بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
پیشگیری و کنترل اختلالات مصرف الکل
اسلاید 2 :
مصرف مخاطره آمیز الکل Hazardous drinking
به مصرف الکل فراتر از راهنماهاي مصرف ایمن تر، مصرف طبی گفته نمی شود و با تکميل شدن ملاك هاي آسیب رسان یا وابستگی به الکل، به آن مصرف مخاطره آمیز الکل (hazardous drinking) گفته مي شود.
دفتر سلامت روان، اعتیاد و اجتماعی – وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
اسلاید 3 :
مداخله مناسب برای هر سطح مصرف
پرهيز كامل: بازخورد مثبت و تشويق توسط تمام كاركنان تيم سلامت در صورت شناسايي در ارزیابی معمول یا ارزيابي هاي فرصت طلبانه
مصرف با خطر پايين: بازخورد شخصی شده، توصيه مختصر توسط كارشناس سلامت روان
مصرف مخاطره آميز: مداخله مختصر توسط كارشناس سلامت روان
مصرف آسيب رسان: مداخله مختصر توسط كارشناس سلامت روان
وابستگي: ارجاع به پزشك جهت ارزيابي تشخيصي و ارجاع متناسب
پرسشنامه غربال گري تكميلي درگيري با مصرف سيگار، الكل و مواد وغربال گري از نظر مصرف مخاطره آمیز الکل توسط كارشناس سلامت روان تكميل شده و اطلاعات ارزشمندي براي شناسايي موارد دارای مصرف مخاطره آميز، آسيب رسان و وابستگي فراهم مي نمايد.
اسلاید 4 :
مسمومیت با اتانول
سوال شود:
سابقه اخیر مصرف مقادیر بالای الکل
فاصله زمانی از زمان مصرف تا مراجعه
مصرف هم زمان سایر داروها و مواد
در معاینه به موارد زیر دقت شود:
بوی الکل در تنفس فرد، تکلم جویده جویده، رفتارهای غیرعادی و خارج از کنترل
تنگی مردمک
سطح هوشیاری، جهت يابي، توجه و حافظه
ارزیابی از نظر نشانه ها و علائم مسمومیت با مواد دیگر
اسلاید 5 :
مسمومیت با اتانول
در صورت وجود يك (يا بیشتر) از علائم و نشانه هاي زير در حین
يا مدت كوتاهي پس از مصر ف الکل، مسمومیت با الکل مطرح است:
كلام جویده جویده
ناهماهنگی
تلوتلو خوردن
نيستاگموس
نقص در توجه يا حافظه
استوپور يا اغماء
اسلاید 6 :
مسمومیت با اتانول
اقدامات پزشک
راه هوايی و تنفس ارزیابی شود.
به منظور جلوگیری از ورود مواد به مجاری تنفسی، در مواردي كه فرد استفراغ كرده است، به پهلو خوابانده شود.
از بيمار رگ گرفته شود و مایعات از دست داده جبران شود.
هيپوگليسمي بر اساس راهنمای پشتيبان تصحیح شود.
القاي استفراغ نباید انجام شود.
اسلاید 7 :
مسمومیت با اتانول
اقدامات پزشک (ادامه)
در صورتی که کمتر از یک ساعت از مصرف مي گذرد، قرار دادن لوله
نازوگاستريك و تخلیه محتویات معده مي تواند مفید باشد.
بيمار تا زمان رفع علائم تحت نظر گرفته شود.
چنانچه بيمار مصرف کننده مستمر و مزمن الکل باشد:
تجویز 100 ميلي گرم تيامين تزریقی عضلانی يا وريدي برای پيشگيري از آسیب نورولوژيك
چنانچه کاهش هوشیاری شدید بوده، وضعیت تنفسی بيمار مناسب نبوده و خطر بالای آسپيراسيون وجود داشته با شد و يا با گذشت زمان وضعیت بيمار بهبود پیدا نکند.
ارجاع به بیمارستان
اسلاید 8 :
مسمومیت با متانول
سوال شود:
سابقه اخير مصرف مقادير بالاي الكل
فاصله زماني از زمان مصرف تا مراجعه بررسی شود . مراجعه دير هنگام (بیش از 24 ساعت از زمان مصرف) مطرح كننده مسموميت با متانول است
مصرف هم زمان سایر داروها و مواد بررسی شود.
در معاینه به موارد زیر دقت شود:
در مسمومیت با متانول بوی الکل کمتر از بیمار به مشام میرسد.
گشادي مردمک
شكايات بینایی
اسلاید 9 :
مسمومیت با متانول
در معاینه به موارد زیر دقت شود: (ادامه)
پاسخ کاهش یافته يا عدم پاسخ مردمک به نور
علائم مستی بارز همچون برافروختگی، احساس گرما و پرحرفی کمتر دیده مي شود.
انتهاهاي سرد و لرز به دليل شوك
تاكي پنه ناشي از اسيدوز
سير پيش رونده علائم
سطح هوشياري، جهت يابي، توجه و حافظه
ارزيابي از نظر نشانه ها و علائم مسموميت با مواد ديگر
اسلاید 10 :
مسمومیت با متانول
سير علايم و نشانه هاي باليني
در ابتدا:
تهوع، استفراغ، درد شكم و تضعيف دستگاه اعصاب مركزي
سپس يك دوره نهفته 24 - 6 ساعته كه متعاقب آن اسيدوز متابوليك جبران نشده باعث بروز مشکلات بینایی مي شود:
تاري ديد و تغييرات ميدان بينايي، فتوفوبي، اشكال در تطابق نور، دوبيني، از دست دادن كامل بينايي
توجه: وجود تاری بينايي با وضعيت هوشياري دست نخورده قوياً مطرح كننده تشخيص مسموميت با متانول است.
اسلاید 11 :
در صورت شك باليني به مسموميت با متانول
اقدامات اوليه زير انجام شود
راه هوايي و تنفس ارزيابي شود.
به منظور جلوگيري از ورود مواد به مجاري تنفسي، در مواردي كه فرد استفراغ كرده است، به پهلو خوابانيده شود.
از بيمار رگ گرفته شود و مايعات از دست داده جبران شود.
كنترل علائم حياتي و اطمينان از دماي بدن مناسب
القاي استفراغ نبايد انجام شود.
شستشوي معده توصيه نمي گردد.
به مراجعه كننده و همراهان درباره دوره نهفته علائم توضيح داده و به آنها توصيه گردد ساير افرادي با آنها مصرف الكل داشته اند از نظر احتمال مسموميت با متانول مطلع شوند و به آنها تو صيه نمايند براي ارزيابي بيشتر سريعا به مركز بهداشتي، درماني يا بيمارستان مراجعه نمايند.
اسلاید 12 :
در صورت شك باليني به مسموميت با متانول (ادامه)
سپس بيمار براي ارزيابي تشخيصي بيشتر و درمان به بيمارستان ارجاع داده شود.
چنانچه بيمار مصرف كننده مستمر و مزمن الكل باشد:
تجويز 100 ميلي گرم تيامين تزريقي عضلاني يا وريدي براي پيشگيري از آسيب نورولوژيك
چنانچه بيش از سه مورد مشكوك به مسموميت با متانول در يك منطقه در فاصله زماني 24 ساعت رخ دهد، احتمال بروز همه گيري مسموميت با متانول وجود دارد. در اين گونه موارد:
موضوع براي ارزيابي بيشتر و انجام اقدامات لازم به صورت فوري به مركز بهداشت استان گزارش شود.
توجه: اطلاع رساني به موقع از طريق رسانه هاي گروهي محلی با در نظر گرفتن حساسيت ها و بيماريابي فعال از طريق شبكه مصرف كنندگان الكل مي تواند عوارض ناشي از همه گيري مسموميت با متانول را كاهش دهد و در مقابل تاخير در اطلاع رساني (بيش از 24 ساعت) با افزايش قابل توجه موارد مرگ و ناتواني همراه بوده است.
اسلاید 13 :
محرومیت از الکل
محروميت از الكل به دنبال قطع (يا كاهش ) مصرف مستمر و طولاني مدت الكل (معمولاً در فاصله 6 ساعت تا 6 روز بعد ازآخرين مصرف) قابل انتظار است.
موارد زير جستجو شوند:
لرزش دست ها
تعرق
استفراغ
افزايش ضربان قلب و فشار خون
بي قراري
اسلاید 14 :
محرومیت از الکل
موارد زير سؤال شوند:
سردرد
تهوع
اضطراب
توجه: تشنج، اختلالات ادراكي و اختلال جهت يابي (دليريوم) ممكن است در موارد شديد اتفاق بيافتند.
وجود موارد زير شك به محروميت شديد را به دنبال خواهد داشت:
دليريوم و تشنج در دوره قبلي محروميت از الكل
وجود ساير مشكلات جسمي يا روان پزشكي يا وابستگي به بنزوديازپين ها
علائم شديد محروميت تنها چند ساعت بعد از قطع مصرف الكل، وجود داشته است.
اسلاید 15 :
محرومیت از الکل
علايم و نشانه هاي باليني
وجود دو مورد يا بيشتر از موارد زير كه در عرض چندين ساعت تا چند روز بعد از قطع (يا كاهش) مصرف الكل رخ دهد:
1- بيش فعالي اتونوم (براي مثال تعريق يا نبض بالاي 100)
2- افزايش لرزش دست
3- بي خوابي
4- تهوع يا استفراغ
5- توهم هاي بينايي، لامسه يا شنوايي گذرا
6- بي قراري رواني، حركتي
7- اضطراب
8- تشنج هاي تونيك-كلونيك ژنراليزه
اسلاید 16 :
محرومیت از الکل
در صورت شك باليني به محروميت الكل
چنانچه بيمار خانواده حمايت كننده داشته باشد و سابقه قبلي تشنج يا دليريوم در اقدامات قبلي ترك نداشته باشد:
ارجاع به واحدهاي سرپايي درمان الكل در مراكز سرپايي درمان اختلالات مصرف مواد
چنانچه بيمار خانواده حمايت كننده نداشته باشد يا سابقه قبلي تشنج يا دليريوم در اقدامات قبلي ترك الكل داشته باشد:
ارجاع جهت درمان بستري در بيمارستان
چنانچه محروميت با دليريوم همراه است:
ارجاع فوري براي درمان محروميت در بيمارستان واجد واحد مراقبتهاي ويژه شامل تجويز ديازپام و هيدراته كردن فرد
چنانچه دليريوم عليرغم درمان ادامه يابد، درمان با آنتي سايكوتيك ها مثل هالوپريدو ل 5- 5/ 2 ميلي گرم خوراكي، تا سه بار در روز
اسلاید 17 :
محرومیت از الکل
در صورت شك باليني به محروميت الكل (ادامه)
چنانچه محروميت با تشنج همراه باشد:
قدم اول اين است كه تشنج با ديازپام كنترل شود.
ارجاع فوري براي درمان محروميت عارضه دار در بيمارستان انجام شود.
استفاده از داروهاي ضدتشنج ، براي پيشگيري از تشنج بعدي لزومي ندارد.
اسلاید 18 :
مصرف زیان بار الکل
سؤال كنيد:
مقدار و الگوی مصرف الکل و آسیب ناشی از آن بررسی گردد.
از فرد بپرسید كه آیا الکل مصرف مي كند؟
چنانچه پاسخ مثبت است:
بررسي كنيد كه آيا مصرف الكل به شيوه اي است كه وي را در معرض خطر قرار دهد:
مقدار و الگوي مصرف الكل
مصرف بيش از دو پيمانه الكل (معادل 10 گرم الكل خالص) در روز
مصرف الكل تمام روزهاي هفته (عدم مصرف الكل حداقل 2 روز در هفته)
مصرف بيش از 6 پيمانه الكل حداقل ماهي يك بار در 12 ماه گذشته
اسلاید 19 :
مصرف زیان بار الکل
نتيجه آزمون غربالگري مراجعه كننده با استفاده از غربالگريASSIST وAUDIT بررسي گردد.
تشخيص
به مصرف الكل عليرغم مواجهه با مشكلات جسمي يا روان شناختي ناشي از مصرف آن، مصرف زيان بار (Harmful Use) گفته مي شود.
یك سطح پايين تر از مصرف الكل وجود دارد كه در آن فرد مصرف كننده در سطوح مصرف پرخطر الكل مصرف دارد اما هنوز دچار پيامدها و عوارض جسمي يا سلامتي ناشي از مصرف نشده است. به اين سطح مصرف الكل مصرف مخاطره آميز (Hazardous Use) گفته مي شود.
نمره AUDIT در دامنه 15-8 نشان دهنده مصرف مخاطره آميز و در دامنه 19-16 طرح كننده مصرف زيان بار است.
اسلاید 20 :
مصرف زیان بار الکل
اقدامات پزشك
نتايج حاصل از ارزيابي مصرف الكل بازخورد داده شود و ارتباط بين اين مقدار مصرف الكل، مشكلات سلامتي فرد و خطرات كوتاه مدت و طولاني مدت تداوم مصرف فعلي شرح داده شود.
به فرد قطع مصرف الكل توصيه شود.
براي دريافت مداخلات مختصر، فرد به كارشناس سلامت روان و رفتار ارجاع شود.
براي استفاده از كتابچه روش هاي كمك به خود براي كاهش و قطع مصرف مواد، فرد به كارشناس سلامت روان و رفتار ارجاع شود.
پيگيري انجام شود.
مصرف روزانه 100 ميلي گرم تيامين توصيه گردد.