پاورپوینت مدیریت منابع آب ایران Iran Water resources

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 2 :

مدیریت منابع آب ایران
Iran Water resources

اسلاید 3 :

فصل اول :تعاريف و كليات

اسلاید 4 :

تعاریف و کلیات
مقدمه
آب، حاصل ترکیب دو اتم هیدروژن (H) و یک اتم اکسیژن (O) است.
H20

آب، پس از هوا مهم ترين و اساسي ترين ماده مورد نياز بشر جهت ادامه حيات مي باشد.
بیش از ۷۵٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شدهاست
روزي به عنوان روز جهاني آب از طرف مجمع عمومي سازمان ملل متحد در 22 مارس تعيين شده تا به صورت نمادين به ارزش هاي اين ماده حياتي احترام گذاشته شده و از آن به عنوان وديعه اي الهي كه سبب وجود حيات در اين كره خاكي گشته ياد گردد.

اسلاید 5 :

تعاریف و کلیات
منشاء آب
منشاء آب در کره زمین چندان روشن نیست
منشا آبهای زمین در جایی بیرون از آن است.در سوره المومنون آیه 18 نوشته شده است : 
وَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً بِقَدَرٍ فَأَسْکَنَّاهُ فِی الْأَرْضِ وَإِنَّا عَلَى ذَهَابٍ بِهِ لَقَادِرُونَ ﴿۱۸﴾
و از آسمان آبى به اندازه فرو فرستادیم و آن را در زمین جاى دادیم، و ما به از بین بردن آن تواناییم‏.
برخورد دنباله دارها به طور پیاپی در ابتدای شکلگیری منظومهی شمسی با سیارات آب را به آنها آورده است.
مطالعات جدید نشان میدهند که آب کره زمین، 4.6 میلیارد سال پیش، از برخورد شهابسنگها با زمین تامین شده است

اسلاید 6 :

تعاریف و کلیات
چرخه آب در طبيعت
چرخه آب در طبيعت مجموعه فرآيندهاي تبديل و تغيير شكل آب در سطح، درون و بالاي زمين ميباشد كه نشان از حركت دائم آب در محدوده اشاره شده دارد
چرخه آب ميلياردها سال است كه در حال كار بوده و سبب ادامه حيات در زمين گشته است.
در اين چرخه، آب به صورت متناوب از حالت مايع به بخار و يخ تبديل گشته و دوباره به حالت اول (مايع) تبديل ميگردد

اسلاید 7 :

چرخه آب در طبيعت
كاملترين اجزاي چرخه آب در طبيعت توسط دفتر بررسي هاي زمين شناسي آمريكا (USGS) ارائه شده است. 
اين سازمان 16 جزء شامل : ذخيره آب در اقيانوس ها، تبخير، تصعيد، تبخير و تعرق، آب در اتمسفر، ميعان، بارش، ذخيره آب در برف و يخ، رواناب ناشي از برف به داخل نهرها، رواناب سطحي، جريان رودخانه، ذخيره آب قابل استفاده، نفوذ، ذخيره آب زيرزميني، جريان آب زيرزميني و چشمه ها را به عنوان اجزاي چرخه آب در نظر گرفته است

اسلاید 8 :

چرخه آب در طبيعت

اسلاید 9 :

چرخه آب در طبیعت
ذخيره آب اقيانوس ها Water Storage in Oceans)) :
بيشترين حجم آب در چرخه آب در اقيانوس ها ذخيره شده و در حال حركت مي باشد. بر اساس برآوردهاي انجام شده از كل آب موجود در دنيا ( 1/386/000/000 كيلومتر مكعب ) حجمي برابر 96/5 درصد كه معادل 1/338/000/000 كيلومترمكعب ميباشد، آب در اقيانوس ها قرار دارد .
همچنين حدود 90 درصد از كل تبخير آب موجود در چرخه آب در جهان منشأ اقيانوس دارد.
جريانهايي در اقيانوسها وجود دارد كه اين حجم عظيم از آب را دور كره زمين به حركت وا مي دارد. اين حركت تأثير زيادي بر روي چرخه آب و روي آب و هوا دارد. نمونه بارز اين جريان ها، گلف استريمكه جريان معروف آب گرم دراقيانوس آتلانتيك است، ميباشد كه از خليج مكزيك تمام عرض اقيانوس را طي كرده و با سرعت 97 كيلومتر در روز تا بريتانياي كبير ادامه دارد

اسلاید 10 :

تبخير (Evaporation):
تبخير به عنوان اولين راه بازگشت آب مايع به چرخه آب به شكل بخار آب در اتمسفر ميباشد و پديده اي است كه آب از حالت مايع تبديل به بخار ميشود. مطالعات نشان داده است كه تبخير از اقيانوسها، درياها، درياچه ها و رودخانه ها نزديك به 90 درصد رطوبت اتمسفر را تشكيل ميدهند و 10 درصد باقيمانده نيز ناشي از تعرق گياهان ميباشد.
در مقياس جهاني، حجم آب تبخير شده از روي زمين، تقريباً برابرحجم آب بارش بر روي زمين است، اما مكان جغرافيايي آن متفاوت است . در اقيانوسها بيشتر تبخير و بر روي خشكي ها بيشتر بارندگي اتفاق ميافتد. بيشتر آب تبخير شده از سطح اقيانوسها به شكل بارندگي به اقيانوسها باز ميگردد و تنها 10 درصد آب تبخير شده به شكل بارش به سطح زمين انتقال مييابد

اسلاید 11 :

تصعيد(Sublimation) :
پديده تبديل برف و يخ به بخار بدون تبديل آن به حالت مايع مي باشد. در هواي داراي رطوبت نسبي كم و باد خشك، تصعيد بهتر شكل مي گيرد. همچنين اين پديده در ارتفاعات بالاتر، در جايي كه فشار هوا كمتر است و انرژي خورشيد نيز وجود دارد، اتفاق ميافتد. بهترين مكان كره زمين براي اتفاق پديده تصعيد، ضلع جنوبي كوه اورست ميباشد. درجه حرارت كم، بادهاي قوي، نور خورشيد متراكم، هواي با فشار بسيار كم، همگي اين محيط را براي تصعيد آماده ميسازند.

اسلاید 12 :

تبخير و تعرق (Evapotranspiration) :
به پديده تخليه بخار آب به اتمسفر از طريق تبخير از سطح خاك و تعرق از سطح گياهان اطلاق ميشود.
تعرق فرآيندي است كه گياهان رطوبت را از ريشهها گرفته و به برگها ميرسانند تا از طريق منافذ كوچك روي برگها، آب به بخار تبديل شده و به اتمسفر رود. در طي فصل رويش، يك برگ بيش از وزن خود آب را تبخير ميكند، به عنوان مثال يك درخت بزرگ بلوط حدود 151000 ليتر در سال آب را تبخير ميكند.

اسلاید 13 :

ذخيره آب اتمسفر :
ذخيره آب در اتمسفر به صورت بخار، ابر و رطوبت وجود دارد . گرچه در اتمسفر ذخيره بزرگي براي آب وجود ندارد، اما بيشترين حركت آب در آن وجود دارد و هميشه آب داخل آن وجود دارد. ابرها، قابل ديدنترين شكل آب دراتمسفر ميباشند، اما حتي در شرايط بدون ابر نيز، اتمسفر داراي آب است. حجم آب در اتمسفر در هر زمان حدود 12900 كيلومتر مكعب ميباشد. اگر تمام آب داخل اتمسفر به يكباره روي زمين ببارد، تمام سطح زمين را حدود 5/2 سانتيمتر آب فرا ميگيرد

اسلاید 14 :

تراكم (Condensation) :
تراكم پديدهاي است كه در آن آب از بخار به مايع تبديل مي شود. مولكولهاي آب از ذرات بسيار كوچك گرد و غبار، نمك و دود در هوا تشكيل شده اند كه تشكيل قطرات ابر را ميدهند و پس از رشد و توسعه به شكل ابر نمايان ميشوند. وقتي كه قطرات آب در كنار يكديگر جمع ميشوند و اندازه آنها افزايش مييابد، ابرها توسعه پيدا كرده و بارش اتفاق ميافتد.

ابرها در اتمسفر تشكيل ميشوند، چرا كه هوا پر از بخار آب شده، به سمت بالا ميرود و سرد ميشود. خورشيد، هواي نزديك زمين را گرم ميكند و هوا سبكتر شده و به سمت بالا، جايي كه درجه حرارت كمتر است ميرود. وقتي هوا سردتر ميشود، تراكم بيشتري صورت ميگيرد و درنتيجه ابرها مي توانند شكل بگيرند

اسلاید 15 :

بارندگي (Precipitation) :
بارش، خروج آب از ابرها به شكل باران، باران يخزده، برف و يا تگرگ ميباشد. بارش اصلي ترين راه بازگشت آب از اتمسفر به سطح زمين و غالباً به شكل باران ميباشد.
ذخيره آب در برف و يخ
آب براي مدت زمان طولاني به صورت يخ، برف و يخچالها به عنوان بخشي از چرخه آب ذخيره ميشود. قسمت بزرگي از يخ روي زمين، حدود 90 درصد، در قطب جنوب قرار دارد و 10 درصد آن نيز در گرينلند ميباشد. در گرينلند ضخامت متوسط يخ حدود 1500متر ميباشد، اما در برخي نقاط به 4300 متر نيز ميرسد
در حال حاضر، يخچالها حدود 10 تا 11 درصد كل خشكيها را پوشانده اند و در صورت آب شدن آنها ارتفاع آبهاي آزاد 70 متر بيشتر خواهد شد.

اسلاید 16 :

رواناب ذوب برف به نهرها:
در تمام دنيا، ذوب برف سبب قسمت بزرگي از جابجايي آب در طبيعت است. در اقليم سردتربخش زيادي از جريان چشمه ها و جريان رودخانه ها از ذوب برف و يخ ميباشد. هنگام سيلاب، ذوب سريع برف باعث لغزش زمين و جريانهاي غليظ ميشود.
جريان آب سطحي (رواناب)
رواناب، آب ناشي از بارندگي است كه در سطح خاك حركت كرده و به رودخانه ها ميروند. معمولاً بخشي از باران به زمين نفوذ ميكند، اما وقتي باران به زمين كاملاً اشباع يا غير قابل نفوذ برخورد ميكند، شروع به جاري شدن در جهت ارتفاع كمتر خواهد كرد . مانند ساير اجزاي ديگر چرخه آب ارتباط بين رواناب سطحي و بارندگي درزمان و مكان مختلف، متفاوت ميباشد.

اسلاید 17 :

جریان آب (Streamflow ):
حركت آب در رودخانهها به عنوان جريان آب شناخته مي شود. جريان آب دائماً در حال تغيير است و اين تغيير روزانه و حتي دقيقه به دقيقه ادامه دارد. البته، مهمترين عامل در اين تغييرات، رواناب ناشي از بارندگي ميباشد. بارندگي باعث خواهد شد تا آب داخل رودخانهها بالا بيايد و برعكس، فقط هنگامي سطح آب در داخل يك رودخانه بالا ميآيد كه در نقاط مرتفع و بالايي يك حوضه آبريز، بارندگي شده باشد. تقريباً ميتوان گفت كه اندازه رودخانه ها بستگي به اندازه حوضه آبريز آنها دارد. رودخانه هاي بزرگ، در حوضه هاي آبريز بزرگ جريان دارند؛ و رودخانه هاي كوچك نيز حوضه هاي آبريز كوچكتر هستند.

اسلاید 18 :

نفوذ (Infiltration ):
به حركت آب از سطح زمين به زير آن را نفوذ گويند . بخشي از آبي كه نفوذ مي كند در لايه سطحي كم عمق مي ماند وممكن است به درون يك نهر يا رود نشت پيدا كند. بخش ديگري از آب ممكن است به اعماق پايينتر برود و آبخوان هاي زيرزميني را تغذيه نمايد.
ذخيره آب زيرزميني(Groundwater Storage) :
زير منطقه غير اشباع، منطقه اشباع وجود دارد كه آب كاملاً فضاي بين سنگها و ذرات خاك را پر كرده است كلمه "آب زيرزميني " به اين منطقه اطلاق مي شود.
تخليه آب زيرزميني (Groundwater Discharge ):
خارج شدن آب از زيرزمين را تخليه آب زيرزميني گويند

اسلاید 19 :

چشمه (Spring) :
نتيجه تخليه طبيعي آب زيرزميني به سطح زمين مي باشد

اسلاید 20 :

وضعيت آب در جهان
97درصد آب موجود در جهان را درياها و اقيانوس ها تشكيل مي دهند. از 3 درصد آب باقيمانده تنها 1 درصد به صورت منابع آب شيرين قابل استفاده است.

انتظار مي رود جمعيت جهان در طي 40 سال آينده 2 برابر شود.

بيش از نيمي از جمعيت جهان در طي 50-30 سال آينده با مشکل جدي آب رو به رو خواهند بود.