بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
عنوان پروژه: دامپينگ
اسلاید 2 :
دامپینگ
مقدمه
مفهوم دامپينگ
انواع دامپينگ
علل دامپينگ
تشخيص دامپينگ
مقابله با دامپينگ
مقدمه
با توجه به اینکه بحث جهانی شدن تجارت و گسترش فضای رقابت آزاد و سالم در سالهای پس ازجنگ جهانی دوم به موضوع اصلی محافل اقتصادی بین المللی تبدیل شده و در سایه گفتگو و موافقت نامه های چند جانبه تجاری ، پیشرفتهای شایان توجهی در زمینه ایجاد فضای رقابتی سالم در تجارت بین المللی بدست آمده است که نتیجه این تلاشها منجر به شکل گیری ”گات“ و سرانجام منجر به تشکیل ”سازمان تجارت جهانی“(WTO) گردیده است
الف - اصل تجارت منصفانه
ب – رویه های تجاری غیر منصفانه
اسلاید 3 :
مقدمه
الف - اصل تجارت منصفانه:
اصل تجارت منصفانه یکی از اصول کلی مذکور در گات که توسعه پیدا کرده و هم اکنون سازمان تجارت جهانی ناظر اجرای آن است .این اصل ،رویه های تجارت غیر منصفانه را منع و روشهای منصفانه حمایتی را تجویز می کند .
ب – رویه های تجاری غیر منصفانه:
رویه های تجاری غیر منصفانه اقداماتی بر مبنای روشهای نا عادلانه است که هدف و نتیجه آن اختلال در بازار و آسیب رساندن به منافع شرکای تجاری است.در این رویه ها قدرت رقابت کالاهای بهره مند از اقدامات غیر منصفانه ، به نحو غیر قابل توجهی افزایش می یابد که انواع رویه های تجاری غیر منصفانه به شرح ذیل میباشند :
1- یارانه صادراتی
با دخالت دولت شکل میگیرند که در این صورت شکل اعطای یارانه و بخصوص یارانه صادراتی به خود میگیرند .
2 - دامپینگ
اسلاید 4 :
از دیگر انواع رویه های تجاری غیرمنصفانه است که ممکن است دولت در آن نقشی نداشته باشد وخود بنگاههای تجاری برای تسخیر بازار رقبای خود ، محصولاتشان را با قیمتی کمتر از قیمت معمول ، وارد بازار کنند. بنابراین دامپینگ به عنوان یکی از نمونه های رقابت ناسالم و نامشروع در عرصه تجاری کشورها و یکی از مباحث مورد توجه در سازمان تجارت جهانی به حساب می آید و از ابزارهایی است که مورد استفاده شماری از شرکتها برای گسترش بازار فروش خارجی قرار میگیرد و خساراتی را به بخشهای تولیدی اقتصاد داخلی کشورهای در حال توسعه وارد میسازد.
لذا با توجه به مطالب فوق و همچنین با در نظر داشتن بحث جهانی شدن تجارت و گسترش فضای رقابت آزاد اهمیت و ضرورت بررسی مسئله دامپینگ در این ارایه آشکار میگردد.
اسلاید 5 :
مفهوم دامپینگ
واژه دامپینگ که وارد ادبیات اقتصادی جهانی شده است از ریشه ” دامپ ” به معنای زیر قیمت فروختن است .
بطور کلی از دامپینگ تعاریف متعدد ذیل در حقوق داخلی کشورها و سازمان تجارت جهانی ارایه شده است :
1- قیمت شکنی و ارزان فروشی عمده
2- بازار شکنی ، قیمت شکنی، شکستن در بازار
3- رقابت مکارانه یا تبعیض در قیمت در بازرگانی با خارج
4- در زبان فارسی:رقابت مخرب ، رقابت مکارانه ، تبعیض در قیمتها و قیمت شکنی پیشنهاد شده است .
طبق ماده 6 گات 1994 و نیز ماده 21 موافقت نامه ضد دامپینگ ، هنگامی که کالایی با ارزش کمتر از ارزش عادی آن وارد جریان تجارت کشور دیگری می گردد ، دامپینگ صورت میگیرد . بنابراین وقتی کالا بصورت دامپینگ بفروش می رسد که ” بهای صادرات ” آن کمتر از ارزش عادی آن کالا باشد .
دامپینگ عبارتست از ورود یک محصول به بازار کشوری دیگر با قیمتی کمتر از ارزش عادی آن محصول با محصول مشابه آن به قصد بیرون راندن رقیب از بازار.
اسلاید 6 :
طبق تعاریف ارائه شده، مفهوم دامپینگ براساس 2 معیار تعریف میشود:
1- مفهوم دامپینگ بر اساس معیار قیمت
2- مفهوم دامپینگ بر اساس معیار هزینه
اسلاید 7 :
1- مفهوم دامپینگ بر اساس معیار قیمت
بر اساس این معیار ، دامپینگ زمانی رخ میدهد که یک بنگاه کالایی را در بازار خارجی در قیمتی پایین تر از قیمت فروش همان کالا در بازار داخلی ، به فروش می رساند.
نکته: معیار قیمت می تواند از مواردی که کشوری برای در انحصار گرفتن بازار کشور وارد کننده و در عین حال ، فرار از وضع عوارض ضد دامپینگ با اعطای کمکهای ویژه به تولید کنندگان داخلی ، هزینه نهایی تولید را کاهش می دهد جلوگیری کند.
بر این اساس یعنی بر اساس معیار قیمت بازار دامپینگ بصورت زیر تعریف میشود :
ورود یک محصول به بازار کشوری دیگر با قیمتی کمتر از ارزش عادی آن محصول ،با محصول مشابه آن ، به قصد بیرون راندن رقیب از بازار
اسلاید 8 :
2- مفهوم دامپینگ بر اساس معیار هزینه
بر اساس این معیار ، دامپینگ زمانی رخ میدهد که یک کالا در بازار خارجی در قیمتی پائین تر از هزینه تولید آن ، به فروش برسد.
اسلاید 9 :
شایان ذکر است که نوعی دامیپنگ، اکنون در حال رواج است که محصول، بجای تولید در یک کشور در چند کشور تولید می گردد و بنابراین مشخص نیست محصول نهایی در چه کشوری ساخته شده است.
در این نوع دامپینگ، تولیدکننده در صدد است با درگیرکردن چند کشور و سخت کردن تعیین کشور مبداء و مقصد و تعیین قیمت ها، کالا را از شمول دامپینگ خارج سازد.
اسلاید 10 :
دامپینگ را می توان از جهات مختلفی از قبیل مدت ، حمایت و آثار تقسیم بندی کرد:
1) مدت
2) حمایت
3)آثار
انواع دامپينگ
1-کوتاه مدت
2-بلند مدت
3- فصلی
1-ناشی از حمایت دولت
2- بدون حمایت دولت
1-مخرب (غارتگر)
2-غیر مخرب
اسلاید 11 :
دامپینگ كوتاه مدت
گاهی، موسسات بزرگ تولیدی برای تثبیت کالا در چرخه تجارت با انگیزه بیرون راندن رقبای خود از بازارهای خارجی به مدت کوتاهی کالای خود را به قیمتی پایین تر از فروش آن در بازارهای داخلی خود، در بازارهای خارجی به فروش می رسانند. در دامپینگ کوتاه مدت، حجم واردات در یک زمان کوتاه، خیلی زیاد است.
دامپينگ بلند مدت
در دامپینگ بلندمدت، دامپینگ به طور مستمر و درازمدت ادامه پیدا می کند. این نوع دامپینگ معمولا در مورد کالاهایی صورت می گیرد که محصول سرمایه گذاری هنگفت است؛ یعنی کالاهایی که با افزایش تولید آن، هزینه نهایی تولید کاهش می یابد و بنگاه تولیدی این امکان را پیدا می کند که محصول خود را به قیمتی کمتر از قیمت داخلی در خارج از کشور به فروش برساند
دامپینگ فصلی
هرگاه تولید کننده احساس کند که کالای موجود در انبار به علت تغییر فصل ، در بازارهای داخلی مشتری نخواهد داشت ، ممکن است در صدد فروش آن در بازارهای خارج براید که به این نوع ، دامپینگ فصلی می گویند .
اسلاید 12 :
دامپینگ ناشی ازحمايت دولت
دامپینگ ناشی از حمایت دولتی زمانی رخ می دهد که عمل دولت، متضمن انتقال مستقیم وجوه مثلاً کمک های بلاعوض، وام، ترزیق سرمایه یا انتقالات بالقوه مستقیم وجوه یا تعهدات باشد. این کمک ها اگر به صنایع داخلی کشور واردکننده، لطمه وارد آورد، موجب مسئولیت دولت ها می شود. در این موارد عوارضی به منظور خنثی کردن و جلوگیری از دامپینگ وضع می شود که عوارض جبرانی نام دارد. دولت ها، بیشتر به دلایل سیاسی یا بهبود در تراز پرداخت های خارجی به چنین عملی دست می زنند.
دامپينگ بدون حمايت دولت
در دامپینگ بدون حمایت دولتی، همان طور که از نام آن پیداست، عمل دامپینگ بدون دخالت دولت صورت می گیرد و تولیدکنندگان به دلایل رقابتی، دست به چنین اقداماتی می زنند.
اسلاید 13 :
دامپینگ مخرب (غارتگر)
دامپینگ مخرب نمونه شایع دامپینگ است که در موافقت نامه ضددامپینگ سازمان تجارت جهانی نیز منع شده است. . در این دسته، تولیدکننده داخلی باید ورود لطمه یا خطر جدی وقوع لطمه و رابطه علیت میان ورود کالا و وقوع خسارت را اثبات کند. در واقع دامپینگی که آثار تخریبی دارد و موجب لطمه به صنعت کشور واردکننده می گردد را دامپینگ مخرب (غارتگر) می گویند.
دامپينگ غيرمخرب
در دامپینگ غیرمخرب، هیچ لطمه ای به صنعت داخلی وارد نمی گردد و میزان دامپ جزیی است یا حاشیه های دامپینگ، قابل اغماض است.
اسلاید 14 :
تفاوت دامپينگ و يارانه
یک تفاوت دامپینگ با یارانه در این است که یارانه توسط دولت اعمال می شود، در حالی که دامپینگ توسط بنگاهها صورت می گیرد و در نتیجه عمل متقابل علیه یارانه، در مقابل دولت و نسبت به کالای خاص برخوردار از یارانه صورت می پذیرد، در حالی که عمل متقابل در خصوص دامپینگ، علیه بنگاههایی که به دامپینگ متوسل شده اند می باشد و شرکتهایی که محصول مورد نظر را زیرقیمت عرضه نکرده اند در اقدام ضد دامپینگ مدنظر قرار نخواهند گرفت.
اسلاید 15 :
علل و انگیزه های دامپينگ
دامپینگ با هدف و انگیزه های مختلفی روی می دهد که عبارتند از:
1) با انگیزه بیرون راندن رقبای خارجی و به دست آوردن انحصار بازار حتی با تقبل زیان های کوتاه مدت .
2) بدلیل کاهش مازاد موقتی ذخایر کالا به منظور جلوگیری از پایین آمدن قیمت های داخلی و در نتیجه افزایش درآمد تولید کنندگان
3) به دست آوردن سهمی از بازار کالای مربوطه در خارج با تحمل زیان های کوتاه مدت
4) كاهش ضررهاي مربوط به كالاهايي كه قابليت رقابت و فروش ندارند
5) سست شدن موازین اخلاقی و عدم رعایت رقابت مشروع
6)عوامل و دلایل سياسي
7) کاهش تعرفه گمرکی
اسلاید 16 :
علل دامپينگ
1) با انگیزه بیرون راندن رقبای خارجی و به دست آوردن انحصار بازار حتی با تقبل زیان های کوتاه مدت :
بدین معنا که تولیدکنندگان خارجی ، برای مدتی ، کالا را با قیمتی نازل تر وارد بازار کشور دیگر میکنند ، اما این زیان را بدان امید متحمل میشود که بتواند بعدها با کنار زدن سایر رقبای موجود در بازار داخلی آن کشور و بدست آوردن انحصار ، قیمت کالا را تا آنجا که مد نظر است بالا ببرد.
به عنوان مثال :اگر هزینه تولید ظروف چینی در ایران به ازای هر کیلو ۲ دلار باشد و این محصول از کشور چین به بهای 0/5 دلار وارد ایران شود تا کارخانه های تولید چینی ایران را از جریان رقابت خارج کند (در حالی که قیمت آن در چین بالاتر از 0/5 دلار باشد) برای مدتی محدود عمل دامپینگ انجام می شود. در این نوع معاملات، چین مدتی محدود ضرر را تحمل می کند تا بتواند رقبا را از بازار ایران خارج کند، اما زمانی که در بازار ایران یکه تاز شد، می تواند قیمت محصول چینی خود را بار دیگر بالا ببرد و زیان قبلی را جبران کند.
اسلاید 17 :
مثال دیگری که اکنون در تجارت میان چین و کشورهای اروپایی شاهد آن هستیم، صدور لامپ های کم مصرف از چین به این بازارهاست. چین، این نوع لامپ ها را با قیمتی بسیار نازل و حتی کمتر از قیمت واقعی آن به بازارهای اروپایی عرضه کرده است. در نتیجه، شرکت های اروپایی تولیدکننده لامپ های کم مصرف به هیچ وجه قادر به رقابت با لامپ های کم مصرف چینی نیستند. در نهایت، این عمل چین موجب زیان صنعت داخلی کشورهای واردکننده شده و آنها را به تدریج وادار به خروج از بازار می کند. البته صنعت داخلی چین از این عمل دامپینگ تا مدتی محدود زیان می بیند، اما هنگامی که بازار اروپا را به دست آورد، این زیان جبران می شود.
اسلاید 18 :
2) بدلیل کاهش مازاد موقتی ذخایر کالا به منظور جلوگیری از پایین آمدن قیمت های داخلی در نتیجه افزایش درامد تولید کنندگان:
گاهی اوقات ، فروش زیر قیمت داخلی یا کم تر از هزینه تولید ، می تواند بدلیل کاهش مازاد موقتی ذخایر کالا به منظور جلوگیری از پایین آمدن قیمت های داخلی و در نتیجه افزایش درآمد تولید کنندگان باشد.
یعنی در بعضی موارد ، بدلیل کاهش زیانهای مربوط به کالاهایی که در داخل کشور صادر کننده (کشور صادر کننده یعنی کشوری که دست به دامپینگ می زند ) ، قابلیت رقابت و فروش را ندارند ، دامپینگ رخ می دهد
اسلاید 19 :
3) دلایل سیاسی
دلایل سیاسی نیز گاه ، کشوری را به دامپینگ ترغیب می نماید ، یعنی پس از به دست آوردن انحصار بازار مورد نظر ، قیمت کالا را افزایش نداده و از ظهور مجدد رقبای داخلی آن کشور جلوگیری می کند تا مردم کشور وارد کننده (کشور وارد کننده کشوری که دامپینگ در آن اتفاق افتاده است) برای رفع نیازهای خود به کالای مربوطه ، ناچار به استفاده از نمونه خارجی باشند و این امر به تدریج وابستگی اقتصادی و به تبع آن وابستگی سیاسی کشور مزبور را به همراه خواهد داشت .
البته این نوع دامپینگ خیلی شایع نیست.
اسلاید 20 :
دامپینگ در مقررات سازمان تجارت جهانی
مطالعه تاریخی، گواه آن است که انگلستان در زمینه اقدام به دامپینگ پیشآهنگ سایر کشور ها بوده است.
انگلستان در اوایل قرن 14 با اتخاذ سیاستی مکارانه سعی در حذف تولیدکنندگان آمریکایی و انحصار بازار آن کشور را داشته و تاثیرات مخربی که صادارات انگلستان بر صنایع داخلی آمریکا داشت ، مقامات آمریکایی را به انعقاد موافقت نامه دو جانبه برانگیخت که به موجب آن ، صادر کنندگان انگلیسی ملزم به رعایت اصول رقابت مشروع شدند.
رشد سریع صنعت در آمریکا ، صاحبان صنایع این کشور را ترغیب به صادرات نمود و در این میان ، کانادا جزء نخستین کشورهایی بود که از سوی آمریکا مورد دامپ واقع شد.
مقامات بازرگانی کانادا در سال 1875 به وضع تدابیر و تعرفه های گمرکی در مقابل واردات محصول از آمریکا دست زدند و سرانجام در سال 1904 کانادا با تصویب قانون تعرفه گمرکی در زمینه وضع قانون مقابله با دامپینگ ، پیش قدم گردید.
