرش، ادراک ، یادگیری و تحرک است
رفتار سازمانی که با رفتار گروهی سروکار دارد که در برگیرنده هنجارها ،وظایف ، ساختمان تیمی و تعارض ها است.
بنابراین با توجه به این که کارکنان یک سازمان هم انفرادی و هم گروهی عمل می کنند، نیازمندیم که در هر دو سطح به مطالعه آنها بپردازیم.
اهداف رفتار سازمانی تبیین و پیشگویی رفتار است.
اسلاید 4 :
نگرش
نگرش ها از سه جز تشکیل شده اند:
شناخت : که در برگیرنده باورها ، نظرات، دانش و مجموعه اطلاعات فرد می باشد.
عاطفه : هیجان یا احساس فرد است.
رفتاری: که به قصد یا نیت فرد و به رفتار او در موردکسی یا چیزی مربوط میشود.
مدیران طبیعتا به همه نگرشهایی کارمندان خود علاقه ندارند و بیشتر به نگرش هایی
مربوط به کار توجه دارند. سه نگرش مهم کاری عبارتند از:
رضایت شغلی:نگرش کلی کارمند است نسبت به شغل خود.
جاذبه شغلی :درجه ای است که کارمند به طورفعال به کارخود بپردازدو انجام کار و مسئولیت خود را مهم تر از منافع شخصی خویش می پندارد.
تعهد سازمانی :علاقمندی کارمند نسبت به سازمان خود است که در قالب وفاداری ، شناسایی و جذب نسبت به سازمان است.
اسلاید 5 :
نظریه ناهمسانی شناختی
لئون فستینگر در اواخر دهه 1950 نظریه ناهمسانی شناختی را مطرح کرد. این نظریه می کوشد رابطه بین نگرش ها و رفتار را توضیح دهد.ناپیوستگی در این مورد به معنای ناهماهنگی و ناهمسانی است.ناهمسانی شناختی به هر نوع ناسازگاری گفته می شود که فرد ممکن است بین دو یا چند نگرش خود یا بین رفتار و نگرش های خویش بیابد.
وی معتقد است که هرنوع ناموزونی آزار دهنده است و فرد می کوشد از دامنه ناهمسانی و بالطبع ناراحتی اش بکاهد.از این رو افراد جویایی حالتی ثابت و پایدارند .حالتی که در برگیرنده حداقل ناهمسانی باشد.
وی می گوید که عوامل تعیین کننده تمایل به کاهش ناهمسانی عبارتند از:میزان اهمیت عناصر به وجود آورنده آن ،میزان اثری که عناصر مربوطه روی باورهای فرد دارند، و پاداش هایی که ممکن است در این ناهمسانی نهفته باشد.
اسلاید 6 :
شخصیت
در دنیایی واقعی ده ها ویژگی شخصیتی وجود دارد. بسیاری از این خصلت ها ی شخصیتی برای شرح رفتار افراد کاربرد دارند .مرسوم ترین این ویژگیها ، کمرویی، پرخاشگری ، سلطه پذیری ،تنبلی ،وفاداری و ترس را در برمی گیرد. این ویژگیها، هنگامی که به صورت تداوم رویه در کارها و رفتار مشاهده شوند، ویژگیها می تواند منجر به تشخیص مبانی شخصیت یک فرد شود. دو نمونه از معروف ترین این روش ها شاخص اصول مایرز-بریگز و الگوی پنج ویژگی شخصیتی می باشد.
اسلاید 7 :
اصول مایرز - بریگز
یکی از رایج ترین روش های تشخیص شخصیت، شاخص مایرز – بریگز(MBTI) است.(MBTI) چهار بعد شخصیتی را به کار می گیردتا شانزده ویژگی شخصیتی مختلف را شناسایی کند. این چهار بعد شخصیتی مبتنی است بر برون گرایی در برابر دروان گرایی(EI)؛ حسی در برابر شهودی(SN) ؛ تفکر در برابر احساس(TF)؛ و قضاوت در برابر ادراک(JP).
بعد EI جهت گیری فرد را در برابر دنیای درونی اندیشه ها(I) یا محیط دنیای خارج(E) می سنجد. بعد حسی –شهودی میزان اعتماد فرد را به اطلاعاتی که از دنیای خارج(S) یا از دنیای اندیشه ها گردآمده نشان می دهد(N).
بعد تفکر – احساس،ارجحیت دادن فرد به ارزیابی اطلاعات به شیوه تخیلی(T) یا بر مبنای ارزش ها و باورها را نشان می دهد و بالاخره شاخص قضاوت – ادراک، نگرش نسبت به دنیای خارج را که در جهت تکمیل وظیفه(J) یا جستجوی اطلاعات است(P) نشان می دهد.
طرفداران این روش براین باورند که شناختن این ویژگی های شخصیتی ضروری است چرا که این ویژگی ها بر شیوه هایی که مردم کنش متقابل نشان داده و مشکلات خود را حل می کنند، اثر می گذارند.
اسلاید 8 :
پنج ویژگی بزرگ شخصیتی
برون گرایی : یک بعد شخصیتی است که در درجه اجتماعی بودن ،جرات داشتن و پرچانگی توصیف می کند.
توافق پذیری: بعدی شخصیتی است که در درجه خوش خلقی، تعاون و اعتمادپذیری فرد را شرح می دهد.
وظیفه شناسی : یک بعد شخصیتی است که میزان مسئولیت پذیری ،قابلیت اعتماد ، پشتکار و هدفگرا بودن فرد را توصیف می کند.
دوام عاطفی :یک بعد شخصیتی است که درجه آرامی، اشتیاق و ایمنی(مثبت)یا خشونت ،عصبانیت ، افسردگی و ناامنی(منفی) شخص را شرح می دهد.
صداقت نسبت به تجارب: یک بعد شخصیتی است که در درجه خلاقیت ، حساسیت هنری،و روشنفکری شخص را توصیف می کند.
اسلاید 9 :
ادراک
ادراک فرآیندی است که افراد از طریق آن برداشت های حسی خود را تنظیم و تفسیر می کنند تا به محیط خود معنا دهند. پژوهش در مورد ادراک ثابت کرده است که هر چند افراد یک چیز را می بینند اما ممکن ایت درک متفاوتی از آن داشته باشند.
وقتی فردی به هدفی می نگرد و می کوشد آن را تفسیر کند، ویژگیهای شخصیتی آن فرد به شدت روی آن تفسیر اثر می گذارند. این ویژگیهایی شخصی عبارت اند از: نگرش، شخصیت ، انگیزه ها ،علائق، تجربه های قبلی، و تمایلات.
ویژگیهای هدف مورد نظر نیز می تواندبر آنچه دریافت شده است اثرگذارد.
اسلاید 10 :
تئوری اسناد
منظور از تئوری اسنادی این بوده که بتوانیم نوع قضاوت خود را درباره دیگران توجیه کنیم ،زیرا قضاوت ما به تفسیر ما از نوع رفتار بستگی دارد . اساسا ، این نظریه می گوید وقتی ما رفتار فردی را مشاهده می کنیم تا علت یا علت هایی رفتار درونی یا بیرونی آن را مشخص کنیم.رفتارهای درونی رفتارهایی هستند که معتقدیم تحت کنترل فرد قرار دارند. رفتاری که علت بیرونی دارد از عوامل بیرونی منتج می شود ، شخص به خاطر شرایط معین مجبور شده است که چنین رفتاری داشته باشد. این تصمیم به سه عامل بستگی دارد :
تمایز ، همانندی و تداوم
اسلاید 11 :
یادگیری
تقریبا تمامی رفتارهای پیچیده حاصل یادگیری هستند . اگر میخواهیم به تبیین و پیش بینی رفتار بپردازیم لازم است دریابیم که افراد چگونه یاد می گیرند.یادگیری چیست؟ تعریف یک روان شناس بسیار گسترده تر از نظر یک فرد عادی است که می گوید« یادگیری یعنی چیزی که در مدرسه فرا گرفته ایم» در واقع هریک از ما دائم داریم «به مدرسه می رویم.» یادگیری در تمام اوقات وجود دارد. ما به طور مدام از تجربه های خود می آموزیم و یک تعریف علمی از یادگیری چنین است: هرگونه تغییرات نسبتا دائم در رفتار که در اثر تجربه ایجاد می شود.
دو نظریه معروف در تبیین فرایند یادگیری عرضه شده است .
شرطی کردن عامل
نظریه یادگیری اجتماعی
اسلاید 12 :
نظریه شرطی کردن عامل
شرطی کردن عامل چنین استدلال می کند که رفتار تابع نتایج آن است.افراد یاد می گیرند که با در پیش گرفتن یک رفتار چیزی را که مایلند یاد بگیرند یا از چیزی که نمی خواهند دوری گزینند . رفتار عامل به معنای رفتار داوطلبانه یا فراگرفته شده است که در مقابل رفتار واکنشی یا رفتار فراگیرنشده قرار می گیرید.گرایش به تکرار چنین رفتاری تحت تاثیر تقویت یا عدم تقویت منتج از عواقب آن رفتار است،بنابراین تقویت ،رفتار را استحکام بخشیده و احتمال تکرار آن را افزایش می دهد.
به نظر میرسد که رفتار را عوامل بیرونی(یعنی آموخته ها) تعیین می کنند نه عوامل درونی یعنی بازتاب ها یا نیاموخته ها. اسکینر نشان می دهد که نتیجه مطلوب یک رفتار باعث تکرار آن می شود.به علاوه رفتاری که پاداش به آن تعلق نگیرد یا با تنبیه توام باشد کمتر احتمال تکرار دارد.
اسلاید 13 :
نظریه یادگیری اجتماعی
افراد با مشاهده آنچه برای دیگران اتفاق می افتد و نیز با شنیدن تجارب دیگران مثل آنکه خود تجربه کرده باشند آموزش می بینند.از این رو، بسیاری چیزها را از الگوهایشان (اولیا، معلمان، هم سن وسالان، برنامه های تلویزیون و غیره ) می آموزند. این نظر را که ما می توانیم هم از طریق مشاهده و هم از طریق تجربه مستقیم چیز بیاموزیم نظریه یادگیری اجتماعی می نامند.
نظریه یادگیری اجتماعی یک نوع بسط شرطی کردن عامل است( یعنی نظریه ای که می گوید رفتار تابع نتایج است)اما وجود فراگیری از طریق مشاهده و اهمیت نقش ادراک در فراگیری را نیز قبول دارد. مردم نسبت به برداشت و تعریفی که از عواقب چیزی دارند واکنش نشان می دهند نه نسبت به خود عواقب عینی.
اسلاید 14 :
مبانی رفتار گروهی
رفتار افراد در گروه همانند مجموع رفتار تمامی افراد نیست. افراد در گروه متفاوت عمل می کنند تا نسبت به وقتی که تنها هستند . از این رو ، اگر در نظر داریم رفتار سازمانی را به تمامی در یابیم ، نیازمندیم که به مطالعه گروه بپردازیم .
گروه چیست؟
گروه متشکل از دو یا چند نفر است که دور هم گرد آمده اند و تعامل و وابستگی متقابل دارند تا اهداف ویژه ای را بدست آورند.
گروه میتواند رسمی یا غیر رسمی باشد.
اسلاید 15 :
گروه رسمی:
گروه های کاری اند که سازمان مربوطه آنها را به وجود می آورد و دارای وظایف اختصاصی و وظایف رسمی می باشند. در گروه های رسمی ، رفتار افراد توسط اهداف سازمان تعیین گردیده و در جهت آن هدایت می شود.
گروه غیر رسمی:
در مقابل گروه غیر رسمی ذاتی اجتماعی دارند . این گروه شکل گیری های داشته و در محیط کار و به خاطر نیاز به پاسخ به برخوردهای اجتماعی پدید می آیند. گروه های غیر رسمی با انگیزه دوستی و علائق مشترک است که شکل می گیرند.