بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
لایهٔ اوزون ۹۹٫۹–۹۵ درصد پرتو فرابنفش خورشید را جذب می کند
لایه اُزون چیست؟
لایه اُزون یا اُزونسپهر ، لایهای به ضخامت ۳۰۰ دابسون (۳ میلیمتر) در لایه استراتوسفر جو زمین است با غلظت بالایی از مولکول ازون که در سال ۱۹۱۳ توسط دو فیزیکدان فرانسوی به نامهای شارل فابری و هانری بویسون کشف شد. لایه اُزون با جذب ۹۹٫۹–۹۵ درصد پرتو فرابنفش خورشید، موجب ادامه زندگی بر روی کره زمین میشود. این لایه پرتوهای پرانرژی فرابنفش را جذب کرده و آنها را به شکل پرتوهای فروسرخ در میآورند و به سطح زمین میفرستند.
چرخه ازون-اکسیژن بیان میکند که پرتوهای فرابنفش به مولکول اکسیژن برخورد کرده و پیوند میان مولکولهای اکسیژن را میشکند. اتمهای حاصل با مولکول اکسیژن دیگری واکنش داده و مولکول اوزون را تشکیل میدهند. سطح ازون با تغییر فصلها، وزش باد و تغییرات خورشید نیز تغییر مییابد
اسلاید 3 :
تخریب لایه اوزون
در واقع تشعشعات ماوراء بنفش، هم در ایجاد لایه اوزون استراتوسفری و هم در ترکیب آن نقش دارد. اوزون ترکیب ناپایداری است که می تواند مولکول اکسیژن اضافی خود را به سرعت با کلر، برم یا ازت ترکیب کند. منشا این ترکیبات از زمین و بیشتر از فعالیت های انسانی است. این ترکیبات به نام کلروفلوئوروکربنها (سیافسیها) در ایالات متحده آمریکا اختراعشد و در صنعت و خانه مورد استفاده قرار گرفت.
این ترکیبات به استراتوسفر راه یافتند و عناصر کلر و برم موجود در آنها طی واکنشهای شیمیایی موجب تخریب تدریجی لایه اُزون شدند. ترکیبات CFC s یا همان گازهای مبرد مورد استفاده در یخچال ها یا اسپری های مختلف است. این ترکیبات اکنون ممنوعیت گسترده ای پیدا کرده، اما بیشتر در یخچال ها، حلال های پاک کننده، دستگاه های تهویه مطبوع و. مورد استفاده قرار می گرفتند. فرضیه تخریب لایه اوزون برای نخستین بار در سال 1974 مطرح شد. ممنوعیت استفاده از ترکیبات تخریب کننده لایه اوزون نیز از اواخر همین دهه آغاز شد و تاکنون گام های مثبتی برداشته که البته کافی نیست.
ترکیبات کلرو فلوئورو کربنها (CFC) باعث تخریب لایه اوزون می شوند
اسلاید 4 :
برای آنکه به وظیفه خود در حفاظت از لایه اوزون بهصورت مطلوب عمل کنیم، میتوان چند راه را به همراه خانوادههای خود آزمایش کرد: √ هنگامی که میخواهیم محلی را برای برگزاری مراسم هایمان در نظر بگیریم، آلودگی هوا، گازهای گلخانهای و از بین رفتن لایه اوزون را در نظر داشته باشیم. میتوان با کمی هماهنگی با اقوام و آشنایان، خانه و یا محلی را انتخاب کرد که دسترسی بقیه به آنجا با وسایل حمل و نقل عمومی آسانتر باشد. به این ترتیب میتوان از بقیه خواست تا خودروهای شخصی را در خانه بگذارند و با وسایل عمومی به محل مراسم بیایند. به این ترتیب گازهای سمی و خطرناک کمتری وارد هوا میشود.
√ خیلی وقتها برای دعوتهای رسمی از کارت استفاده میشود. قبل از خرید کارتها، اهمیت درختان را برای حفظ سلامت هوا به یاد بیاوریم. میتوان عده ای را از طریق ایمیل و برخی را با کارتهای بازیافتی دعوت کرد.
√ برای تزیین محل از اسپریها و رنگهایی که به لایه اوزون آسیب می زنند استفاده نکنید. با ترکیبی از گلها و گیاهان میتوانید رنگهای شادی درست کنید که دیگر به مواد مصنوعی نیازی نباشد.
√ هنگام خرید تا جایی که ممکن است موادی را تهیه کنیم که مخرب لایه اوزون نباشند و روی آنها برچسب بازیافت و دوستدار محیط زیست نصب شده باشد.
√ استفاده از نور خورشید تا جای ممکن و استفاده از لامپهای کم مصرف در زمان تاریکی میتواند نور لازم برای مراسم ما را تامین کند بدون اینکه هزینه اضافی پرداخت کرده باشیم. در ضمن استفاده نکردن از لامپهای رشتهای (یا همان لامپهای معمولی) باعث میشود انرژی کمتری مصرف شود. چون برای تولید انرژی از سوختهای فسیلی استفاده میشود که آنها هم باعث آلودگی هوا و گرمشدن دمای کره زمین میشوند، به این ترتیب با استفاده از نور طبیعی و لامپ کممصرف یک قدم دیگر در جلوگیری از افزایش گازهای آلوده کننده هوا برداشته میشود.
راهکارهایی برای حفاظت از لایه اوزون
اسلاید 5 :
از پیامدهای منفی تخریب لایه اوزون می توان به مواردی نظیر افزایش احتمال ابتلا به سرطان های پوستی، تار شدن عدسی چشم یا آب مروارید، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری های عفونی، کاهش فتوسنتز، کاهش باروری فیتوپلانکتون ها (زیربناهای حیات دریایی) اشاره کرد
اسلاید 6 :
روز جهانی حفاظت از لایهی ازون
با شعار عملیاتی که هرگز پایان نمیپذیرد
در سال ۱۹۸۵، گروهی از دانشمندان انگلیسی، به صورتی کاملاً تصادفی دریافتند که مساحت قابل توجهی از لایه ازون در منطقه جنوبگان (قطب جنوب) به شدت تخریب شده و بیم آن میرود تا با گسترش این حفره، حیات همهی زیستمندان ساکن در کره زمین به مخاطره افتد. آنها اعلام کردند گازهای کلروفلوئوروکربن که اثر گلخانهای دارند، مسبب ایجاد این سوراخ مرگآور هستند؛ گازهایی که عمدتاً موارد مصرف آنها در یخچالها و دیگر سازههای سرمایشی، برخی افشانهها و مواد ضد عفونیکننده بود. وضعیت چنان بحرانی مینمود که گروهی از دانشمندان به صراحت اعلام کردند در صورت تداوم روند کنونی، گازهای کلروفلوئوروکربن قادرند تا سال ۲۰۵۰ لایه اوزن را کاملاً نابود کرده و رخداد سرطان پوست را از آستانهای خطرناک و برگشتناپذیر عبور دهند.
اسلاید 7 :
از همین رو، اهمیت این کشف چنان بود که بلافاصله رهبران جهان در سازمان ملل متحد تلاش کردند تا معاهدهای را برای مهار این بحران مرگآفرین به امضا برسانند؛
کنوانسیون وین در سال 1985 برای حفاظت از لایه ازن توسط سازمان ملل متحد و دیگرکشورهای جهان تدوین گردید. کشورهای عضو کنوانسیون وین تعهد نمودند در زمینههای زیر همکاری و مشارکت نمایند.
1.تحقیق و انجام اندازهگیری ضخامت لایه ازن و میزان اشعه ماورای بنفش
2.تبادل اطلاعات در زمینه تولید وانتشارCFC ها.
3.تدوین پروتکلهای مکمل بر کنوانسیون
4.در نظر گرفتن تمهیداتی جهت کاهش تولید و مصرفCFC ها
پروتکل مونترال در ۱۶ سپتامبر سال ۱۹۸۷ در مونترال کانادا از تصویب حدود ۵۰ کشور جهان گذشت تا بلکه بتوانند با رعایت برخی تمهیدات فنی و مدیریتی، از تخریب بیشتر لایه اوزُن جلوگیری کرده و بدین ترتیب، این مهمترین و حیاتیترین سپر دفاعی نیوار (اتمسفر) را در برابر آثار خطرناک گروهی از پرتوهای خورشیدی (مانند ماوراء بنفش) مجدداً ترمیم کرده و محافظت کنند.
اسلاید 8 :
مطابق گزارش رسمی سال۲۰۰۹ برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد ، در طول حدود دو دهه پس از تصویب پروتکل مونترال، استفاده از مواد مخرب لایه اوزن در محصولات جدید در سراسر دنیا، حدود ۹۷ درصد کاهش یافت ؛ دستاوردی که سبب شد، نه تنها گسترش حفره در لایه اوزن متوقف شود، بلکه اینک وضعیت این حفره به مراتب بهتر از سال ۱۹۸۵ است و دانشمندان پیشبینی کردهاند که با ادامه این روند و اتحاد و همافزایی ایجاد شده بین ۱۹۷ کشور عضو این پروتکل، تا نیمههای قرن جاری، لایه اوزن کاملاً ترمیم خواهد یافت.
و این همان درس و امیدی است که اجرای دقیق ضوابط پروتکل مونترال در بین طرفداران محیط زیست در سراسر جهان ایجاد کرده است؛ زیرا وقتی بشر ثابت میکند از این توانایی و همافزایی برخوردار است تا در اجماعی خیره کننده، دولتهای۱۹۷ کشور از مجموع ۲۳۴ کشور موجود در کره زمین را گرد یک میز جمع کرده و آنها را وادارد تا سیاستهای تجاری خود را به نفع پایداری زیست در زمین و ترمیم لایه اوزن تغییر داده و اصلاح کنند؛ به همین ترتیب هم، اگر بخواهند میتوانند بر دیگر بحرانهای محیط زیستی از جمله تغییر اقلیم، جهان گرمایی، کمبود آب شیرین، گسترش سلاحهای هستهای و تشدید بیابانزایی نیز غلبه کنند.
