بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
سرطان خون (لوسمی) چیست؟
خون از مايع لزجی به نام پلاسما و ياخته های شناور آنکه توسط مغز استخوان توليد می شود تشکيل شده است.
مغز استخوان ماده ای نرم و اسفنجی شکل است که داخلاستخوانها يافت می شود. اين ماده حاوی ياخته هايی است که ياخته های مادر يا سلولپايه (Stem cell) ناميده می شود و وظيفه آنها توليد ياخته های خونی است.
سه نوع ياخته خونی وجود دارد :
1- گويچه های سفيد خون (گلبولهای سفيد) که مسئول دفاعبدن در مقابل عوامل خارجی هستند
2- گويچه‌های قرمز خون (گلبولهای قرمز خون) که اکسيژن رابه بافتها حمل کرده و فرآورده های زائد را از اندامها و بافتها جمع آوری می کنند
3-پلاکتها که وظيفه انعقاد خون و جلوگيری از خونريزی رابر عهده دارند
اسلاید 2 :
سرطان خون (لوسمی) نوعی بيماریپيشرونده و بدخيم اعضای خون ساز بدن است که با تکثير و تکامل ناقص گويچه‌های سفيدخون و پيش سازهای آن در خون و مغز استخوان ايجاد می شود.
لوسمی يا لوکمی leukemia ريشه در زبان لاتين به معنای “خون سفيد” دارد و فرآيند تکثير، خونسازی و ايمنی طبيعی بدن را مختل می کند. اجتماع اين ياخته های سرطانی در خارج از مغز استخوان، موجب تشکيل توده هايی دراندامهای حياتی بدن نظير مغز و يا بزرگ شدن غده های لنفاوی، طحال، کبد و ناهنجاریعملکرد اندامهای حياتی بدن می شوند.
لوسمی شايع ترين سرطان اطفال در جهان است.
لوسمی براساس طيف، شدت و سرعت پيشرفت روند بيماری بهدو دسته حاد (acute) و مزمن (chronic) تعريف می شود.
اسلاید 3 :
۱- لوسمی حاد، رشد سريع همراه با تعداد زيادی گويچه‌های سفيد نارس است و مدت فاصله زمانی بين شروع بيماری و گسترش دامنه آن بسيار کوتاهاست
۲- لوسمی مزمن، رشد آهسته همراه با تعداد بيشتری ياختههای سرطانی بالغ تر است و مدت زمان طولانی تا بروز علائم بالينی آندارد.
لوسمی نيز با توجه به نوع ياخته موجود در بافت مغزاستخوان که دچار تراريختی و سرطان شده است تعريف می شود و اشکال مختلفی از اين نوعسرطان وجود دارد که هر کدام نشانه ها و عوارض خاص خود را دارند. لوسمی بر اساس نوعگويچه سفيد خون که دچار تراريختگی و سرطان شده به دو دسته تقسيم میشود:
(iلنفوئيدی (lymphocytic) يا
لنفوبلاستی ( lymphoblastic)
- ii) ميلوئيدی ( myelogenous )
اسلاید 4 :
با توجه به طبقه بندی فوق، شايع ترين اشکال لوسمی براساس سرعت پيشرفت روند بيماری و نوع گويچه سفيد خون که دچار تراريختگی و سرطان شدهبه چهار گروه تقسيم می شود که عبارتند از:
۱- لوسمی لنفوئيدی يا لنفو بلاستی حاد: لوسمی لنفوبلاستی حاد بيماريی است که در آن تعداد بسيار زيادی از گويچه های سفيد خون که مسئولدفاع بدن در مقابل عوامل خارجی هستند و “لنفوسيت” ناميده می شوند و هنوز به طورکامل تکامل نيافته اند دچار اختلال شده و بطور فزاينده ای در خون محيطی (blood peripheral) و مغز استخوان يافت می شوند. علاوه بر اين، تجمع اين ياخته ها دربافتهای لنفاوی باعث بزرگ شدن اين اندامها می شود. ازدياد لنفوسيتها نير منجر بهکاهش تعداد ساير ياختههای خونی مانند گويچه‌های قرمز و پلاکت ها شده و اين عدمتعادل ياختههای خونی منجر به کم خونی، خونريزی و عدم انعقاد خون می شود. مدت فاصلهزمانی بين شروع بيماری و گسترش دامنه آن بسيار سريع و کوتاه است. لوسمی لنفوبلاستیحاد، شايع ترين نوع لوسمی در اطفال است که اغلب در کودکان بين سنين ۲ تا ۶ سالتظاهر می کند. گروه سنی ديگری که در مقابل اين بيماری بيش از بقيه آسيب پذير هستند،افراد بالای 7۵ سال را تشکيل می دهند.
اسلاید 5 :
۲- لوسمی ميلوئيدیحاد:
تراريختگی ياخته های “ميلوئيد” گويچه های سفيد خون است که فرآيند تکثير و خونسازی و ايمنی طبيعی بدن را مختل میکند. اين نوع سرطان دارای چندين زيرگونه و ميانگين سن ابتلا به آن ۶۴ سال است. ايننوع لوسمی در مقايسه با لوسمی لنفوسيتی حاد کمتر در کودکان ديده می شود اما کودکانمبتلا به سندرم دان (Down Syndrome) در سه سال ابتدايی زندگی استعداد بيشتری برایابتلا به آن دارند.
اسلاید 6 :
۳- لوسمی لنفوئيدی مزمن:
شايع ترين نوع لوسمی بزرگسالاناست. طيف رشد و پيشرفت اين نوع لوسمی بسيار کند و آهسته است و اغلب در افراد سالمندتظاهر می کند. ميانگين سن بروز لوسمی لنفوئيدی مزمن ۶۰ سال است و ابتلا به آن درسنين پايين تر از ۳۰ سال بسيار غير طبيعی و در کودکان بسيار نادر است. اين نوعلوسمی در مردان بالای ۵۰ سال شايع تر است و اغلب به طور تصادفی و هنگام معاينات وآزمايش معمولی خون که افراد برای تشخيص بيماری های ديگر انجام می دهند، تشخيص دادهمی شود.
اسلاید 7 :
۴- لوسمی ميلوئيدی مزمن:
اين نوع لوسمی يک بيماریاکتسابی ناشی از يک نوع ناهنجاری در کروموزوم ۲۲ ياخته های مغز استخوان است. لوسمیميلوئيدی مزمن در مردان بين سنين ۴۰ تا ۶۰ سال شايع تر است و افرادی که تحت تشعشعاتيونيزه و يا تماس با بنزين و مشتقات آن قرار داشته اند، بيشتر در معرض خطر ابتلا بهآن هستند.
اسلاید 8 :
علائم هشدار دهنده سرطان خون (لوسمی)
1-احساس ناخوشی عمومی
2-تظاهر لکه‌های دانه اناری زيرجلدی پوست (petechiae)
3-لخته يا منعقد نشدن خون در پی ايجاد زخم يا بريدگی
4-ضعف و خستگی مفرط
5-عفونتهای مکرر و عود آنها
6-دردهای استخوان و مفاصل
7-تنگی نفس در اثر فعاليت
8-تب و لرز و نشانه های شبه سرماخوردگی
9-رنگ پريدگی پيشرونده
10-تورم و بزرگی حجم غده های لنفادی، طحال و کبد
11-احساس سيری و بی‌اشتهائی
12-کم خونی
13-خواب‌آلودگی
14-خونريزی مکرر بينی
15-تورم و خونريزی لثه ها
16-ضعف و لاغری ممتد
اسلاید 9 :
علاوه بر نشانه های فوق ممکن است عوارضی در بيمار ظاهرشود که به اجتماع ياخته ها و سرايت سرطان به اندامهای ديگر بدن مربوط باشد. در چنينمواردی بيمار از سردرد، حالت تهوع و استفراغ، کاهش سطح هوشياری، تشنج، ديد مضاعف،فلج اعصاب مغز، عدم حفظ تعادل، تورم در ناحيه گردن و صورت شکايت میکند.
سبب شناسی: سرطان زايی لوسمی
بيماری لوسمی يک فرآيند پويا است که توسط متغيرهایناشناخته و مستقل متعددی موجب تغييرات مولکولی ياخته شده و منجر به تداخل در سيستمتکثير ياخته های مغز استخوان میشود. عامل مستعد و پيشتاز در تظاهر لوسمی مانند هرسرطان ديگری به هم خوردن نظم تقسيم ياخته ای است. تحقيقات آماری و بالينی روندبدخيمی بيماری لوسمی را به اين عوامل ارتباط می دهند:
اسلاید 10 :
1-جنس- لوسمی در مردان بيشتر تظاهر می کند
2-سابقه قبلی ابتلا به برخی از بيماری های خونی و ياسابقه قبلی به سرطان
3-عوامل ژنتيکی و استعداد ميزبان: عوامل ژنتيکی از جملهنقايصی در کروموزوم‌ها و انتقال ژن معيوب
4-تشعشع- افرادی که در معرض تابش اشعه های يونيزه و ياهسته ای و سرطانزا قرار گرفته اند
5-اعتياد به دخانيات
6-آلاينده های موجود در هوای محيط زيست و محل کار- (مواد يونيزه ، مواد صنعتی و شيميايی سمی مانند بنزين ومشتقات آن)
7-نارسايی مکانيسم ايمنی طبيعی بدن
8-سن- در ميان بزرگسالان، استعداد ابتلابه لوسمی باافزايش سن ارتباط مستقيم دارد. افراد بالای ۵۵ سال بايد بيشتر مراقب علائم هشداردهنده اين بيماری باشند.
